Virüs belasına dünya borsaları birkaç haftada yüzde 25 sildi. Yatırımcılar paralarının dörtte birini kaybetti! Trilyonlarca dolar havaya uçtu gitti!

Merkez bankaları daha önce olduğu gibi yaşanan krizin üzerini para ile örtüp kurtulmaya çalışıyorlar. Görünen o ki ne faizleri düşürmek ne de piyasaya para sürmek işe yaramıyor artık!

★★★

Nasıl yarasın ki? Virüs etkisiz hale mi geliyor para basınca? Krediyi kapan yatırım mı yapacak bu havada? Amaç zaten çok borçlu şirketleri yaşatmak! Sokaklar zombi filmlerine dönmüş Avrupa’da, kim gidip alışveriş yapacak? İnsanların evlerine kapanmaları ekonomik açıdan çok ciddi bir problem... Tüketim azalıyor.

İşyerlerine gidilemeyince üretim ister istemez yavaşlıyor. Gelişmiş ekonomilerde hayat durmuş durumda... Nitekim şirketler kapanıyor, maaşlar ödenmiyor bu da tüketimi vuruyor.

Arz etkisi, ara malı üretimini de etkileyerek dünyanın geri kalanına yayılıyor. Önlemler her geçen gün sıkılaştırılıyor. Süreç uzarsa kimse ne olacağını bilmiyor!

Bu durum haliyle bizi de etkileyecek. Virüsten etkilenen ülkeler ekonomik olarak yavaşlayıp daha az gelir elde ettiklerinden daha az tüketiyorlar.

Yaptıkları ithalat azalıyor. Dolayısıyla ihracat pazarları daralıyor. En çok gelir beklediğimiz kapılardan biri gıcırdıyor!

★★★

Ya diğer kapı? Türkiye gibi turizm gelirlerinin yüksek ölçekli olduğu ülkeler için yaşananlar çok ciddi kayıplara neden olacaklar. Virüs nedeniyle iptal edilen tatiller, konferanslar, organizasyonlar telafisi zor olan etkinlikler. Hangi turist gelecek ülkeye?

Virüs geçse bile daralan gelirler var. İnsanlar can derdinde, koşa koşa tatile mi çıkacaklar?

Amerika bile Avrupa’ya 30 gün boyunca kapılarını kapattı. Zira kimsenin bir yere gidecek hali kalmadı!

Türkiye’nin en büyük iki gelir kapısının ikisi de sorunlu. İyi de Türkiye ekonomisi yoğun bakımda, ihtiyacı var acil paraya!

Hazine’nin iç borç çevirme oranı şubatta yüzde 135 oldu... Yani 100 lira borç ödemek için 135 lira borçlanıldı... Hadi bu iç borç... Gerekirse para basarsın!

Döviz gelirlerimiz düştüğüne, yüksek miktarda dış borç geri ödemelerimiz olduğuna göre... Ne yapacaksın? Yurtdışında bu durum da fiyatlandı ve Türkiye’nin iflas riski dediğimiz CDS primleri 433 puanın üzerine çıktı. Nedir anlamı? Bu artış Türkiye borçlanamayacak anlamına gelmiyor. Burada şair Türkiye borçlarını çevirse bile tefeci faizi ödeyecek, geleceğini ipotekleyecek demek istiyor!

★★★

Bu çapta küresel bunalımlarda bizim gibi ülkelerden kaçar para... Çıkan paranın da geri dönmesi riski sevenler, çok yüksek getiri peşinde koşanlar dışında pek kolay olmaz...

Bir de bizim devamlı değişen kurallarımız var... Hadi ülkeye para soktular. Nasıl çıkartacaklar?

Seçim için ekonomiyi makyajlamak adına bir gecede kuralları değiştirmiş, yabancı yatırımcıyı tövbe ettirmişsin. Sonrasında düzenleme adıyla iyice beter hale getirmişsin. Bu saatten sonra yabancı para gelsin diye ancak dua edersin!