Edebiyatçılar, şairler, eleştirmenler hacıyatmaz benzetmesini; “iki yüzlüler için” kullanırlar. İki yüzlülük yaparak güç durumda bile ayakta kalmayı başaranlar, katkısız hacıyatmazlardır. Yere nasıl bırakırsan bırak dibindeki ağırlığın yarattığı dengeleme ile hep dik duran: İşte hacıyatmaz o...

Çok hacıyatmaz gördük.

Modelini ilk deniyoruz.

2023 yılına kadar; “Faizi indir, Merkez Bankası döviz rezervini çekiç yap, yükselen doların başına vur” fakat ülke ekonomisi yeterli döviz bulamadığı için “aniden durma” noktasına gelince Maliye Bakanı ile Merkez Bankası Başkanı’nı değiştir ve onların “tefeci dış sermayeden gelecek sıcak parayı çekiç yapıp yükselen doların başına vurmak” esasına dayalı “istikrar paketi” hazırlamalarını  bekle.

Dün:

Faiz vebadır.

Bugün:

Faiz şifadır.

Adı:

Hacıyatmaz modeli.

★★★

Dün, “faiz almak günahtır, parayı faize vermek, faiz ile borçlanmak Allah’ın gücüne gider...” diyenler bugün “Faizi artırma hazırlığı yapanların” arkasını sıvazlıyorlar. Ve geldiğimiz noktada bugün herkesin de izleyebildiği gibi tablo şöyle:

Dolar rekor kırıyor.

Euro rekor kırıyor.

Altın rekor kırıyor.

Faiz de rekor kırıyor.

Mazot arttı.

Benzin arttı.

Et fiyatı arttı.

Makarna, bulgur, fasulye, mercimek fiyatları da arttı. Son bir ay içinde Türk Lirası satın alma değerini, yüzde 18 kayıp etti. Buna rağmen ihracat hem değer olarak (getirdiği döviz) ve hem de miktar (kilo) olarak azaldı. İşsizlik zaten alev olmuştu, artmaya devam ediyor.

Bayram da geliyor.

Vatandaş:

Kurban kesemiyor.

Tatile de gidemiyor.

Evlenme çağı geldi.

Düğün de yapamıyor.

Çünkü geliri yetmiyor.

★★★

Hacıyatmaz Modeli gereğince hazırlanmakta olan “istikrar paketinin” ulaşacağı hedeflere göre 2023 yılı bittiğinde faiz yüzde 40’ı ve 1 Dolar ise 30 TL’yi bulacak.

Hem kur artacak.

Hem faiz aratacak.

Hem enflasyon artacak.

Sonra istikrar gelecek!

“İstikrar” bugün hacıyatmaz oldu; ister başının üstüne koy, ister yan yatır, ister sırt üstü uzat, altına yerleştirilmiş ikiyüzlü ağırlığın dengelemesiyle o yine dik duracak.

Hammadde artıyor.

İşletme gideri artıyor.

Paranın maliyeti artıyor.

Enerji fiyatı da artıyor.

Geriye hacıyatmaz modelinin baskı altına alıp daha az artısın diye kontrol altında tutabileceği bir tek emek maliyeti yani işçinin, memurun ücreti kalıyor. İşçilik ücretinin artışı, memurun maaşının yükselişi, emeklinin aylığı frenlenecek, çiftçinin geliri baskılanacak, vergi kaçıramaz durumda olanların vergi yükü daha da ağırlaşacak. Ve “işte istikrar geldi” diyerek bir hacıyatmaz diğer hacıyatmazı alkışlayıp oynamaya başlayacak.

★★★

Dosyalara hakim.

Rakamları biliyor.

Güncellemesi harika.

Dış dünya itibarı tam.

Sınırsız güven veriyor.

Kamu maliyesi restorasyonu ile ödemeler dengesi bilançosunu iyileştirmeyi hassas dengelere oturtuyor. Hem yeni Maliye Bakanı ve hem de Merkez Bankası Başkanı altın ellerini değdirince “rezerv eritme politikasından”  uzaklaşılıp; “rezerv biriktirme hedefine” tam gaz geçiliyor. İlk hedefte 50 milyar dolar artı rezerv perspektifi mutlaka tutturulacak. İstikrar paketi, yapısal reformlar ve mevzuatın düzeltilmesi, gaz etkisi ile baz etkisinin birbirine uyumlu hale getirilmesi; “piyasa aktörleri ile uluslararası sermayenin tam güvenini sağlamak” üzerine kuruluyor.

Hacıyatmaz!

Sayıp sıralıyor.

Faturayı “emeğiyle geçinenlerin biraz daha kemer sıkarak ödeyeceğini” gizliyor.