Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun siyasi propaganda gezilerine başlaması ve bunu önümüzdeki günlerde yaygınlaştıracak olması Cumhur İttifakı’nda rahatsızlık yarattı. Mansur Yavaş, propaganda döneminde Ankara dışına çıkacağı için maaş almayacak. İmamoğlu, 1 Ocak’tan geçerli olmak üzere bir yıllık başkanlık maaşı olan 600 bin lirayı depremzedelere bağışladı.
PROPAGANDA YAPABİLİRLER Mİ?
ABB Başkanı Mansur Yavaş’la sohbet ederken, “Cumhurbaşkanı Yardımcısı olmam halinde ikinci bir maaş almayacağım” dedi. Ülkemizde çift maaşlılar, üç maaşlılar, beş maaşlılar dönemi yaşanırken Yavaş’ın çift maaş almayacağını açıklaması da Millet İttifakı’nın izleyeceği yolun örnek olacağını gösteriyor. İmamoğlu da “Çift maaş diye bir şeyin asla olmayacağını” belirtti. Yani, toplumu rahatsız eden “Çok maaşlılık” dönemi Millet İttifakı’nın kazanması halinde bitecek.
Halen belediyle başkanı olan Yavaş ve İmamoğlu’nun siyasi propaganda yapamayacakları Cumhur İttifakı sözcüleri tarafından öne sürülüyor. Bu konuyu hem İçişleri Bakanlığı yetkililerine hem de belediyede danışman olarak görev yapan Emekli Mülkiye Başmüfettişi Mahmut Esen’e sordum. Belediye personeli 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na (DMK) tabi. Ancak belediye başkanı bu kanuna tabi değil.
YAPTIRIM UYGULANAMAZ
DMK’nın açıp 7’nci maddesini okuyalım: “Devlet memurları siyasi partiye üye olamazlar, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar; (...) hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda ve eylemde bulunamazlar ve bu eylemlere katılamazlar.”
Buna göre siyasi faaliyet yasağı belediye başkanlarını kapsamıyor. Belediye başkanları memur olmadığı için DMK disiplin hükümlerine de tabi değil. Bu yüzden siyasi parti üyesi belediye başkanları hakkında “Devlet memurluğundan çıkarılması” gibi yaptırımlar uygulanmıyor.
Siyasal yaşamın doğası, siyasi partilerin yapılanması gereği belediyeler/belediye başkanları siyasi faaliyetlerin merkezinde yer alıyor. Belediyeler demokrasisin beşiği sayılıyor. Belediyelerin katkısı olmadan ülkede demokratik siyasal yaşamdan söz edilmesi olanaksız.
SİYASETİN GÖBEĞİNDE
Belediye ve belediye başkanlarının ne suretle siyasi faaliyette bulunacakları konusunda mevzuatta özel düzenleme de yer alıyor. Bunları da aktaralım:
- Siyasi Partiler Kanununun 7’nci maddesinde siyasi parti teşkilatları arasından (il/ilçe teşkilatları vb. yanı sıra) belediye meclis grupları da sayılıyor.
- Aynı kanunun Ek 2’nci maddesine göre büyükşehir belediye başkanları il kongresinin tabii üyesi.
- Seçim Kanunundaki bazı siyasi faaliyetlere ilişkin (bakanlar, milletvekilleri ve adayların seçim propagandası ile ilgili olarak yapacakları gezilere katılma, basılı evrak dağıtımı vb.) yasaklar memurlarla ilgili. Bu kapsama başkanlar girmiyor.
SİYASİ FAALİYET
- Belediye Kanunu uyarınca belediye meclisinde oluşturulacak (ihtisas/denetim vb.) komisyonlar, siyasi parti grupları üye sayılarına göre kuruluyor.
- Belediye Kanunu’nda belediye organlarının siyasi faaliyetleri konusunda bazı sınırlamalar bulunuyor. Buna göre; belediye meclisi, belediye görevleriyle ilgili olmayan siyasi konularda karar alamaz. Belediye başkanı da görevinin devamı süresince siyasi partilerin yönetim ve denetim organlarında görevde bulunamaz.
Sonuçta, belediye başkanının konumu gereği siyasi faaliyette bulunacağı, siyasi faaliyetin siyasi propagandayı da kapsadığı yorumlandı.
İlginin en çok yoğunlaştığı il Osmaniye olacak
14 Mayıs 2023 milletvekili seçimlerinde ilginin yoğunlaştığı illerden biri Osmaniye olacak. Osmaniye’de Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı ile AKP’den aday gösterilen Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık yarışacak. Ayrıca CHP adayı Asu Kaya, Osmaniye Tabip Odası Başkanlığı yapmış ve çevresinde sevilen bir doktor. İYİ Parti adayı parlak bir kariyeri olan, sivil toplum hareketlerinde yer alan ve Osmaniye’de tanınan, sevilen Profesör Elif Loğoğlu.
Osmaniye’de 2018 seçimlerinde AKP 2, MHP 1, CHP-İYİ Parti ittifakı adayı olarak CHP 1 milletvekili çıkarmıştı. O seçimde AKP 113 bin 310, MHP 98 bin 993, CHP 42 bin 318, İYİ Parti 41 bin 698, HDP 11 bin 206 oy almıştı. Ekonomik kriz içinde olan ve 6 Şubat depremini yaşamış Osmaniye’de zorlu bir seçim süreci yaşanacak. O yüzden de Osmaniye ilgi odağı olacak.
