İspanyol kalyonu San José, 1708'de İspanyol Veraset Savaşı'nda İngilizlerle yapılan bir savaş sırasında barut şarjörlerinin patlamasının ardından battı. 62 toplu, üç direkli gemideki 600 kişilik mürettebattan sadece 11 kişi hayatta kaldı.
Ancak gemiyle birlikte insanlar dışında, altın, gümüş ve zümrüt dolu bir hazine de okyanus tabanına battı. Batık hazinenin kesin konumu yüzyıllar boyunca bir sır olarak kaldı ve bu da San José'nin "kutsal kase" olarak anılmasına yol açtı.
Ancak 2015 yılında Kolombiya hükümeti, donanma dalgıçlarından oluşan bir ekibin Karayip Denizi'nin dibindeki enkazı bulduğunu duyurdu. Ertesi yıl başka bir dalgıç ekibi, altın külçeleri ve madeni paralar, çanak çömlek, çömlek gibi geminin korunmuş nesnelerini belgeleyen inanılmaz fotoğraflar çekti.
Kolombiya hükümeti, Başkan Gustavo Petro'nun 2026'da görev süresinin sona ermesinden önce tekneyi deniz tabanından kaldırmayı planladıklarını söyleyerek gemiden geriye kalanları kurtarma çabalarını hızlandırıyor. Ancak enkazın ve içindeki değerli hazinenin mülkiyeti için şu anda büyük bir mücadele olduğunu da belirttiler.
BİRDEN FAZLA TALİBİ VAR
ABD'li Glocca Morra şirketi, enkazın yerini 1981 yılında bulduklarını ve kurtarıldığında servetin yarısını alacağı anlaşması kapsamında koordinatları Kolombiya hükümetine verdiklerini iddia ediyor. Şirketin açtığı davaya göre gemideki hazinenin değeri 4 ila 20 milyar dolar arasında.
Bloomberg'in haberine göre, şimdi ABD-Kolombiya Ticareti Geliştirme Anlaşması kapsamındaki hazinenin yarısı için Kolombiya hükümetine dava açıyorlar. Kolombiyalılar ise şimdiki adı Sea Search Armada olan şirketin kendilerine verdiği koordinatları aradıklarında batığı bulamadıklarını iddia ediyor.
Enkazın gerçek yerini asla açıklamayan hükümet, nerede olduğunu ise devlet sırrı olarak sınıflandırdı. Ancak Sea Search Armada, enkazın 34 yıl önce keşfettiği enkaz alanında bulunduğunu iddia ediyor.
Bu arada, enkazın ve hazinenin mülkiyeti İspanya ve Bolivya'nın yerli halkı Qhara Qhara tarafından da tartışılıyor.
BBC'nin haberine göre, gemi İngiliz savaş gemileri tarafından batırıldığında İspanyol donanmasına ait olduğundan, İspanya enkazın ve içindekilerin sahibi olduğunu iddia ediyor ve UNESCO'nun miras alanını denetlemesi gerektiğini söylüyor.
Ancak CBS'in haberine göre Qhara Qhara halkı, atalarının 1500'lü yıllarda geminin hazinesini dünyanın en büyük gümüş madeninden çıkarmaya zorlandığını, bu yüzden de bu hazinenin kendilerine ait olması gerektiğini söylüyor.