Tolga Uğur
Türkiye’nin dış ticaret açığı rekor seviyelerden gerilemeye başlarken, yaşanan düşüş ithalat faturasındaki gerileme ile sağlandı. Dış ticaret açığı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre eylülde yıllık bazda yüzde 47 azalarak 9.6 milyar dolara geriledi. Ocak ayında 14 milyar doları aşarak rekor kıran, seçimlerin yapıldığı mayıs ayında ise 12.4 milyar dolar açık veren dış ticaret dengesi, yaz aylarının da etkisiyle seçimden sonra toparlandı. Temmuz haricinde tek haneli açık veren dış ticaret dengesindeki kısmı iyileşme, ithalat miktarında yaşanan gerilemeden ziyade ithal ürünlerin fiyatlarında yaşanan küresel düşüşle gerçekleşti. Dış ticaret endekslerine göre ithalat miktar endeksi, eylülde yıllık bazda yüzde 3.1 artarken, ithalat birim değer endeksi ise aynı dönemde yüzde 17.1 azaldı.
87 MİLYAR DOLAR AÇIK
Ocak-eylül döneminde ithalat miktar endeksi, 2022’nin aynı dönemine göre yalnızca haziran ayında geriledi. 2023’ün diğer 8 ayında ise ithalat talebinde 2022’e göre azalış değil, artış yaşandı. Aynı dönemde yapılan ithalatın faturasını ölçen birim değer endeksi ise şubat ayından bu yana yıllık bazda geriliyor.
Ocak-eylül döneminde dış ticaret açığı, yıllık bazda yüzde 4.9 artarak 87 milyar 228 milyon dolara yükseldi. Verilere göre ithalatta yaşanan düşüş büyük oranda hammadde ve yakıt fiyatlarında yaşanan gerilemeyle gerçekleşti. Eylülde Türkiye’nin yakıt ithalatı 2022 Eylül’e göre yüzde 12.3 artmasına rağmen yakıt ithalatının faturası aynı dönemde yüzde 43.4 geriledi. Gıda, içecek ve tütün hariç imalat miktar endeksi, eylülde yıllık bazda yüzde 7.7 artarken, birim değeri ise yüzde 5.6 geriledi.
Enerji fiyatları düştü, ithalat azaldı
İthalat iştahı haziran ayı dışında 2023’de artmayı devam ederken ithalatın faturası ise küresel enerji fiyatlarındaki düşüşle geriledi.