Artan jeopolitik gerilim sonrası BIST 100 endeksi geçen hafta yüzde 7 civarında gerilemiş bu hafta ise hem pazartesi hem de salı günü yüzde 3 üzeri yükselerek kayıplarını telafi etmişti. Endeks dün Erdoğan'ın açıklamaları sonrası yüzde 7 düştü.
Endeks, dün yüzde 7,08 değer kaybederek günü 7 bin 424,97 puandan tamamladı. BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 565,45 puan geriledi. Bu arada, Borsa İstanbul'da endekse bağlı devre kesici sistemi iki kez devreye girdi.
Bugün açılışta ise BIST 100 endeksi, güne yüzde 1,23 yükselişle 7 bin 516,50 puandan başladı. Endeks öğleden önceki işlemlerde de oldukça oynak seyretti.
BORSADA ERDOĞAN ETKİSİ
Uzmanlar, dün borsadaki sert düşüşte Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsrail ve Hamas ile ilgili açıklamalarının etkili olduğuna işaret etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün partisinin TBMM grup toplantısında yaptığı konuşmada “İsrail'e gitme projemiz vardı, iptal ettik” demişti.
Erdoğan Hamas ile ilgili de “Hamas bir terör örgütü değil, topraklarını ve vatandaşlarını koruma mücadelesi veren bir kurtuluş ve mücahitler grubudur” dedi.
Yatırımcıların gözü ise kayıpların derinleşip derinleşmeyeceğinde. Uzmanlara göre, İsrail-Filistin çatışması varlık fiyatları üzerinde risk oluşturmaya devam ederken jeopolitik gerginlikler ve ülke liderlerinin konuşmaları riskli varlıklardan kaçışlara neden olabilir.
BORSA NEDEN DÜŞTÜ?
Konu ile ilgili Sozcu.com.tr'ye değerlendirmelerde bulunan Info Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Mert Yılmaz, "Piyasa zaten 8 bin 400'ün üstünde kalmakta zorlanıyordu. Oradan bir patinaj hali, bir düzeltme bahanesi aranıyordu" dedi.
Geçtiğimiz haftaki düşüşlere dikkat çekerek, "İlk düşüşte önemli olan 7 bin 650 desteğinin çalışmasıydı. Oradan kuvvetli bir alım geldi ama o alım bir tepki alımıydı" diyen Yılmaz şu değerlendirmelerde bulundu:
"Tekrar 8 bine geldiğinde de dünkü açıklamalar geldi. O açıklamaların ardından da ciddi bir satış geldi. Bu satışın önemli nedenlerinden biri sistemdeki yüksek kredi hacmi. Piyasa düşmeye başladığında özellikle piyasaya yeni gelen yatırımcı panik yapıyor.
Çünkü bu arkadaşlar hiç düşüş trendi görmedi. Geldiklerinden beri hep yükseliş trendi gördüler. Panik yapıyorlar. Kademelerdeki likidite kayboluyor. Hem panik havası hem de kredi hacminin büyüklüğü bu satışların artmasına ve derinleşmesine neden oluyor."
DÜŞÜŞ DERİNLEŞECEK Mİ?
"Endeks kendini 8 binin üstüne atamazsa düşüşün devamını bekleyebiliriz" diyen Yılmaz, "Teknik analiz açısından bakıldığında 7 binin altı artık grafiklerde gözükür hale geldi" değerlendirmesinde bulundu. Yılmaz bu durumun orta ve uzun vadeli yatırımcılar için çok bir sorun teşkil etmediğini ancak kısa vadedeki pozisyonu olan kredililer için bir miktar sorun olduğunu belirtti.
Yılmaz son olarak, "Sayın Mehmet Şimşek'in 'Yabancı yatırımcı gelecek ama zaman alacak' ifadeleri ve Sayın Cumhurbaşkanı'nın söylemleri, 'Avrupa ve Amerika'dan gelebilecek paranın önünü keser mi?' gibi bir soru işaretini de doğurdu. Görünen o ki, buraya yabancı gelmeden içerideki para piyasayı daha yukarı itmeye yetmeyecek" değerlendirmesinde bulundu.
RİSKLERİN ARTMASI DÜŞÜŞÜ TETİKLEDİ
Bahçeşehir Üniversitesi Uluslararası Finans Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakkı Öztürk ise Türkiye'nin yabancı yatırım aradığı sırada Erdoğan'dan gelen sözlerin yurt dışından para girişine ilişkin riskleri artırdığını, bunun da düşüşü tetiklediğini belirtti.
Öztürk, "Ortadoğu'da zaten jeopolitik riskler var. Erdoğan'ın açıklamaları olmasaydı da riskler Türkiye'nin aleyhine. Bir yandan Sayın Mehmet Şimşek yurtdışında para ararken yapılan açıklamalar yurtdışından gelecek para için riskleri artırıyor" dedi.
Öztürk'e göre ayrıca likiditenin düşük olması, derinliğin olmaması, 3-5 grubun borsadaki ağırlığı, kredili alım yapanların pozisyonlarını kapatmak için satış yapması gibi etkenler düşüşü tetikledi.
Öztürk ayrıca şu değerlendirmelerde bulundu:
"Borsada 8 milyon yatırımcı var. O 8 milyon yatırımcının yüzde 3'ü, toplam portföyün yüzde 9'ına sahip. Türkiye'de yabancı yatırımcı olmadığı, borsada derinlik olmadığı için satışlar hızlanıyor. Kredili işlem yapanların zarar-kes da yapması satışları etkiliyor."
BU SEVİYELER KRİTİK
Endekste 7 bin 400 seviyeleri kritik olduğunu ve bu seviyenin kırılması halinde 7 binin altını görmenin mümkün olduğunu belirten Öztürk şunları söyledi:
"Seçim sonrası yaşanan yükselişle birlikte düzeltme de bekleniyordu. Borsaya son 2 sene girenler endeksi hep yukarı giderken gördü. Seçim sonrası 4 ayda endeks neredeyse 2 katına çıktı. Bu düzeltme son derece normal. Uzun vadeli yatırımcılar için bunlar problem değil. Ancak bu düşüşler kredide yakalanan, kaldıraçlı işlem yapan yatırımcıya büyük zarar yazar."