Tolga Tanış; Hürriyet’in yıldızı parlamakta olan Washington temsilcisi.
T. Tanış, geçen pazar günkü yazısında, Global Financial Integrity adlı bir istihbarat kuruluşunun, Türkiye’nin hayali ithalat ve ihracatıyla ilgili olarak yaptığı hesaplama sonuçlarına yer vermişti. Tanış, bu bilgilerden kalkarak rüşvetin muhasebesini çözmeye çalışmıştı.

HAYALİ İHRACAT

Türkiye’de hayali ihracat denince akla Yahya Demirel’in mobilya yerine sunta ihraç etmesi gelir. Turgut Özal döneminin hayali ihracat skandalları da çok kişinin belleğindedir. Hayali ihracatı (veya ithalatı) bulmak istihbarat örgütleri için çok kolaydır. Bir ülkenin ihracatı, diğer ülkenin ithalatıdır. Eğer aynı sevkiyatın, ihracatçı ülkedeki kayıtlarıyla, ithalatçı ülke kayıtları birbirini tutmuyorsa, aradaki fark “hayali”dir. Günümüzde de KDV iadesi almak veya “yurt içinde işleyip yurt dışına satma“ sözü vererek vergisiz ham madde getirip bunu yüksek fiyatla iç piyasaya satanların, ceza yememek için hayali ihracat yaptıklarını duyuyoruz. Hayali ihracatın paraları her zaman döviz olarak Türkiye’ye gelir. Ertesi gün de dışarı çıkar. Yani burada transfer komisyonları dışında, bir döviz kaybı/kazancı yoktur. Sadece ciddi vergi kaçakçılığı vardır. Hayalinin bir diğer sakıncası da ülkemizin dış ticaret istatistiklerini bozmasıdır. Tolga Tanış’ın eriştiği bilgilere göre hayali ihracatın boyutu 11 yılda 90 milyar dolar dolayındadır.

HAYALİ İTHALAT

Hayali ithalatın tarihi, hayali ihracattan çok eskidir. Yöntem kısaca; ithal edilen ham madde veya yarı mamul gibi mallar ile makinelerin fiyatlarının olduğundan büyük gösterilip, farkın patronların şahsi hesaplarına yatırılmasından ibarettir. Avrupalı firmaların hepsi bu işi “kendi vergi dairelerinin” bilgisi dahilinde gönül rahatlığıyla yapar. Hayali ithalatta hem döviz hem de vergi kaybı vardır. Türkler’in yurtdışında tuttukları milyarlarca dolar paranın esas kaynağı da budur. T. Tanış’ın yazdığına göre tutar 11 yılda 40 milyar dolardır.

RÜŞVETİN ANASI DA BABASI DA BELLİDİR, NÜFUS KÂĞIDI YOKTUR

Halkımız merak ediyordur. Milyonlarca dolar rüşvet parası, nereden bulunuyor diye? Bunun bir kaynağı gayrimenkul satışları, diğer kaynağı da hayali ithalattır. Bu paralar gerektiğinde “kaydırıcı” olarak yetkililer emrine kolayca transfer edilebilir. Paralel dışında kimsenin de haberi olmaz.

SON SÖZ: Hayali ithalatın kendisi hayali; kârı, hakikidir