Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Safranbolu’nun ismi, bölgede yetişen ve nadir bir bitki olan safrandan geliyor. İlaç, gıda ve kozmetik sanayisinde kullanılan safran, dünyanın en pahalı baharatıdır ve kendi ağırlığının 100 bin katı kadar sıvıyı sarıya boyayabilme özelliğine sahiptir. Yarım kilo safran, 80 bin safran çiçeğinden elde ediliyor.
İŞTE MİMARİSİYLE ÜNLÜ SAFRANBOLU EVLERİ
İlçe merkezinde 18. ve 19. yüzyılla 20. yüzyıl başlarında yapılmış yaklaşık 2 bin geleneksel Türk evi bulunuyor. Safranbolu evlerinin yarısı yasal koruma altındadır. Bu evler genellikle tarıma elverişli olmayan yamaçlara, çevreye ve komşulara saygılı bir biçimde birbirinin manzarasını ve güneşini kapatmayacak şekilde inşa edilmiştir. 3 kattan oluşan Safranbolu evleri 6-8 odalı, geniş hacimli, insan ihtiyaçlarına uygun olarak tasarlanmış. Odaların her biri bir çekirdek aileyi barındırabilecek tüm unsurlara sahip bağımsız birimdir. Her odada yüklük adı verilen dolaplar, sergenler, ocak ve sedirler bulunur. Bu evlerin tavanları ahşap işlemelidir. Odaların büyüklüğüne göre sayısı değişen dar ve uzun pencerelerde “muşabak” adı verilen ahşap kafesler bulunur. Evlerin bazılarının içlerinde serinlik vermesi ve yangından korunması amacıyla yapılmış olan havuzlar vardır. Bu nitelikli evleri oluşturan malzemeler ise alt katlarda taş, üst katlarda kerpiç ve ahşaptır. Çatıda ise kiremit kullanılmıştır. Evin giriş kısmına “hayat” adı verilir.
NASIL GİDİLİR?
Otobüsle Karabük’e geldikten sonra şehir içi ulaşım araçlarını kullanarak 10 dakikalık bir yolculuğun ardından Safranbolu’ya ulaşabilirsiniz. Ayrıca pek çok kentten direkt olarak Safranbolu’ya otobüs seferleri de yapılıyor. Havayolunu kullanmak isteyenler önce Ankara Esenboğa Havaalanı’na gelmelidir. 240 kilometrelik kara yolculuğunun ardından Safranbolu’dasınız...
NE YENİR?
Cevizli yaprak helvası, bu ilçeye özgü tatlardandır. İlçenin “bükme” denen ve ıspanaktan yapılan pidesi de çok ünlüdür. Safranbolu’ya gelenler “piruhi” denen süzme yoğurtlu mantıdan mutlaka tatmalıdır. Bölgeye ait diğer lezzetleri şöyle sıralayabiliriz: Tarhana çorbası, tereyağlı ev eriştesi, su böreği, sarma, etli bamya, cevizli çörek, kuyu kebabı, keşkek, safranlı zerde, şehzade pilavı, güveçte iç pilav. Bunların dışında dünyaca ünlü Safranbolu lokumunu tatmayı unutmayın.
NEREYE GİDİLİR?
CİNCİ HANI: 1645 yılında Kazasker Hüseyin Efendi tarafından yaptırılan bu kervansaray eski çarşının içinde yer alıyor. Cinci Hanı günümüzde otel olarak hizmet veriyor.
KAYMAKAMLAR GEZİ EVİ: 3 kata dağılmış 7 odası ve bahçesiyle görülmesi gereken bir yapı. Konağın her köşesinde ince ahşap işçiliğinin bir eserini görebilirsiniz. Bu ev, coğrafyanın insanla bütünleştiği örnek bir mekan.
BULAK MENCİLİS MAĞARASI: Karabük’e bağlı Bulak Köyü’nün Safranbolu ile komşu olduğu yerde bulunuyor. Mağaraya girmek için 150 basamaklı merdiveni çıkmanız gerekiyor. Mağaraya girince sizi 65-200 milyon yıl öncesine kadar uzanan, etkileyici renklerdeki şahane damlataş, sarkıt, dikit ve sütunlar karşılıyor. Bu yüzden görülmeye değer yerlerin ilk sırasında yer alıyor.
İNCEKAYA SU KEMERİ: 6 kemerli bu görkemli yapı 116 metre uzunluğundadır. 110 ile 220 santim arasında değişen genişlikteki kemerin altından Tokatlı Deresi geçiyor. Bu kemer, Sadrazam İzzet Mehmet Paşa tarafından su getirmek için yaptırılmış.
TOKATLI KANYONU: Kanyonun bir ucu Tokatlı Köyü’ne diğer ucu ise eski çarşının Gümüş Mahallesi’ne kadar uzanıyor. Nehir boyunca uzanan şahane bir yürüyüş yolu sizleri bekliyor.
SEYİR TERASI: Safranbolu İncekaya’da yer alan 11 metre genişliğinde ve yerden 80 metre yükseklikte yapılmış olan teras, Türkiye’de tek. Tabanı çok dayanıklı camdan yapılan, 75 ton ağırlığı taşıyabilen ve tam uçurumda inşa edildiğinden üzerinde gezinmek insanı heyecanlandırıyor.
KENT TARİHİ MÜZESİ: Kale adı verilen tepede bulunan müzede, ilçeye ait her türlü tarihi bilgi ve belgelerle eşyalar sergileniyor. Müzenin zemin katında, yok olmaya yüz tutmuş bir zanaat olan yemenicilik, demirci, kunduracı, semerci, baharatçı, kalaycı, bakırcı ve esnaf kahvesi canlandırmalarla ziyaretçilere sunuluyor.
YÖRÜK KÖYÜ: Safranbolu’ya 20 kilometre mesafedeki köy tarihi evleri, konaklar ve kültürüyle görülesi bir yerler arasında bulunuyor. Köye gittiğinizde mutlaka Yörük sofrasına oturup gözeme yiyin.
HIDIRLIK TEPESİ: En güzel Safranbolu fotoğraflarını çekeceğiniz yer bu tepedir.
