Bloomberg'den Çağan Koç ve Kerim Karakaya'nın haberine göre, geçen sene aralık ayında BOTAŞ'a 639 milyon dolarlık döviz satan TCMB, bu yılın aynı ayında bu rakamı yüzde 90 azaltarak 70 milyon dolara düşürdü. Bu rakam, BOTAŞ'a döviz satışlarında aylık bazda en düşük rakam oldu.
BOTAŞ, bu durumda döviz ihtiyacını spot piyasadan karşılamak zorunda kaldı. BOTAŞ, aldığı dövizi doğalgaz ve petrol ithalatı ödemeleri ile yatırım harcamalarında kullanıyor. Doğalgaz ithalatı ödemelerinde Rusya ve Azerbaycan başı çekiyor.
5 YILIN ORTALAMASI 958 MİLYON DOLAR
Geçen senenin son iki ayında toplam 720 milyon dolar olan TCMB'nin BOTAŞ'a toplam döviz satışı, 2020'nin aynı döneminde 167 milyon dolara geriledi. Son 5 yılda TCMB'nin BOTAŞ'a kasım ve aralık dönemi toplam satışları ortalama 958 milyon dolar olmuştu.
Son iki yılda döviz kurlarını frenlemek amacıyla rezervlerden yaklaşık 130 milyar doları dolaylı yollardan harcayan ve bankalarla yaptığı swaplar (döviz-TL takası) hariç tutulduğunda net rezervi -47 milyar dolara gerileyen TCMB'nin yeni dönemde rezervi artırmayı vaat etmişti.
Rus gazını Karadeniz üzerinden Türkiye ve Avrupa'ya taşıyan TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nin Ocak 2020'deki açılışına Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte Rusya Devlet Başkanı Putin de katılmıştı. BOTAŞ'ın enerji ithalatı ödemelerinde Rusya başı çekiyor. / Fotoğraf: ReutersDÖVİZ ALIMLARI BAŞLAMADI, SWAP HARİÇ NET REZERV EKSİDE
TCMB'nin yeni başkanı Naci Ağbal, yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatlarında düşüş eğilimi ve yabancı sermaye girişlerinde istikrar sağlanması yoluyla TL'ye güvenin tekrar artmasının ardından döviz alımı ihaleleri yapacaklarını dile getirmişti.
TCMB, 2014 yılından bu yana BOTAŞ'a doğrudan döviz satışı yapıyor. Bu sayede, spot piyasada döviz talebinin ve kurdaki dalgalanmanın azaltılması hedeflenmişti.
TCMB'nin swap hariç net rezervi 2020'de 70 milyar dolar düşmüş ve yılı -47,3 milyar dolarla kapatmıştı. Swap dahil net rezerv ise bu dönemde 27,4 milyar dolar düşüşle 13,7 milyar dolara geriledi. 13,1 milyar dolar gerileyen brüt rezerv ise yılı 93,2 milyar dolarla kapattı.
