Soğuk Savaş yıllarına ait bir rapor, 1983 yılında dünyanın bir nükleer savaşın eşiğinden döndüğünü ortaya koydu.
TATBİKATA TÜRKİYE DE KATILDI
Rapor, ABD ve Sovyetler Birliği'nin (SSCB) savaşa ne kadar yaklaştığını gözler önüne seriyor. 1990 yılı Şubat ayında hazırlanan ve gizliliği geçtiğimiz günlerde kalkan "Sovyet Savaş Korkusu 1983" başlıklı raporda, ABD Başkanlık Dış İstihbarat Danışmanlık Kurulu'nun aktardığına göre 1983 yılında Türkiye'nin de katıldığı NATO nükleer saldırı tatbikatı sırasında ABD tetiğe basarak Rusya'ya nükleer bomba atmaya çok yaklaştı.
Rapor, Soğuk Savaş döneminde ABD ulusal güvenlik kurumlarının 'geliyorum' diyen savaş sinyallerini nasıl kaçırdığını göstermesi bakımından da bir hayli ilgi çekici.
'PROVOKATİF HATALAR'
NATO ve ABD Hava Kuvvetleri belgelerinde, 'Able Archer 83' adı verilen tatbikatta, Sovyetler Birliği tarafından nükleer saldırı hazırlığı olarak algınalabilecek önemli provokatif hatalar yapıldığını gösteriyor.
Raporda şu ifadelere yer veriliyor:
"Bu provokasyonlar arasında 170 uçuş, 19 bin ABD askerinin telsiz kapatarak hava yoluyla Avrupa'ya taşınması, ana komuta merkezinin 'Daimi Savaş Karargahı'ndan, 'Değişimli Savaş Karargahı'na kaydırılması, Washington ve Londra'daki hücrelere danışmanın da dahil olduğu yeni nükleer silah fırlatma uygulamasının kullanılması; ve B-52 uçaklarının havalanması sırasında 'nükleer saldırı' kodunun kullanılması yer alıyor."
SOVYETLER ORDUSU'NDA SAVAŞ HAZIRLIĞI
Raporda, "SSCB, bu işaretleri kolayca yanlış anlayıp nükleer savaşı başlatabilirdi" deniyor.
Nitekim, Sovyetler Birliği'nin gerçekten de ABD'nin bu provokatif eylemlerini gerçek bir savaş hazırlığı olarak algılayıp ordusunu harekete geçirdiği ortaya çıktı. Hatta Sovyetler ordusunun, nükleer silahlarını saklandıkları yerlerden çıkarıp helikopterlere fırlatma noktalarına taşıdıkları belirtildi.
ABD'NİN HABERİ YOKMUŞ!
Raporda, ABD'nin SSCB'nin böyle bir hazırlığa başladığından 'habersiz olduğu' aktarılıyor. Ancak bu ifade, Soğuk Savaş döneminde birbirlerini 'gölge gibi' takip eden ABD ve Sovyet Rusya yönetimleri için ne kadar gerçekçi olduğu sorusunu akıllara getiriyor. Raporda, "ABD, tatbikatın Sovyetler tarafından ciddiye alınıp savaşa hazırlanabileceğini aklından bile geçirmedi" ifadeleri yer alıyor.
Dahası, The Journal adlı sitede yer alan haberde, ABD'nin Sovyet silahlı kuvvetlerinin sıradışı bir şekilde alarma geçtiğine dair işaretler görse de bu konuda bir şey yapmayarak savaş tehlikesinin 'bilmeyerek de olsa' azalttığı iddia ediliyor. Bir diğer senaryoya göre, eğer ABD ordusu Doğu Avrupa'daki operasyon rutinini değiştirmiş olsaydı, bu tansiyonu arttıracak ve savaş 'kaçınılmaz' olacaktı.
İLGİLİ HABER
