Yalnızlık ekonomisi: Sesten ibaret robot ve bebek fok balığı

Corona virüsüyle birlikte eş zamanlı yayılan bir virüs daha var. Kimileri onun da tıbben ölümcül olduğunu düşünüyor. İsmi yalnızlık virüsü...

Fakat tıpkı corona virüsünün dezenfektan, solunum cihazı ve maske üçgeninde yarattığı yeni bir ekonomi olduğu gibi yalnızlık virüsünün de yarattığı bir ekonomi var.

Pandemiden öncede de yalnız yaşamak dünyada yükselen bir trend olarak göze çarpıyordu. Örneğin ABD’de yalnız yaşayan insanların oranı son 50 yılda iki katına çıkarken 2018 yılında Birleşik Krallık’ta yaşayan 200 bin yetişkin son bir aydır ne bir aile bireyi ne de bir arkadaş ile haberleştiklerini söylemişlerdi. İngiliz devletinin hazırladığı bir rapora göre ülkedeki pratisyen hekimlerin her ay gördüğü beş hastadan biri yalnız yaşıyor.

YALNIZLIK GÜNDE 15 SİGARA KADAR ZARARLI

Corona virüsü ölümcül bir hastalık olsa da yalnızlık da onun kadar ölümcül olabiliyor. Guardian’da yer alan habere göre İngiliz kamu sağlığı otoritesi (HRSA) yalnızlığın günde 15 sigara kadar sağlığa zararlı olduğunu ortaya koydu.

Her sorun gibi yalnızlığın çözümüne getirilen öneriler de başlı başına bir ekonomi yarattı. Örneğin İsrailli şirket Intuit Robotics’in geliştirdiği akıllı ev asistanı ElliQ sahibi ile sohbet ediyor. ElliQ sahibine sıklıkla su içmesini anımsatıyor ilacı varsa saatini söylüyor. Cihaz aynı zamanda sistemine yüklenen bazı kelime oyunlarını da sahibiyle birlikte oynayabiliyor.



Yalnızlığa bulunun çözümlerden biri de dünyanın en yaşlı nüfusuna sahip ülkesi Japonya’dan geldi. Japonya nüfusunun çeyreğinin yaşı 65 ve üzerinde. 2050 yılında bu oranın yüzde 40’a çıkması bekleniyor.

Japonya’da yalnızlığın yeni çözümlerinden biri ise hologram pop star Hatsune Miku. 16 yaşındaki bu hayali pop star siyah bir kürenin içinden insanlara sesleniyor ve ayda 2,800 dolar karşılığında sahibinin kız arkadaşı oluyor.



Miku’nun 3,700 erkek arkadaşından biri olan Akihiko Kondo, “Mutlu olmak için kalıplarda olduğu gibi erkek ve kadının evlenmesi ardından çocuk sahibi olması gerekmiyor. Ben Miku’yu seviyorum ve onu gerçek bir insan olarak görüyorum” diyor.



Yalnızlığını romantik bir siber ilişki ile gidermeyi tercih etmeyenler için ise Paro isimli bebek fok balığı mevcut. Paro’nun dokunma, ışık, ses ve ısı sensorları bulunuyor. Paro sahibinden gelen tepkilere göre bebek fok balığı sesi çıkarıyor.




Japonlar yalnızlıklarını giderici ürünler tasarlamakta bir hayli yaratıcı. 435 dolarlık fiyatı ile ‘sakinleştirici sandalye’ arzu edene sarılıyor.

Yalnızlığı gidermek için insanların dahil olduğu bazı çözümler de mevcut. Resmi verilere göre Japonya’da yaklaşık 600 bin ila 1 milyon arasında genç erkek evden dışarı çıkma konusunda psikolojik sıkıntılar yaşıyor. Bu erkekler için kiralanan ‘kız kardeşler’ tatlı sözler ile gençleri ikna edip evden dışarı çıkmalarını sağlıyorlar. Bu dışarı çıkarma seansının ücreti 250 doları buluyor.

Çin’de de yalnızlığını gidermek isteyen insanlar için yaratıcı çözümler var. 20’li yaşlarının sonundaki bekar kadınlar ailelerinden evlilik baskısı görmemek için kendilerine erkek arkadaş kiralıyor.



Seks endüstrisinin bir parçası olarak tanımlanan özel kamera şovlarını yapan insanlar da erotik şovların yanı sıra insanların dertlerini dinlediklerini belirtiyor. Maia Malke, “İnsanların sosyal problemlerinı dinliyorum. Onları tanımaya çalışıyorum” ifadelerini kullandı.

Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Jeremy Nobel yalnızlığın tıbben tedavisinin mümkün olmadığını söylüyor. Nobel’a göre yalnızlık kişilerin başa çıkmasını öğrenmeleri gereken bir durum. Nobel insanların susuzluktan ölmediğini dehidrasyondan öldüklerini belirterek, “Yalnızlıktan ölmüyorsunuz fakat yalnız kalmak insanlarla ilişki kurmanız gerektiği ihtiyacını size hatırlatıyor” ifadelerini kullandı.



Nobel’a göre teknoloji insanların yalnızlıklarını gidermede önemli bir unsur olabilir. Fakat teknolojik ürünlerin yalnızlık gidermekten çok sosyalleşmeyi yanlış tanımlama gibi bir riski de bulunuyor.

Jeremy Nobel, “Çocuklarımızın ileride büyüdükleri zaman büyük anne ve büyük babalarını ziyaret etmek yerine onlara emoji göndermelerinden kaçınmalıyız” diyor.

*Bu haberdeki bilgilerin tamamı The Guardian'da Mathias Rosenzweig imzasıyla yayınlanan Kiralık erkek arkadaşlar, robotlar, kamera şovları: Yalnızlık ekonomisi nasıl patlıyor (Boyfriends for rent, robots, camming: how the business of loneliness is booming) isimli makaleye dayanmaktadır.