Damlacık yoluyla bulaşan coronavirüs genel olarak bağışıklık sistemi zayıf olan kişileri daha çok etkiliyor. D vitamini bağışıklığı güçlendiren vitaminler arasında ilk sıralarda yer alıyor. Peki eksikliği nelere yol açar? Salgın döneminde takviye alınmalı mı? Fazlası zararlı mı? İşte İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk’in yanıtları…

Prof. Dr. Osman Erk

EKSİKLİĞİ NASIL ANLAŞILIR?


Düşük D vitamini seviyeleri birçok hastalıkla ilişkilidir. Kanser, kalp damar hastalıkları, otoimmün hastalıklar, enfeksiyon hastalıkları ve psikolojik sorunlar bunlardan başlıcalarıdır. Vücutta eksik olup olmadığı basit bir kan testiyle belirlenebilir.


BESİNLERDEN ALINIR MI?


D vitamini, bir güneş vitaminidir. Sadece besinlerle vücut için gerekli olan miktarlarda D vitamini elde etmek mümkün değildir.

GÜNLÜK İHTİYACIMIZ NE KADARDIR?


Günlük D vitamini ihtiyacı yaşa ve kişiye göre değişir. Bu nedenle günlük takviye mutlaka doktor önerisiyle alınmalıdır. Uygunsuz ve fazla miktarda kullanım vücutta D vitamininin depolanmasına yol açar. Özellikle yağlı dokuda biriktiği için vücuttan atılması da zordur. Suda çözünmediğinden zehirlenmelere yol açabilir.


KİMLERDE DAHA DÜŞÜKTÜR?


Çağımızın en yaygın hastalıklarından biri olan obezitede D vitamini eksikliği oldukça sıktır, çünkü yağ hücreleri D vitaminini alarak, kullanılmasına izin vermez. İlerleyen yaşla birlikte ciltte daha az D vitamini sentezleyebilir. Bu da beslenme yetersizliği ile birlikte yaşlılarda D vitamini eksikliğinin en önemli nedenidir. Uzun süre kapalı alanlarda bulunmak da D vitamini eksikliğine yol açar.

NASIL DEPOLANIR?


Güneş ışınlarından en fazla fayda gördüğümüz saatler saat 11.00 ila 15.00 arasındaki zaman dilimidir. Bu saatlerde her iki kolumuzu çıplak ve koruyucu krem sürmeden 15-20 dakika güneşlendirmek gerekir.

COVID-19’DAN KORUR MU?


D vitamini eksik olduğunda özellikle çocuklarda enfeksiyonlara eğilim artar, bağışıklık cevabı bozulur. D vitamininin lökosit fonksiyonlarını düzenleyici ve güçlendirici etkisi vardır. D vitamininin Covid-19 hastalığına karşı birçok mekanizma ile hastalığın sıklığını ve ölüm oranlarını azaltıcı şekilde etki gösterdiği saptanmıştır. D vitamini ACE-2 reseptörleri ile etkileşim halindedir, hücre içinde glutatyon yapımını artırır ve sitokin fırtınasını durduracak yönde çalışır. 20 Avrupa ülkesinin Covid-19 sıklığı ve ölüm oranları ile ortalama D vitamini seviyeleri karşılaştırılmış ve en düşük D vitamini seviyeleriyle hastalık sıklığı ve ölüm arasında kuvvetli bir ilişki bulunmuştur. Pandemi sürecinde doktor önerisiyle gerekirse takviye alınabilir.