Bundan 10 yıl önce, Afşin Elbistan santral bölgesinde, santrale kömür sağlayan Çöllolar açık ocak işletmesinde iki heyelan oldu.

Milyonlarca metreküp toprak yer değiştirdi. Dört gün arayla gerçekleşen heyelanlarda 9 kişinin cenazelerine ulaşılamadı.

10 yıl önceki heyelan, önceki gün TBMM KİT Komisyonu’nda gündeme geldi. Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) hesaplarının denetlendiği toplantıda. Ama 10 yıldır heyelan altında bulunan 9 maden emekçisiyle ilgili trajediye değinilmeden.

KİT Komisyonu’nda heyelanın meydana geldiği alanı işleten Park Teknik A.Ş.’nin EÜAŞ aleyhine açtığı tazminat davası tartışıldı.

Resmi kayıtlara göre Ciner Grubu şirketi Park Teknik, EÜAŞ’tan toplam 387.5 milyon TL tazminat talep ediyor.

SAYIŞTAY: ÜRETİM EKSİLDİ KALİTE BOZULDU

Sayıştay’ın EÜAŞ denetim raporunda, Çöllolar sorununa geniş biçimde yer veriliyor. KİT Komisyonu’nda söz verilen Sayıştay denetçisi, Afşin-Elbistan B termik santralinde EÜAŞ’ın işin mevcut sözleşmeyle devamına karar verdiğini anımsattı.

Yüklenici firmanın işe tekrar başlamak için ek ödemeler talep ederek EÜAŞ’ı dava ettiğini söyleyen Sayıştay temsilcisi, sözleşmeye göre yapılması gereken işlerin yapılmaması sonucu, santralde kömür miktar eksikliklerinin sürdüğünü, kalite bozulmasına da bağlı olarak enerji üretim kayıpları ile ek işletmecilik masraflarının ortaya çıktığını kayda geçirdi. Bütün seçeneklerin değerlendirilerek tedbir alınması gerektiğini söyledi

ZAMAN AŞIMI UYARISI

Sayıştay temsilcisinin verdiği bilgiye göre, Park Teknik üretimin durmasındaki kusurun tamamen EÜAŞ’ta olduğu iddiasıyla “oluşan heyelanlar, sözleşme dışı yapılan işler ve sözleşmeye dayalı alım garantisinden kaynaklanan kayıplar ile ilgili fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla toplam 387.5 milyon TL tazminat talebiyle” dava açtı.

Zaman aşımı nedeniyle hak kaybı doğabileceği uyarısında bulunan Sayıştay temsilcisi, heyelanlardan itibaren EÜAŞ’ın tüm zarar, kayıp ve ilave harcamalarının firmadan tahsili için gerekli işlemlerin yapılmasını önerdi.

EÜAŞ: 55 MİLYON MEGAVAT ÜRETEMEDİK

Sayıştay  temsilcisinin tespit ve önerilerine EÜAŞ Daire Başkanı cevap verdi. EÜAŞ’ın uğradığı bütün zarar, ziyan, kayıp ve ek harcamaların saptanması amacıyla tespit davası açıldığını ve rapor düzenlendiğini söyleyen EÜAŞ yetkilisi, bilirkişi raporundaki tespitleri aktardı. Özetle:

Park Teknik A.Ş 10/2/2011 tarihinden itibaren çalışma yapmadı. 2 bin 685 günlük sürede gerekli olan 122 milyon 487 bin 552 ton kömürü Çöllolar sahasından üretmedi, santrale nakletmedi.

EÜAŞ’ı süre zarfında üretmesi gereken 55 milyon 676 bin 160 megavat elektriği üretemedi. Kışlaköy sahasından santrale kömür naklederek elektrik üretmeye çalıştı.  Gerek üretemediği elektrikten gerekse Kışlaköy’den santrale aktardığı kömürden dolayı EÜAŞ zarara uğradı.

90.9 MİLYON TL CEZA

Komisyon tutanaklarına göre EÜAŞ, Park Teknik AŞ’ye Çöllolar kömür sahasıyla ilgili sözleşme kapsamında, Mart-Aralık 2011 dönemine ait 90.9 milyon TL ceza uyguladı. Ancak şirket itiraz etti, faturayı kayıtlarına almadı. EÜAŞ da icra takibi başlattı. EÜAŞ Daire Başkanı, Park Teknik’in 2 yıl önce  mutabakat sağlanması halinde sözleşmenin fesih/tasfiyesini istediğini de ekledi.

KİT Komisyonu Başkanı Mustafa Savaş, EÜAŞ Genel Müdürü İzzet Alagöz’e de söz verdi. Alagöz, dışarıdan kömür taşıyarak santral çalıştırdıklarını ve bunun da verimi etkilediğini söyleyerek, amaçlarının hukuki sorunları bitirerek santrali çalıştırmak olduğunu anlattı. EÜAŞ Genel Müdürü “Sonuca çok yakınız” deyince Başkan Savaş “Süre verir misiniz?” dedi.

Genel Müdür Alagöz “2021’in ikinci çeyreğinde bunun sonuçlanmasını umuyoruz” yanıtını verdi.

Çöllolar dosyasında heyelan altında kalan maden emekçilerinin akıbeti gibi, ortaya çıkan kamu zararının ne olacağı sorusu da şimdilik yanıtsız.