Dört yıl önce...
Ankara’daki Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Tekin ile Radyo Televizyon-Sinema Doçenti İbrahim Sarıtaş, Cumhuriyetin 100. yılı için büyük bir tiyatro oyunu projesi üzerinde çalışmaya başladılar.
Projenin ana fikri; “Bağımsızlığımız, egemenliğimiz ve vatan topraklarımız tehlike altında olduğunda, aziz Türk Milleti’nin ve onun bağrında yetişen kahraman vatan evlatlarının, Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde, tüm farklılıklarını dışarıda tutarak ve ölümü göze alarak Milletin Meclisi’nde bir araya gelişinin destansı hikayesini” anlatmaktı.
Ve bu eser, Milli Mücadele ruhuyla sahneye koyulmalıydı.
★★★
Kollar sıvandı, tarihsel gerçeklikleri en doğru şekilde yansıtmaya odaklanıldı.
Oyunun adı; “Cumhuriyete Doğru” olacaktı...
Dev eserde tarihi bir yanlışlık olmaması için 12 kişilik akademisyen kadro, danışman olarak belirlendi.
Artık sıra oyunun yazılmasına ve süreç içerisinde sanatçı kadrosunun belirlenmesine gelmişti. Ayrıca danslar ve koreografiler hazırlanıyor, müziği besteleniyor ve kostümler özenle seçiliyordu.
Her şey planlandığı gibi giderken, dünyayı dehşet içinde bırakan pandemi patlak verdi. Hayat ansızın durmuştu.
Dolayısıyla ulusumuzun İstiklal Mücadelesi ve sonrasında Cumhuriyetimizin ilanı, yazarının ifadesiyle “Dünyada gelmiş geçmiş en büyük başarı hikayesini anlatan epik destanın sahnelenmesi” ertelenmek zorunda kalındı.
★★★
Pandeminin ürkütücü etkisi azalmıştı ki Rektör Yusuf Tekin, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle 4 Haziran 2023’te Milli Eğitim Bakanlığı’na getirildi. Doç. Dr. İbrahim Sarıtaş da Bakan Danışmanı oldu.
Bakan Tekin, hemen “Cumhuriyete Doğru” tiyatro projesinin kaldığı yerden ele alınarak hızla hayata geçirilmesini istedi. Böylece Doçent Sarıtaş bir kez daha kolları sıvadı. Sanatçı Bora Severcan oyunun yazarlığını ve yönetmenliğini, usta oyuncu Volkan Severcan da yapımcılığını ve 110 kişilik sanatçı kadrosunun belirlenmesini üstlendi.
Dev sanatçı kadrosunda başrolleri Serdar Yeğin, Erhan Yazıcıoğlu, Levent Özdilek, Gülen Karaman, Volkan Severcan, Ahmet Yenilmez, Sefa Zengin, Şebnem Özinal, Ziya Kürküt, Özdemir Çiftçioğlu, Zuhal Yalçın, Emin And ve Yiğit Yapıcı paylaştılar.
Cumhuriyet ve Atatürk’ün, gelecek kuşaklara tiyatro sahnesinden kusursuz anlatımında görev alan sanatçılar, büyük bir coşku ve heyecanla rollerini benimsediler.
★★★
Oyun, bir öğretmenin 10 yaşındaki öğrencisi Ali’ye, Cumhuriyetin nasıl ilan edildiğini anlatması ile başlıyor.
İşgal altındaki topraklarda dalga dalga yayılan eşsiz direnişin öyküsü, Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşları ile, Türk halkının mücadelesinin ilk adımlarından, Kurtuluş Savaşı’nın kazanılması, Ankara’da Büyük Millet Meclisi’nin kurulması ve Cumhuriyetin ilan edilmesi sürecine dek sahneler devam ediyor.
Oyunda, milli iradenin tarih sahnesine çıkışı ve bağımsızlık zaferine ulaşılması destansı bir dille anlatılıyor.
★★★
Aralıksız süren provalar tamamlanınca turne programı belirlendi.
Gidilecek kentlerde Devlet Tiyatroları sahnelerinden de yararlanılacaktı.
En önemlisi; “Cumhuriyete Doğru”yu seyretmeye gelenlerden ücret alınmayacaktı.
İlk oyun, Ankara’da Milli Eğitim Bakanlığı Şura Sahnesi’nde sergilendi.
Onu Milli Mücadele’nin simge kenti Samsun izledi.
Ordu, Trabzon, Erzurum, Sivas, Tokat ve İzmir’de boş koltuğun kalmadığı salonlarda seyirci önüne çıktı “Cumhuriyete Doğru”...
Gidilen tüm kentlerde çok büyük ilgi gördü...
Yönetmen Bora Severcan, her yerde izleyicinin müthiş etkilendiğine, özellikle Mustafa Kemal Paşa’nın annesi Zübeyde Hanım’la vedalaşma sahnesindeki duygu seline, İstiklal Marşı’nın tüm kıtalarının “Hamdullah Suphi Bey” rolünü canlandıran sanatçı Ahmet Yenilmez tarafından okunduğu sırada da salonun topluca ayağa kalkıp birlikte gözyaşlarıyla okunmasına tanık olduklarını söylüyor.
★★★
Cumhuriyete Doğru, 19 Aralık’ta İstanbul ve 26 Aralık’ta Ankara’da sahnelenecek.
Kurtuluşun ve kuruluşun Büyük Önderi Mustafa Kemal Atatürk, kahraman silah arkadaşları ve aziz şehitlerimizin destansı başarılarını Cumhuriyetimizin 100. yılında muhteşem bir tiyatro eserine dönüştürmek, “milli birliğimiz” açısından da son derece önemli ve kıymetli.
Projenin fikir sahibi ve yönlendiricisi Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’i, Doçen İbrahim Sarıtaş ile görev alan diğer akademisyenleri, yapımcı-yönetmen Severcan kardeşleri, birbirinden değerli oyuncularımızı ve emeği geçen herkesi tüm içtenliğimle kutluyorum.
★★★
Ve yazımı, çok sevdiğim büyük şair Can Yücel’in “Yaşasın Cumhuriyet” şiiriyle bitiriyorum:
“Gölköy adında bir yer varmış Gelibolu’da
Televizyonda gösterdiler geçen gün.
Gelenek edinmiş köy halkı,
‘Ben kendimi bildim bileli bu böyledir’ diyor muhtar
29 Ekim’de toptan sünnet ederlermiş çocuklarını...
Derken ekranda entarili bir çocuk belirdi
Kirvesi tutmuş kolundan
Yatırdılar bir kamp yatağına
Ardından sünnetçi olacak zat boy gösterdi
Elinde bıçağıyla
Çocuk kaldırdı başını, bağırdı:
‘Yaşasın Cumhuriyet’ diye
Bunun üzerine de ekran karardı.
Korkarım bu, sade Gölköylülerin değil, umumumuzun
Sade küçüklerin değil, büyüklerimizin de;
Düştüğü bir tarihsel yanılgı.
Çünkü sünnet değil, farzdır Cumhuriyet...”
