Merkez Bankası, her yıl kuruş düzeyinde kar payı dağıttığı küçük ortaklarının ellerindeki hisse senetlerini 15 yıl aradan sonra yeniden değiştirme kararı aldı. Hissedarların kuruşları alabilmesi için zorlu bürokrasi engelini aşması gerekiyor.
KUPONLAR BİTTİ
Merkez Bankası yönetimi, daha önce 1931, 1962 ve 2001 yıllarında gerçekleştirdiği hisse değişim operasyonunu 9 Mart itibariyle yeniden başlattı. Banka, tamamı isme yazılı olan hisse senetlerinin kâr payı ödemelerini senetlerin ekinde yer alan kuponları ibraz eden ortaklarına yapıyor. Ekli kuponların tükenmesi durumunda hisse senetlerinin yenileriyle değiştirilmesi gerekiyor. Merkez Bankası yönetimi, önümüzdeki ay yapılacak genel kurul öncesinde senetlerin değişimini tamamlayıp her yıl olduğu gibi kuruşları “kar payı” adı altında küçük ortaklarına dağıtacak.
74 KURUŞLUK HİSSE
Hazine Müsteşarlığı yüzde 55.12 payla Merkez Bankası’nın en büyük ortağı durumunda. A sınıfı hisseye sahip Hazine’yi yüzde 25.74’le kamu bankaları izliyor. Üçüncü büyük ortak ise sayıları 6 bin 461’i bulan gerçek ve tüzel kişiler. Geçen yılki genel kurulda 8.6 milyar lira kar açıklayan Merkez Bankası’nın sermayesi sadece 25 bin lira. Dolayısıyla 6 bin 461 küçük ortağa düşen ortalama sermaye tutarı sadece 74 kuruş. Nominal değeri 10 kuruş olan bir adet Merkez Bankası hisse senedine ödenecek kâr payı ise brüt 1,2 kuruş. Merkez Bankası milyarlarca lira kar etse de hisse senedi nominal değeri üzerinden en fazla yüzde 12 oranında kar dağıtılıyor, o da küçük hissedarlara ancak kuruş düzeyinde yansıyor.
BÜROKRASİYİ AŞAN KURUŞA KAVUŞACAK
Küçük ortakların bu yıl paylarına düşecek kuruşluk kar paylarını alabilmeleri için hisse senetlerinin değişimini yapmaları gerekiyor. Bu ise zorlu bir bürokrasi engelini aşmakla mümkün. Gerçek kişi hissedarların hisse senetlerinin asılları, geçerli kimlik belgesi, işlemlerin vekil aracılığıyla yapılması halinde noterden onaylı vekaletname aslını sunmaları gerekiyor. Şirketlerin ise hisse senetlerinin asılları, yetki belgesi (tüzel kişiliği temsile yetkili kişi ile yetki kapsamını belirtir belge aslı), imza sirküleri (yetkilendirenlerin imza örneklerini gösterir belge aslı veya onaylı örneği) ve yetkilendirilenlere ait geçerli kimlik belgeleri ile birlikte Merkez Bankası ya da Ziraat Bankası şubelerine başvurması gerekiyor. Hisse senedini değiştirmeyen ortak kuruşluk kar payından mahrum kalıyor, o para 5 yıl sonra Hazine’ye irat kaydediliyor.
Tablo: Merkez Bankası’nın hisse dağılımı:
Hissedarlar Hisse oranı Değeri
(%) (TL)
A sınıfı 55.12 13.780
B sınıfı 25.74 6.435
C sınıfı 0,02 5
D sınıfı 19.12 4.780
Toplam 100 25.000
Not: (A) sınıfı hisse senetleri Hazine’ye, (B) sınıfı milli bankalara, (C) sınıfı diğer bankalarla imtiyazlı şirketlere, (D) sınıfı ise yerli şirket ve Türk vatandaşlarına ait.
