ANKİLOZAN SPONDİLİT NEDİR?
Ankilozan spondilit, öncelikle omurgayı etkileyen bir artrit şeklidir. Nihayetinde kronik ağrı ve sakatlığa yol açabilecek omurların ciddi iltihaplanmasına neden olur. Daha ileri vakalarda, iltihap omurga üzerinde yeni kemiğin oluşmasına neden olabilir. Bu deformiteye yol açabilir. Erken tanı ve tedavi ağrı ve tutukluğun kontrol altına alınmasına yardımcı olur ve belirgin deformiteyi azaltabilir veya önleyebilir.
Ankilozan spondilit ayrıca vücudun diğer bölgelerinde ağrı ve sertliğe neden olabilir. Omuzlar, kalçalar ve dizler gibi diğer büyük eklemler de rol oynayabilir.
ANKİLOZAN SPONDİLİT BELİRTİLERİ
Ankilozan spondilitin en sık görülen erken belirtileri şunlardır:
Acı ve sertlik
Sırtta sürekli ağrı ve sertlik, bel ve kalçalarda üç aydan uzun süren ağrı. Spondilit genellikle sakrumun (omurganın en alt büyük kısmı), alt sırt bölgesindeki pelvisin ilium kemiğine katıldığı sakroiliak eklemlerin etrafında başlar.
Kemikli füzyon
Ankilozan spondilit, kemiklerin aşırı büyümesine neden olabilir, bu da "kemik füzyonu" olarak adlandırılan kemiklerin anormal şekilde birleşmesine yol açabilir. Boyun, sırt veya kalça kemiklerini etkileyen füzyon, bir kişinin rutin aktivitelerini gerçekleştirme yeteneğini zayıflatabilir. Kaburgaların omurga veya göğüs kemiğine füzyonu, bir kişinin derin bir nefes alırken göğsünü genişletme yeteneğini sınırlayabilir.
Bağ ve tendonlarda ağrı
Spondilit ayrıca kemiklere bağlanan bazı bağ ve tendonları da etkileyebilir. Tendonit (tendonun iltihabı) ayak bileğinin arkasındaki Aşil tendonu gibi topuğun arkasında veya altındaki alanda ağrı ve sertliğe neden olabilir.
Ankilozan spondilit sistemik bir hastalıktır, yani belirtiler eklemlerle sınırlı olmayabilir. Hastalığı olan kişilerde ayrıca ateş, halsizlik ve iştahsızlık olabilir. Göz iltihabı (kızarıklık ve ağrı) spondilitli bazı kişilerde görülür. Nadir durumlarda, akciğer ve kalp problemleri de gelişebilir.
ANKİLOZAN SPONDİLİT NEDENLERİ
Genetik faktörlerin rol oynamasına rağmen, ankilozan spondilitin bilinen bir nedeni yoktur. Spondilitli kişilerin çoğu, ancak hepsi değil, HLA-B27 adlı bir geni taşır. Bu geni taşıyan kişilerin spondilit gelişme olasılığı daha yüksek olsa da, durum belirtisi olmayan kişilerin % 10'unda bulunur.
Risk faktörleri
Cinsiyet: Erkeklerin ankilozan spondilit gelişimi kadınlardan daha fazladır.
Yaş: Başlangıcı genellikle geç ergenlikte veya erken yetişkinlikte görülür. (20-40 yaşlar arası)
Kalıtım: Ankilozan spondiliti olan çoğu insanda HLA-B27 geni bulunur. Fakat bu gene sahip olan birçok insan asla ankilozan spondilit geliştirmez.
Etnik köken
Bu durum Kafkas kökenli insanlarda Afrika kökenli veya diğer etnik kökenlilerden daha yaygındır.
ANKİLOZAN SPONDİLİT NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Ankilozan spondilit tanısı, aşağıdakileri içeren çeşitli faktörlere dayanır:
- Belirtiler
- Fizik muayene bulguları
- Sırt ve pelvis grafileri
- Nefes alırken göğüste yapılan ölçümler
- Laboratuar testlerinin sonuçları
ANKİLOZAN SPONDİLİT TEDAVİSİ
Ankilozan spondilitin tedavisi yoktur, ancak rahatsızlığı azaltan ve işlevi artıran tedaviler vardır. Tedavinin amacı ağrı ve tutukluğu azaltmak, iyi bir duruş sağlamak, şekil bozukluğunu önlemek ve normal aktiviteler gerçekleştirme yeteneğini korumaktır. Düzgün tedavi edildiğinde, ankilozan spondilitli kişiler normal yaşamlarına devam edebilir. İdeal koşullar altında, spondilit tedavisinde bir ekip yaklaşımı önerilir. Tedavi ekibinin üyeleri tipik olarak hasta, doktor, fizyoterapist ve mesleki terapisti içerir. Ciddi deformiteleri olan hastalarda osteotomi ve füzyon yapılabilir.
Fizik tedavi
Tedavinin önemli bir parçasıdır ve ağrının giderilmesi, dayanıklılığın ve esnekliğin arttırılması açısından çok fayda sağlamaktadır. Bir fizik tedavi uzmanı ihtiyaçlarınıza göre özel egzersizler hazırlayabilir.
Egzersiz
Günlük egzersiz programı sertliği azaltmaya, eklem çevresindeki kasları güçlendirmeye ve sakatlık riskini önlemeye veya azaltmaya yardımcı olur. Derin nefes alma egzersizleri göğüs kafesini esnek tutmaya yardımcı olabilir. Yüzme ankilozan spondilitli kişiler için mükemmel bir egzersiz şeklidir.
İlaçlar
İlaç tedavisi olarak öncelikle steroid dışı iltihap giderici ajanlar hem ağrı kontrolünü sağlamak hem de sabah tutukluğunu gidermek amacıyla kullanılmaktadır. Bu ilaçların yeterli faydayı sağlayamadığı bir grup hastada günümüzde bazı iltihaplı romatizmal hastalıkların tedavisinde sıklıkla kullanılmakta olan biyolojik ilaçlardan yararlanılmaktadır.
Cerrahi
Diz veya kalça eklemlerinizde ciddi hasar veya deformasyon varsa, eklem protezi ameliyatı olmanız gerekebilir. Benzer şekilde, erimiş kemiklerin neden olduğu duruşları zayıf olan insanlara osteotomi yapılabilir. Bu işlem sırasında, bir cerrah omurgadaki kemikleri keserek hizalar.
Tedavi büyük ölçüde durumun ne kadar ciddi olduğuna ve semptomların ne kadar sıkıntılı olduğuna bağlıdır. Bu durum için kullanılan farklı tedavi türleri mevcuttur. Bunlar hakkında daha fazla bilgi edinmenizde fayda vardır.
[old_news_related_template title="Ayak ağrısı nasıl geçer? İşte tedavisi..." desc="Ayağınız karmaşık kemikler, bağlar, tendonlar ve kaslar ağıdır. Vücut ağırlığınızı taşıyabilecek kadar güçlü olan ayağınız, yaralanmaya ve ağrıya yatkın olabilir. Kas iskelet sistemi rahatsızlıkları arasında çok sık görülen problemlerden biri olan ayak ağrısı hakkında merak edilenleri haberimizde bulabilirsiniz... Ayak ağrısı neden olur? İşte ayak ağrısı tedavisi..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2018/09/iecrop/shutterstock_383176324_16_9_1536298537.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2018/saglik/ayak-agrisi-neden-olur-ayak-agrisi-nasil-gecer-iste-tedavisi-oub2-2613137/"]
