Raporda, küresel ekonomideki durgunluk nedeniyle cari işlemler açığı büyük ölçüde daralan bazı gelişmekte olan ülkelerin dış finansman ihtiyaçları ve kırılganlıklarının da azalacağı belirtildi. Ancak, raporda resesyona rağmen dış borç ödemelerinin bazı ülkeler için ciddi bir risk olmaya devam ettiği de kaydedildi. Türkiye, G. Afrika, Ukrayna, Şili ve Kolombiya gibi zayıf rezervlere sahip olan bu ülkelerin dış finansman ihtiyacında savunmasız olduğu belirtildi.
KIRILGANLIK YÜKSEK
IIF Baş Ekonomist Sergi Lanau, “Derin durgunluklar, gelişen ülkelerin cari açıklarını silecek ve dış finansman ihtiyaçlarını azaltacaktır. Ancak, dış borçları rezervlerine göre yüksek olan bazı ülkeler var. Bu cephede Türkiye, Güney Afrika ve Ukrayna savunmasız” dedi.
Raporda, yer alan tabloda Türkiye’nin 1 yıl içerisinde vadesi gelecek dış finansman ihtiyacının toplam rezervlerine oranının yaklaşık yüzde 200’e ulaştığına dikkat çekildi ve Türkiye dış finansman kırılganlığı en yüksek ülke olarak gösterildi.
Türkiye’de ticaretin kurallarını belirleyenlerin büyüme ve mali dış istikrar arasında sıkışıp kaldığı kaydedildi. Brezilya, Meksika gibi bazı ülkelerin ise rezervlerinin dış finansman ihtiyacında iyi bir tampon görevi üstlendiği belirtildi. Ancak bu ülkelerin de kritik büyüme ve mali görünüm gibi kendilerine özgü problemler yaşadığı kaydedildi.
TURİZM HAYATİ ÖNEMDE
İhracat ve turizm gibi tüm döviz girdilerinin durması rezervleri zayıf ülkeler için büyük tehdit oluşturuyor.
Ayrıca, IIF ekonomisti Elina Ribakova ise gelişmekte olan ülkeler için hayati öneme sahip turizmi konu alan raporunda ana senaryoya göre, uluslararası giriş yapan kişi sayısının 2020’nin sonunda geçen yılki seviyenin ancak yarısını yakalayabileceğine dikkat çekti. Ribakova, “Tam bir toparlanmanın gerçekleşmesi iki yıldan fazla sürebilir” diye konuştu.
200 milyar dolarlık finansman ihtiyacı
Türkiye’nin vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç stoku mayıs sonunda 169.5 milyar dolar oldu. Covid-19’dan dolayı yaşadığı eş zamanlı arz ve talep şokunun yansıması olarak ihracat ve ithalat tarafında meydana gelen daralma cari açık kompozisyonuna ilişkin belirsizlikleri artırıyor. Cari açığın ise yıl sonunda 25-30 milyar dolar olması bekleniyor. Böylelikle dış finansman ihtiyacının 200 milyar doları bulacağı hesaplanıyor. Merkez Bankası’nın swap benzeri mekanizmalarla net döviz rezervlerinin eksilere düşmesi göz ardı edildiğinde, altın dahil döviz rezervi 89.4 milyar dolara geriledi.
