İstanbul Rehberler Odası Yönetim Kurulu Başkanı ve Nişantaşı Üniversitesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Sedat Bornovalı, Ayasofya'nın ibadete açılmasını SÖZCÜ'ye değerlendirdi.

Bir rehber ve sanat tarihçisi bakış açısıyla Ayasofya hakkındaki yeni düzenlemeyi değerlendiren Bornovalı, "Önerim ibadetin en az müdahaleyle başlatılması. Ziyaretlerin de bütün ayrıntılarının hızla planlanması. Mümkün olduğunca turistlerle yoğun olarak irtibatta bulunan turist rehberi temsilcilerinden her aşamada görüş alınması ayrıca yararlı olacaktır" dedi.

(FOTO: Shutterstock)


CEMAAT TURİSTLER İÇİN ENGEL DEĞİL

İbadet sırasında pandemi tedbirlerinin yanı sıra izdihamı minimuma düşürecek önlemlerin alınmasını, bu doğrultuda kısıtlı sayıda kişinin namaz kılması gerektiğini belirten Sedat Bornovalı, iç zemindeki cemaatin turistler için bir engel teşkil etmeyeceğini ifade etti.

FRESKLERE MÜDAHALE, FATİH'İN İRADESİNE KARŞI OLUR

Yeni düzenlemenin ardından Ayasofya'nın içerisinde bir değişiklik yapılmasına gerek olmadığını belirten Bornovalı, şunları söyledi:

"Zaten yapılacak her türlü müdahale Fatih Sultan Mehmet'in iradesine de karşı olur. Fatih döneminde ana mekandaki insan figürlerine müdahale edilmediğini biliyoruz. Göz hizasının onlarca metre yukarısında bulunan bu figürlerin varlığı Fatih'i ve sonraki birçok padişahı rahatsız etmiş olsaydı kimse onların müdahalesini engelleyemezdi. 1710 yılında bile bunların açıkça görülebildiği bir dizi resim yapılmış. Bugün de Fatih'in bu uygulamasına tam uyum sağlamak gerektiğini düşünüyorum."

 

(FOTO: Shutterstock)


TÜM VAKİTLERİN KILINMADIĞI BİR DÜZENE GEÇİLEBİLİR

Birçok vakitte camilerin dolmadığına dikkat çeken Sedat Bornovalı, "Belki uzun ziyaret saatlerine olanak vermek için tüm vakitlerin kılınmadığı bir düzene de geçilebilir. Namaz saatlerinin arasındaki ziyaret aralıklarının çok belirgin şekilde duyurulması gerektiğini düşünüyorum" dedi.

Bornovalı "Özellikle kış aylarında vakitlerin arası çok dar olduğundan dolayı Ayasofya gibi saatlerce gezilmesi gereken bir yapıttan ziyaretçilerin yeterince faydalanamaması riskinin oluşmaması düşünülmelidir" diye konuştu.

İstanbul Rehberler Odası Yönetim Kurulu Başkanı Sedat Bornovalı (FOTO: SÖZCÜ)


BİR KISMINDA KORUYUCU ÖRTÜ ZATEN VAR

Sedat Bornovalı, tarihi yapının mermer döşemelerin üzerine halı serilmesiyle ilgili olarak da şunları söyledi:

* Bir kısmının görülmesini engelleyecektir ama şu anda da bir kısmının üzerinde koruyucu örtü var. Dolayısıyla sadece yer döşemesinin halı örtülü kısmını göremeyecek olan ziyaretçilerin kaybettiği büyük bir şey olmayacak.

İHYA YERİNE İHDAS ETMİŞ OLURUZ

* Fatih döneminde duvarlarda bulunan figürler gizlenmedi. Eğer bu tür şeyler yapmaya başlarsak sanırım tarihi ihya etmek yerine ihdas etmiş oluruz. Bir nevi tarih uydurmuş, kurgulamış oluruz ki yöneticilerimizin kesinlikle yapmak istemediği bir şey olduğundan eminim. Çünkü tarihimiz zaten yeterince zengin, bu tarihe kendimiz bir şeyler ekleyerek değerini düşürmüş oluruz.

KAPSAMLI BİR BAKIM İÇİN FIRSAT OLABİLİR

* Ayasofya'da Sultan Abdülmecit döneminde oluşturulan şemaya riayet ediliyor. Bunun üzerine daha da eklenmesi gereken bir şey olmayacaktır ancak bu dönüşüm kapsamlı bir bakım için fırsat oluşturabilir.