Dünya genelinde konteyner krizi devam ediyor. Türkiye'nin ithalatında ilk sırada yer alan Çin'in Şanggay limanından Hollanda’nın Rotterdam limanına 40 ft'lik bir konteynerin taşınmasının maliyeti Kasım 2020’de 2 bin dolar civarındayken, rakam önceki gün ilk kez 10 bin doların üzerine çıktı ev 10 bin 174 doları gördü.

Söz konusu maliyette artış oranı, son bir haftada yüzde 3,1, son bir yılda yüzde 485 oldu.

Bloomberg’in aktardığı Drewry World Container Index verilerine göre, navlunda sekiz ana rotayı içeren birleşik fiyat endeksindeki artış ise son bir haftada yüzde 2, son bir yılda yüzde 293’e ulaştı.

Veriler, hem birleşik endeks hem de Şanghay-Rotterdam rotasında 2011’e kadar giden verilere göre bu hafta rekor seviyeye ulaşıldı.

ENFLASYONU KÖRÜKLÜYOR


Dış ticarette taşıma maliyetlerinin artışı, dünya genelinde birçok ithal üründe fiyat artışı baskısı yaratıyor. Hammadde fiyatlarındaki sert artışlara, bir de taşıma maliyetlerindeki artışlar ekleniyor.

Bloomberg’deki haberde, konteyner fiyatlarındaki artışın nedeninin, mevcut konteyner sayısının talebi karşılamaması olduğu belirtildi.

Özellikle gelişmiş ülkelerde bireysel tüketim artarken, şirketler da stok alımına yönelmiş durumda. Arz zincirindeki sorunlar da fiyatları artırıyor.

New Jersey merkezli hazır giyim perakendecisi Burlington Stores CEO’su Michael O’Sullivan, önceki gün yaptığı açıklamada, navlun maliyetlerindeki artışın kârlılıklarını azaltacağını söyledi.

Dünya Denizcilik Konseyi Başkanı John Butler, navlundaki artışa ilişkin dört ay önce yaptığı açıklamada “Kargo hacimlerinde korkunç bir düşüşten tarihi bir yükselişe geçtik ve mevcut hacimler terminallerin verimli bir şekilde üstesinden gelebileceğinden fazla” demişti.

Butler, limanlardaki yoğunluğun ve taşımacılık şirketlerinin uzun bekleme süreleri için ekstra ücretler istemesinin de navlun bedellerini artırdığını belirtmişti.


MAERSK HİSSELERİ REKOR KIRDI


Öte yandan, uluslararası gemi taşımacılığı firmaları bu süreçte kazanan taraf. Örneğin Damimarka merkezli deniz taşımacılığı devi Maersk’in hisseleri, son bir yılda neredeyse üçe katlandı.

Pandeminin ilk dönemlerinde 20 Mart 2020’de 5 bin 394 dolara kadar gerileyen Maersk’in hisse değeri, önceki gün 17 bin 100 dolara ulaşarak rekor kırdı.

Ocak 2021’de halka arz edilen İsrailli deniz taşımacılığı şirketi Zim’in hisse değeri de 4 ayda üçe katlandı.

TÜRKİYE'DE DURUM NASIL?


Lux Plastik Yönetim Kurulu Başkanı Burak Önder, navlun fiyatlarındaki artışa dair sozcu.com.tr'ye konuştu.

Çin’den başta Avrupa olmak üzere dünyanın birçok yerine navlun fiyatlarının arttığına işaret eden Önder, Sene başında Çin-Avrupa hattında çok yüksek bulduğumuz 9-10 bin dolar navlun fiyatı şu anda 11 bin dolar baremini aştı ve duyduğumuz kadarıyla ekipman (boş konteyner) sıkıntıları devam ediyor." dedi.

Kasım 2020’den sonra yaşanan birinci şokta ciddi olarak navlun fiyatlarındaki artış ve ekipman (boş konteyner) sıkıntısının Türkiye'de de yaşandığını ancak ikinci dünya genelinde yaşanan ikinci şokun Türkiye'den dünyaya olan sevkiyatta henüz yaşanmadığını belirten Önder, "Hatta şunu söyleyebilirim; Türkiye’den bazı destinasyonlara fiyatlarda gevşemeler de oldu. Örnek verecek olursam; Türkiye-ABD, Türkiye-Kuzey Afrika’da bir nebze gevşeme söz konusu. Ülkemizde de ekipman (boş konteyner) sıkıntısı da büyük oranda çözüldü. 1-2 hafta gecikme olsa da bu konuda ciddi bir rahatlama oldu." dedi.

[old_news_related_template title="Hammadde sorunu imalatta krize dönüşüyor" desc="Aşırı değerlenen hammadde nedeniyle mobilya ve bazı makine sektörleri üretime ara verdi. Sanayici hammadde ihracatına engelleme istiyor." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/05/28/iecrop/kereste_16_9_1598254857_16_9_1622231131.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/hammadde-sorunu-imalatta-krize-donusuyor-6456640/"]

[old_news_related_template title="Pahalı navlun sanayiciyi vurdu" desc="Pandemi nedeniyle dünya deniz ticaretinin azalması, gemi ve konteyner sıkıntısı yaşanmasına neden oldu. Artan fiyatlar, sanayicinin maliyetlerini 2-3 kat artırdı" image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/02/16/iecrop/07-ihracat_16_9_1613512501.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/pahali-navlun-sanayiciyi-vurdu-6264107/"]

[old_news_related_template title="Enflasyonda yeni risk: Navlun ve emtiada tehlikeli yükseliş" desc="Dünyada geçen yıl dibe vuran hammadde ve taşımacılık fiyatları son aylarda katlanarak arttı. Navlun bedellerinde artış yüzde 400'ü buldu. Sozcu.com.tr'ye konuşan uzmanlar ve sanayiciler, artışların nedenini ve enflasyona olası etkilerini anlattı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/01/21/iecrop/konteyner-reuters_16_9_1611213709.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/enflasyonda-yeni-risk-navlun-ve-emtiada-tehlikeli-yukselis-6220908/"]

[old_news_related_template title="Ekmek, makarna ve ete büyük zam yolda" desc="Buğday, arpa, kırmızı mercimek ve mısır gibi ürünlerde bu yıl kuraklık nedeniyle kayıplar artarken, vatandaş gıda ürünlerini pahalı tüketmek zorunda kalacak." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/05/24/iecrop/manset-4_16_9_1568391252_16_9_1621899417.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/ekmek-makarna-ve-ete-buyuk-zam-yolda-6449023/"]

[old_news_related_template title="Merkez Bankası riskleri 15 maddede sıraladı" desc="Yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 9,4'ten yüzde 12,2'ye yükselten Merkez Bankası, tahminler üzerindeki temel riskleri 15 maddede sıraladı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/04/29/iecrop/merkez_16_9_1619701717.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/merkez-bankasi-riskleri-15-maddede-siraladi-6403179/"]