Köle ticaretinin merkeziydi Senegal. Milyonlarca Senegalli satıldı alındı. Bu Batı Afrika ülkesinin en önemli sorunu cari açık, yüksek işsizlik ve yoksulluk. 2019’da topu topu 4.2 milyar dolarlık ihracat yapmışlar. Türkiye ile ilişkiler iyi. Cumhurbaşkanı, 2018 ve 2020’de iki kez gitti oraya. Nüfusu 16 milyon, yarısı çok fakir. Enflasyon yüzde 2, kişi başına düşen gelir 1427 dolar.

Orta Amerika’nın en yoksul ikinci ülkesi Honduras. Nüfusu 9 milyon. En büyük derdi ekonomi değil, suç... Her yıl on binlerce insan cinayete kurban gidiyor. İhracatı 10 milyar dolar. Yoksulluk oranı yüzde 30, işsizlik yüzde 56... Tam bir muz cumhuriyeti. Çünkü, başlıca gelir kaynağı muz. Bizim Almanya’da çalışan vatandaşlarımız, onların da ABD’lileri var. Milli gelirin yüzde 20’si ABD’den gelen işçi paraları.

Afrika ve Amerika kıtasındaki bu iki ülkeyle ilgili ekonomik veriler neyimize lazım? Az sabır...

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansımız(TİKA) var. Dünyanın dört bir yanındaki ülkeleri abat ediyor. Okullar açıyor, işletmeler kuruyor, maddi destek sağlıyor, eğitim veriyor, camiler yapıyor. Her yıl milyonlarca dolar destek sağlıyor. Şanımız yürüyor.

TİKA’mız, Senegal’e örneğin 2019’da 630 bin dolar yardım yaptı. Bir rehabilitasyon merkezlerini modern hale getirdik, radyo televizyon kurumunun kapasitesini arttırdık, kameralar, ses ve ışık sistemleri alıp hibe ettik. Tavukçuluk tesisi kurduk. Bununla kalmadık. Taa Amerika kıtasındaki Honduras’a el verdik, 100 bin dolar da onlara gönderdik. Ürdün’den Bhutan’a, Papua Yeni Gine’den Tongo’ya, Ukrayna’dan Sırbistan’a, Peru’dan Surinam’a, Kuzey Sahra’dan Zambiya’ya onlarca ülkeye desteği esirgemedik. Yemedik yedirdik, giymedik giydirdik... Dünyada ekonomisi en hızlı büyüyen ülkeyiz sonuçta, olsun artık değil mi?

Ama bir tuhaflık var yardım edenle yardım alanlar arasında...

Üç büyük kredi derecelendirme kuruluşu var, bizimkilerin “sıfırcı hoca” dediği. Onların verdiği notlara göre dünyadaki 143 ülkelik listenin 87. sırasında yer aldık hafta başında. Kredi notu sıralamasıydı bu. Listedeki ülkelere güveni gösteriyordu. Mesela Almanya, Avustralya, Hollanda, İsviçre ve İsveç’in puanları 25, bizim kredi notu puanımız 12 olmuştu. Geçen yıllara göre geriledik maalesef.

Bu arada, elinden tuttuğumuz Ürdün geçti bizi... Listeye daha dikkatli bakınca ne görelim. Tavukçuluk tesisi kurduğumuz, devlet televizyonunu ihya ettiğimiz Senegal’in puanı 12.5 ve Türkiye’den yüksekti. Orta Amerika’nın en fakir ülkesi vardı ya, 100 bin dolar yardım yaptığımız Honduras; o bile listede solladı bizi.

Eurovision şarkı yarışmalarına döndü işimiz. Jürimiz ona buna bol keseden dağıtırdı puanları. İş bize gelince aldığımız hep, one puan, one puan...

Durumun özeti: Her yıl TİKA para yardım gönderdiğimiz Ürdün, Senegal ve Honduras’ın kredisi bizimkinden daha yüksek!

İnsan atarlanıyor haliyle. “Eyy sıfırcılar” diye başlamak istiyoruz.

Susup, işi erbabına bırakıyoruz...