Rizeliler yaş çay taban fiyatının Cumhurbaşkanı tarafından 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı’nda ilan edilmesine alışkındır.
Gelenek bugüne dek değişmedi.
Ancak bu yıl ne Cumhurbaşkanı ne de Tarım ve Orman Bakanı taban fiyatı açıkladı.
İki liralık destekleme bedeli ile birlikte 19 TL olarak belirlenen taban fiyat bakanlığın ‘X’ hesabından paylaşıldı.
Rizeliler iki kez hayal kırıklığı yaşadı.
Fiyatın 19 TL olmasına ayrı, X’ten duyurulmasına ayrı bir öfke var.
Fiyatın 22-25 TL arasında olması bekliyordu.
Çünkü bir kilo yaş çayın bedeli, bir bardak çay ve bir susamsız simit etmiyor.
İki ekmek alınamıyor.
Rizeliler burnundan soluyor.
Türkiye’nin en pahalı ekmeğini yiyorlar.
Geçen hafta ekmek 12 TL olmuştu. İtiraz sonuç verdi; bu zam şimdilik geri çekildi.
Kiralar 20 bin TL’yi buluyor.
Yürüyerek dolaşılabilen Rize’de şehir içi ulaşım ateş pahası.…
Ekmek zammının geri çekilmesi, çayda dönüm başına uygulanan 20 kiloluk kotanın son dakikada kaldırılması bile Özel’in gelişine bağlanıyor.
Bu yüzden, 31 Mart’tan önce Cumhurbaşkanı’nın dolduramadığı 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı, CHP’nin çay mitingine kucak açtı.
SÖZCÜ yazarı İsmail Saymaz Rize 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı’ndaki mitingi izledi.
BEŞ ŞEHİRDEN KATILIM
Çay Mitingi bölgesel nitelikli olduğu için Artvin’den Samsun’a kadarki beş şehir ve onlarca ilçeden katılım oldu.
Bu şehirlerin CHP’li milletvekilleri ve belediye başkanları da mitinge katıldı.
Köylerde çay hasadı sürmesine rağmen rağbet yüksekti.
Demir bariyerlerin dışında ve Şeyh Camisi’nin avlusunda toplanan kalabalık bir grup, katılmaktan çekindikleri mitingi uzaktan izledi. Ziraat Odaları, Muhtarlar Derneği, Tek-Gıda-İş, Gıda-İş ve Belediye-İş sendikaları ile Saadet, Gelecek, Demokrat Parti mitingi destekledi.
ÇAY TABUTU TAŞIDILAR
Rengarenk görüntüler oluştu.
Fındıklılı üreticiler içini yaş çay doldurdukları tabutla meydana girdiler. Ellerinde “Sermaye için servet, tüketici için keyif, üretici için emek-ekmek gelecektir” pankartı vardı.
Erdoğan’ın üç dev afişinin asılı olduğu meydanda “Çay üreticisinin sesini duyuyoruz, duyuruyoruz” ve “Açıklanan yaş çay alım fiyatını kabul etmiyoruz, reddediyoruz” yazılı pankartlar asılıydı.
CHP’nin altı oklu bayrakları yerine üzerinde “Çayda sömürüye son” yazılı ve Filistin’e selam çakan yeşil-siyah-kırmızı renkli flamalar vardı.
Bir üreticinin elindeki dövizde ise şunlar yazıyordu:
“Çayın altını yakın, üreticinin isyanı yakın!”
ÖZEL, ÇAY TAŞIDI
CHP lideri Özgür Özel, 19 Mart 2024’te geldiği Rize’nin Pazar ilçesinde miting yapmıştı.
Pazar ile bitişiğindeki Ardeşen, 30 yıl sonra CHP’ye geçti.
CHP, hali hazırda Fındıklı ile birlikte üç ilçeyi yönetiyor.
AK Parti, şehrin doğusundaki kıyı ilçelerini kaybetti.
CHP, 46 yıl sonra Rize’de ilk kez milletvekili çıkardı.
Özel, işte böyle bir iklimde Rize’ye ayak bastı.
Gelir gelmez Gündoğdu’ya gitti.
Çaylığa girdi.
Topladığı çayları sırtlayarak taşıdı.
Çay üreticisi Şerafettin Bilgi, Özel’e “Yeterli fiyatı vermedikleri için sıkıntılarımız dağları aştı” diye dert yandı.
‘BİR TON ÇAYLA KURBAN ALINMIYOR
Mitingde Özel’den önce Çay Üreticileri Dayanışma Derneği Başkanı Mustafa Mavi, kürsüye çıktı.
Mavi, Çay Kanunu’nun çıkarılmasını istedi.
212 bin üreticiden ancak 40 bininin Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kaydolabildiğini ve bu yüzden Tarım ve Orman Bakanlığı’nın hibesinden yararlanamadıklarını söyledi. Ayrıca üreticinin promosyon alamadığından şikayet etti.
Sonra Gürsel Ceryalı adlı kadın üreticiye söz verildi.
Ceryalı, Erdoğan’ı eleştirerek, “Biz onu seçtik, yukarıya gönderdik bize sahip çıksın diye. Ama ne yaptı? Çayımızı pul etti pul” dedi.
Ceryalı, 65 yaşındaymış.
Beş ton çayının bulunduğunu, bir tonuyla gübre aldığını ifade etti.
Ceyralı, şöyle konuştu:
“Hani bunun mazotu, benzini... Mecbur, yevmiyeci alıyorum. Yevmiyeyi ekledim mi, bir ton parasını geçiyor. Eskiden çay parasını topladık mı, çocuklarımız evlenecekse düğününü yapıyorduk. Şimdi bir ton çay ne alıyor? 17 bin lira, 10 gram altın alamıyor. İki hafta sonra Kurban Bayramı var. Bir ton çayla kurbanımızı alabiliyorduk. Şimdi küçük hayvan alacağız.”
ÖZEL: GELİN, RİZE’DE AÇIKLAYIN
En son Özel, konuştu.
Çay ittifakı kurduklarını söyledi.
İktidarın taban fiyatı X’te ilan etmesini eleştirerek, şöyle dedi:
“Çay fiyatını açıklamayan Tarım Bakanı, cumhurbaşkanı olur mu? Çayı niye tweet atarak açıklıyorsunuz? Gelin, Rizelinin gözüne bakın, 17 lirayı söyleyin. Bakalım, kasketler nasıl yere çalınıyor. Yazıklar olsun! 17 lira çay fiyatını açıklamaya utanıp tweet attırıyor. 17 liralık fiyatı kabul etmiyoruz, reddediyoruz!”
Özel, taban fiyatın 25 TL olması gerektiğini söyledi.
Varlık Fonu’na devredilen Çay-Kur’un zarar ettirildiğini ve bu zararın üreticiden çıkarıldığını söyledi.
Çay ithalatından vazgeçilmesini, Çay Kanunu’nun çıkarılmasını ve mevsimlik işçilerin kadroya alınmasını istedi.
Özel, şöyle dedi:
“Her yıl üretim maliyetlerinin üstüne hakkaniyetli bir kar oranı konularak, taban fiyat erkenden açıklanmalı. Organik çay üreticisinin fiyatı en az iki katı olmalı. Organik çay desteklenmelidir. Başta gübre olmak üzere destekleme oranları artırılmalı, banka promosyon ödemelerine başlanmalı, düşük verimlilikle mücadele edilmeli, ürün çeşidi arttırılmalı ve kaçak çaylar engellenmelidir. Ne diyordu Kemal (Kılıçdaroğlu) Bey? ‘Kaçak çayları getireceğim, Rize Meydanı’nda yakacağım.’ CHP’yi iktidara taşıyacağız, kaçak çayları getireceğiz, Kemal Bey’i de davet edeceğiz. Hep beraber yapacağız.”
Özel’in konuşması ile miting son buldu.
Özel, CHP Rize il binasında bir süre dinlendikten sonra Pazar, Ardeşen ve Fındıklı belediyelerini ziyaret etti.
RİZE, NORMALLEŞTİ
Özel’in başlattığı normalleşme süreci kimi muhalif seçmenlerce eleştirilse de Erdoğan’ın şehri Rize’de olumlu karşılanıyor. CHP, iki parti arasındaki gerilim ve iletişimsizlik nedeniyle temas kurmakla zorlandığı AK Parti tabanı ile sağlıklı bir ilişki kuruyor.
Özgür Özel: Erdoğan’ı 9 Haziran’dan sonra bekliyoruz
CHP lideri Özgür Özel, 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı’nda kürsüye çıkmayı beklerken, miting otobüsüne girerek gündeme dair baş başa görüşme imkanı buldum.
Özel, Cumhurbaşkanı’nın CHP’ye yapacağı iade-i ziyaret için bugün iki tarafın özel kalemlerinin görüşeceğini ve bu ziyaretin 9 Haziran’dan sonraki hafta içerisinde gerçekleşeceğini söyledi.
Özel, Türkiye Belediyeler Birliği’nde (TBB) çoğulcu yönetim kuracaklarını, alınan oy oranı doğrultusunda CHP’ye sekiz, AK Parti’ye üç, DEM, MHP ve Yeniden Refah’a birer üye verileceğini, İyi Parti’ye ise komisyon başkanlığı teklif edileceğini anlattı.
Özel, geçmişte bütün yönetimin Cumhur İttifakı’ndan oluştuğunu, TBB kaynaklarının yalnızca yüzde 2’sinin muhalif belediyelere gönderildiğini söyledi.
CHP lideri Özel miting otobüsünde İsmail Saymaz’ın sorularını yanıtladı. “Çayda Sömürüye Son” pankartı açtı.
- TBB seçimlerinden kaynaklı Ekrem İmamoğlu ile Mansur Yavaş arasında gerilim olduğu söyleniyordu.
Hiçbir gerilim olmadı. Başkanlarla konuştuğumda söylemiştim hepsine; “Bazılarınız görevlendirilecek. Sizin görevlendirecekleriniz yönetimlerde olacak. Genelde tecrübeli arkadaşlar olacak. Herkese birden görev verme şansımız yok.”
Yavaş, kendisiyle yaptığım görüşmede “Partinin kararına saygılı oluruz. Hangimize görev verirseniz yaparız” demişti.
- Aradınız galiba değil mi Mansur Yavaş’ı?
Tabii. Oturduk, konuştuk. Mansur Bey hem bana hem genel başkan yardımcılarımıza bunu defalarca söyledi. İstanbul’un nüfusu en kalabalık belediye olması, geçmişte TBB Başkanı’nın İstanbul belediye başkanı olması göz önünde bulundurularak, Ekrem Başkan’ı TBB’ye, Mansur Başkan’ı Tarihi Kentler Birliği’ne önerdik. Mansur Başkan “Partimiz ne diyorsa odur” dedi.
Kriz varmış gibi gösterdiler. Hiçbir sorun yok.
Biz yeni yönetim anlayışımızda sorunları ötelemek, görmezden gelmek, son güne bırakmak yerine aramızda konuşarak çözüyoruz. Buradaki arkadaşlar birbirinin rakibi değil. 31 Mart’taki başarılı olmuş takımın başarılı oyuncuları. O yüzden hiçbir sıkıntı yok.
TBB’de konuşulması gereken konu şu:
Geçmişte AK Parti ve MHP çoğunluğu elde ettiklerinde bütün yönetimi alıyordu. Biz şu an yüzde 65’i alıyoruz. Delegede çoğunluk bizim. Ama bütün yönetimi almıyoruz. On dört üyeden sekizini CHP alıyor. Altısını diğer partilere veriyoruz. AK Parti’ye de veriyoruz, DEM’e de, MHP’ye de.
Bir oy fazla aldın diye bütün yetkileri ele almak, eleştirdiğimiz bir düzen. Bu yönetimi paylaşmak istiyoruz. Onlar da bulunsun.
Geçmiş rakamlara bakıldığında TBB aidatlarının yüzde 50’den fazlasını bizim belediyelerimiz veriyordu. Ancak kaynakların yüzde 98’i Cumhur İttifakı’nın belediyelerine gidiyordu. Yüzde 2’sini bile vermediler muhalefete.
Arkadaşlara talimatım şu: “Hakkaniyetli olun, herkes gücü kadar kaynak kullansın.” AK Partili, MHP’li, DEM’li belediyelerin de talepleri karşılanacak.
İyi Parti’nin iki delegesi var. Yönetim kurulu üyeliği düşmüyor ama Nevşehir Belediye Başkanı’na bir komisyon başkanlığı teklif edeceğiz.
- Oranları siz mi belirlediniz?
Biz belirlemiyoruz. Kanuna göre olması gereken bu. Ama daha önce onlar yapmıyordu. Kanuna uymuyorlardı. Bize üyelik vermiyorlardı. Parayı kendi belediyelerine yolluyorlardı.
Biz kanuna göre oransal dağılım yapacağız. Sekizini biz alıyoruz, altısını veriyoruz. Üçü AK Parti’ye, biri DEM’e, biri MHP’ye, biri Yeniden Refah’a. CHP’de bırakın birbirimizle itişmeyi TBB’de AK Parti ve MHP’yle bile itişmeyeceğiz.
- Normalleşme çabanız Rize’de, özellikle AK Parti tabanında olumlu bulunuyor.
Normalleşmenin miting meydanlarına da yansıması gerektiğini düşünüyorum. Bizim derdimiz, siyasi polemikler yapmak yerine insanların derdini anlatmak. Bu meydanda CHP bayrağı yok. Türk bayrakları ve Filistin bayrağı renkleriyle yapılmış bayraklar var. Biz Çay İttifakı’nın sesi olmaya geldik. AK Partili çay üreticisinin de sesini duyuracağız.
CHP seçmeninin önemli kısmının normalleşmeyle sorunu yok. AKP, MHP ve DEM seçmeni normalleşme sürecinden çok umutlu ve anketlerde inanılmaz bir kredi veriyorlar. Biz bu işi cesaretle sürdüreceğiz. Normalleşme, muhalefeti yumuşatmak değil. Erdoğan’ın memleketinde meydanı doldurmuş, miting yapıyorum. Millet endişe ediyordu; “Normalleşme muhalefeti düşürür, zayıflatır” diye. Aksine seçimden bir ay sonra Erdoğan’ın memleketinde miting yapıyoruz.
- Cumhurbaşkanı “Kurban Bayramı’ndan önce CHP’ye iade-i ziyarete gideceğiz” dedi. Tarih verdiler mi?
Vermediler. Yarın (bugün) özel kalemler randevulaşacak. Gelecek hafta gelecekler. Ayın dokuzunda başlayan hafta.
