29 Mart 2024 günü “Bir SERVET TRANSFERİ Hikayesi” başlıklı yazımda, ERÇİMSAN isimli şirkette, Erzurum Büyükşehir Belediyesi’nin (yani kamunun, yani devletin) hisselerinin yüzde 31,5 olması gerekirken nasıl yüzde 17,99’a düşürüldüğünü anlatmıştım.
Erzurum Büyükşehir Belediyesi, bu durum nedeniyle hem Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmuş hem Ticaret Bakanlığı’na şikayetçi olmuş.
Ticaret Bakanlığı, bazı yöneticilerinin de dahil olduğu konuyla ilgili soruşturma başlatmakla kalmayıp, Mali Suçları Araştırma Kurulu’na da (MASAK) başvurarak konunun incelenmesini istemiş.
★★★
Bu soruşturma ve başvurularla ilgili gelişmeleri yakından takip edip sizlere de aktaracağım.
Ancak bugün haberi araştırırken fark ettiğim başka detayları paylaşacağım.
Okurken, ülkenin neden bu halde olduğunu, halk fakirleşirken birilerinin neden ve nasıl zenginleştiğini görüp anlayacaksınız.
29 Mart’taki yazımda ERÇİMSAN’ın 2015’ten sonra atılım yaptığını ve 305 milyon dolar vererek Bilecik’teki SANÇİM tesislerini aldığını aktarmıştım.
Bendeki belgelerde (üç sayfalık sözleşme) bu satın almanın Vakfıbank’tan alınan 294 milyon 400 bin dolarlık krediyle gerçekleştiği yazıyor (Vakıfbank ise tarafıma yaptığı bilgilendirmede SANÇİM satın alma için ERÇİMSAN’a 275 milyon dolarlık yatırım kredisi verildiğini ifade etmiş).
Bu arada önemli bir not: ÇİMSA, o dönemde Kamuoyunu Aydınlatma Platformu’na yaptığı bilgilendirmede SANÇİM’i 220 milyon 710 bin dolara almak için anlaştığını bildirmiş. Buna karşın ÇİMSA’nın bölgede fabrikalarının olması nedeniyle satış Rekabet Kurulu’na takılmış ve gerçekleşmemiş.
Şu garipliğe bakın ki ÇİMSA’dan başka müşteri çıkmayan SANÇİM’in fiyatı düşmesi gerekirken, ERÇİMSAN aynı fabrikayı (294 milyon 400 bin dolarlık Vakıfbank kredisiyle) 305 milyon dolar vererek satın almış.
★★★
Sonraki yıllarda ERÇİMSAN için her şey yolunda gitmemiş. Devamını Vakıfbank’ın bilgilendirmesinden okuyalım:
“2018 yılında başlayan kur istikrarına ilişkin bozulmalar büyük oranda TL satış geliri elde eden grubu zora sokmaya başlamıştır (...) Grubun 2013-2015 yılları arası Banka reytingi AA iken, 2016 yılında A’ya 2017 yılında BBB’ye 2018 yılında C seviyesine düşmüştür (...) Banka tarafından dönemin zor finansal koşullarına rağmen grubun 700 milyon dolar seviyesindeki YP kredileri 2021 yılı ilk çeyreğinden itibaren otoritenin müsaade ettiği seviyede ve zamanda dönemin cari kurlarıyla Türk lirasına dönüştürülmüştür. Bütün bunlara rağmen işletme faaliyetlerindeki zayıflığın devam etmesi nedeniyle onlarca tesiste üretim ve istihdam sağlayan ve varlıklarının tamamına yakını bankaya ipotekli olan grubun riskleri Finansal Yeniden Yapılandırmaya konu edilerek 2022 yılında yeniden yapılandırılmıştır. Firma riskleri bağımsız denetçinin oluşturduğu projeksiyon ve nakit akışı bağlamında ancak yüzde 10 TL faizle ve varlık satışıyla işletmenin faaliyetlerine devam edebileceğine ilişkin raporuna istinaden ilk iki yılı anapara ödemesiz olmak üzere 10 yıl vadeli olarak yapılandırılmıştır. Bu yapılandırmaya rağmen yine bağımsız denetim raporunda belirtilen varlık satışı yoluyla borç azaltımının sağlanması amacıyla grup bünyesinde varlıklardan satışa en uygun ve bağımsız tüzel kişiliği olan SANÇİM A.Ş Bilecik fabrikasının satılması konusunda grup ikna edilmiştir.”
★★★
SANÇİM’i satmaya ikna olan ERÇİMSAN, büyük bir hayal kırıklığı daha yaşamış. 305 milyon dolara satın aldığı tesislere çok fazla istekli çıkmamış, teklifler 70-80 milyon dolar seviyesinde kalmış. Vakıfbank da 140 milyon dolara satışa uygunluk vermiş.
SANÇİM’i Safi Holding 140 milyon dolara satın almış. Vakıfbank’a göre bu satışla ERÇİMSAN’ın borçlarında 140 milyon dolar, yani 2,5 milyar lira risk azaltımı yapılmış.
Ancak dananın kuyruğu da tam burada kopmuş.
Safi Holding SANÇİM’i sadece 1 liraya almış. Vakıfbank, 140 milyon dolarlık o borcu ERÇİMSAN’dan alıp Safi Holding’e yazmış ve iki yıl ana para ödemesiz, 10 yıl vadeli ve yüzde 10 yıllık TL faizle yeniden yapılandırmış.
Safi Holding, sadece 1 lira vererek SANÇİM’i borçlarıyla devralmış.
Uzmanlar SANÇİM’in bu borcu 5 yıllık faaliyet kârıyla rahatlıkla ödeyeceğine dikkat çekerken, Vakıfbank da Derince Limanı, Çorum Şeker Fabrikası gibi varlıkların sahibi olan ve kömür ithalatı yapan Safi Holding’in 300 bin ton olan fiili üretimi birinci yılın sonunda 1,2 milyon tona çıkardığına işaret ederek bu bilgiyi teyit ediyor. Safi Holding’in 2024 üretim beklentisi ise 1,4 milyon tonmuş.
★★★
Görüyorsunuz ya...
Neticede halk ihtiyaç ya da konut kredisi dahi bulamazken milyon dolarlar havada uçuşuyor ve bir cepten diğerine giriyor. Milyon dolarlık fabrikalar sadece bir liraya satılıyor ve hiçbirimizin ruhu dahi duymuyor.
Şimdi anladınız mı milyonlar neden fakir ve birileri neden çok zengin?
