Foto: ShutterstockBaşbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek tarafından açıklanan 2016-2018 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program'da (OVP) bu yıla ilişkin enflasyon tahmini yüzde 6.5'ten yüzde 7.5'e, büyüme tahmini ise yüzde 4'ten yüzde 4.5'e revize edildi.
Maliye Bakanı Naci Ağbal ve Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz ile düzenlediği basın toplantısında geçen yıl Ekim ayında açıklanan OVP'nin revize edilmiş halini açıklayan Şimşek, yüzde 4.5'lik büyümeye, siyasi belirsizliğin azalması, özel sektör yatırımlarının artması, gelirler politikasıyla yurtiçi talebin canlanması ve dış talebin büyümesiyle ulaşılmasını öngördüklerini söyledi.
Şimşek, "Ağırlıklı olarak iç talep, kısmen de dış talebin etkisiyle büyüme yüzde 4.5 seviyesine ulaşabilir" dedi.
OVP'de büyüme hedefi 2015 için yüzde 3'ten yüzde 4'e yükseltilirken, 2017 için yüzde 4.5'ten yüzde 5'e çıkarıldı ancak 2018 için yüzde 5 seviyesi korundu.
Şimşek, geçen yıl üçüncü çeyrekteki veriler ve dördüncü çeyrekteki öncü göstergelerin 2015'te beklentilerden daha yüksek bir büyümeye işaret ettiğini kaydetti.
Öte yandan OVP'de enflasyon tahminlerinde de genel olarak yukarı yönlü revizyonlar dikkat çekti.
Enflasyon tahmini bu yıl için 1 puanlık artışla yüzde 7.5'e yükseltilirken bir önceki OVP'de yüzde 5.5 olan 2017 yılına dair enflasyon tahmini yüzde 6'ya çıkarıldı; 2018 tahmini ise yüzde 5 olarak korundu.
TÜİK verilerine göre geçen yıl TÜFE tahminlerin oldukça üzerine çıkarak yüzde 8.81 olmuştu.
OVP'nin istikrarlı ve kapsayıcı büyümeyi artırmayı hedeflediğini belirten Şimşek, enflasyonu yüzde 5'e doğru düşürmek için çok ciddi çaba içine gireceklerini belirterek, "Enflasyonu aşağı çekecek, verimliliği yukarı çekecek yapısal konulara eğileceğiz" dedi.
"Enflasyonu düşürmek çok öncelikli bir alan... Gıda komitesini kesinlikle daha işlevsel hale getireceğiz... Gıdadaki artışın sebepleri incelendi, bu konuda bu yıl içinde gereken tedbirler alınacak" diyen Şimşek, enflasyonu aşağı çekmek için "daha güçlü adımlar" atacaklarını vurguladı.
Şeker Yatırım Başekonomisti Gülay Girgin, "Görünen o ki özellikle asgari ücretin enflasyon üzerinde 2-2.5 puan baskısı olacak; bunun da OVP'ye yansıtıldığını görüyoruz. Enflasyon tahminimiz bu yıl için yüzde 10... Hükümet tahmini ise yüzde 7.5'e yükselmiş durumda. Hedefin yüzde 5 olduğu düşüldüğünde yüzde 7.5 yüksek bir rakam" dedi.
Değişen küresel koşullar çerçevesinde başta enflasyon olmak üzere olası risklerin ve avantajların farkında bir ekonomi yönetimi olduğuna da dikkat çeken Girgin, şunları kaydetti:
"Şimşek enflasyon konusunda yapısal ve bu çerçevede etkin adımlar atılacağını ifade etti. Ancak asgari ücretin doğrudan ve dolaylı etkilerine ilaveten TL'deki görünüm çok önemli, bir de Yİ-ÜFE ile TÜFE'nin arasındaki makas önümüzdeki dönemde baskı unsuru olacaktır. Tüm bunlar düşünüldüğünde yüzde 7.5 tahminini biraz iyimser buluyoruz."
BÜTÇE AÇIĞI DÜŞTÜ
Maliye Bakanı Naci Ağbal ise OVP ile birlikte 2015 yılı bütçe gerçekleşmelerinin de netlik kazandığını belirterek, bütçenin 2015 yılında 22.6 milyar TL açık verdiğini, faiz dışı fazlanın ise 30.4 milyar dolar olarak gerçekleştiğini açıkladı.
Bir önceki yıl bütçe açığı 23.4 milyar lira, FDF ise 26.5 milyar lira düzeyindeydi. Ağbal, geçen yıl bütçe gelirlerinin yüzde 13.6 artışla 483 milyar TL, bütçe giderlerinin yüzde 12.8 artarak 506 milyar TL olduğunu belirterek, vergi gelirlerinin yüzde 15.6 artarak 407.5 milyar TL olarak gerçekleştiğini açıkladı.
Geçen yıl bütçedeki 54 milyar liralık faiz harcama öngörüsüne rağmen 53 milyar liralık faiz harcaması yapıldığını kaydeden Ağbal, faiz hariç giderlerde ise yüzde 13.6 artış meydana geldiğini ve 453 milyar liralık ödenek kullanıldığını bildirdi.
Sermaye giderleri ve sermaye yatırımları baz alındığında 2015'te yatırım giderlerinin, bir önceki yıla göre yaklaşık 20 milyar lira artışla 67.3 milyar lira seviyesinde olacağını kaydeden Şimşek, bu yıl da yatırımlara devam edileceğini vurguladı.
ÖZELLEŞTİRMEDEN 10.8 MİLYAR TL
Ağbal gazetecilerin sorusu üzerine özelleştirme fonundan aktarılmasını öngördükleri tutarın 2016 için 10.8 milyar TL olduğunu, bu tutarın 2015'te 6.1 milyar TL düzeyinde gerçekleştiğini belirtti.
Bütçede 2016 yılında açığın 2015'teki 22.6 milyar TL'den 29.7 milyar yükselmesi ardından 2017'de 25 milyar TL'ye, 2018'de ise 23.1 milyar TL'ye gerileyeceği öngörülüyor.
Şimşek, OVP'nin amacının mali disiplinin kalitesini artırmak ve kamu maliyesini güçlendirmek olduğuna da vurgu yaparken, ABD'nin faiz artışlarının tedrici olmasını beklediklerini belirterek, bunun Türkiye ekonomisine yansımalarının sınırlı kalmasını öngördüklerini söyledi.
Güncel OVP'de cari açığın GSYH'ya oranı 2015'te yüzde 4.4, 2016'da yüzde 3.9, 2017'de yüzde 3.7, 2018 yılında ise yüzde 3.5 olarak öngörüldü.
OVP'de ayrıca 2014 yılında yüzde 15 olan yurtiçi tasarruf oranının 2018 yılında yüzde 18 civarına ulaşacağı öngörüldü.
İşsizlikte ise aşağı yönlü bir trend öngören OVP'ye göre 2015'i yüzde 10.2 ile tamamlayacak işsizlik oranı 2018'de yüzde 9.6'ya gerileyecek.
Öte yandan OVP'ye göre dış ticaret açığının 2016'da 55.2 milyar dolara geriledikten sonra 2017'de 67.2 milyar dolar ve 2018'de ise 71.8 milyar dolara yükselmesi bekleniyor.
İhracatın 2016'da 155.5 milyar dolar, 2017'de 175.8 milyar dolar ve 2018'de 201.4 milyar dolar olacağı öngörülüyor.
Türkiye'nin en büyük ithalat kalemi olan enerji ithalatının maliyeti ise 2016'da varil başına 39.7 dolarlık Brent petrol fiyatı tahmini ile 33 milyar dolar, 2017 için 46.8 dolarlık petrol fiyatı tahmini ile 43.7 milyar dolar, 2018 için ise 51.4 dolarlık petrol fiyatı tahmini ile 51.6 milyar dolar olarak OVP'de yer alıyor.
