3 askerimizin şehit olduğu 11 askerimizin de yaralandığı bombardımanla ilgili Türk ve Rus yetkililerden 'kazaen' açıklamaları gelse de uzmanlar aynı görüşte değil.

Doç. Serhat Güvenç: “Rus uçaklarına hedef işaretlemesini kim yaptı?”

Amerikanınsesi'nde yer alan habere göre; Kadir Has Üniversitesi’nden Doçent Serhat Güvenç, yaşanan koordinasyon eksikliğinin şaşırtıcı olmadığını belirtiyor. İki ülkenin çok kısa süredir operasyonel işbirliği yaptığına dikkat çeken uluslararası ilişkiler uzmanı, El Bab sahasındaki karışıklığın da eşgüdümü zorlaştırdığı görüşünde:

“Muharebe meydanı doğası itibariyle karmaşıktır. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye’de bulunduğu bölge ise iyice kaotik. Biliyorsunuz sahadaki müttefiklerden birinin diğerine vurmasına dost ateşi denir. Dost unsurların yanlışlıkla vurulması yaygın rastlanılır. Bunu engellemek için çok sofistike çok geliştirilmiş mekanizmalar vardır. Burada en önemli soru şu: ‘Bu Rus uçaklarına hedef işaretlemesini kim yapıyordu?’ Uçakların yerdeki hedeflerinin birileri tarafından yönlendirilmesi gerekir. Burada TSK güçlerinin bulunduğu yerlere dair koordinatlar zamanında aktarılmamış da olabilir. Türk güçleri orayı zamanında terk etmemiş olabilir. Ama bu olay, iki ülke arasındaki işbirliğinin ne tür riskler içerdiğini de gözler önüne serdi.”

“Amerikan gemisinin Türk muhribini vurduğu olayı hatırlattı”

Doçent Güvenç, kamuoyunda dile getirilen “Rusya Türkiye’ye mesaj verdi” yorumlarına şu değerlendirmeyi yaptı:“Hatırlarsanız 1992 yılında Ege Denizi’nde yapılan NATO tatbikatında TCG Muavenet muhribi USS Saratoga gemisinden atılan Sea Sparrow füzeleriyle vuruldu. ABD bunun bir kaza olduğunu açıkladı ve özür diledi. Ama hala Deniz Kuvvetleri’nde bazı kişiler ve Türkiye’den bazı uzmanlar bunun kasıtlı olduğunu düşünüyor. Bugün de El Bab’daki hadiseyle ilgili aynı görüşte olanlar çıkacaktır.”

Türkiye-Rusya Araştırmalar Merkezi Kurucu Başkanı Aydın Sezer, Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi’nin tarif ettiği uzmanlardan biri.

Suriye’deki muhalifleri ve Şam rejimini biraraya getiren Astana toplantısından bu yana Türkiye ile Rusya arasındaki anlaşmazlıkların belirginleştiğini dile getiren Sezer, ABD Seçimlerinde Trump’ın işbaşına gelmesinin ardından Ankara’nın Washington’la ilişkileri öncelediğini ve Moskova’nın da bundan rahatsızlık duyduğu görüşünde.

Aydın Sezer: “Türkiye ve Rusya arasındaki koordinasyonsuzluk açıklamalara da yansıyor”

Sezer, “Öğle saatlerine kadar ben bu bombalamanın kaza olduğunu düşünmüyordum. CIA Başkanı’nın Türkiye’ye gelmesi ve Ankara’nın yeni ABD yönetimiyle işbirliği arayışına uyarı ateşi olduğunu düşünüyordum. Aslında hala da bu düşüncemden vazgeçmiş değilim ama ardından Peskov, ‘Koordinatları Türkiye’den aldık,’ dedi. Bence bu açıklama CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun yaptığı ‘Bu kuru bir özürle geçiştirilemez’ sözüne yanıt da olabilir. Ama karşılıklı açıklamalarda çelişki olduğu gayet belirgin. Türkiye ‘Kazaen oldu’ dedi. Ruslar, ‘İstihbarat Türkiye’den geldi,’ dedi. Türkiye ‘Özür dilendi,’ dedi Rusya bunu teyit etmedi. Bilgi kirliliğine bakılırsa sahadaki koordinasyonsuzluk diplomatik ilişkilerde de kendisini gösteriyor,” diyor.

Aydın Sezer: “Kazaen böyle bir açıklama teknik olarak mümkün değil”

Türkiye’nin önce El Bab oradan Menbiç’e gideceğini söylediği ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ağzından Suriye’de daha derine gidilmemesi gerektiği açıklaması yaptığını hatırlatan Aydın Sezer, Kremlin’in Ankara’nın Trump yönetimiyle Suriye’de yeni bir angajmana girmesi ihtimalini gördüğünü bundan da hazzetmediği görüşünde: “24 Kasım’da da benzer bir olay oldu. Bu uçağın nereden geldiğini hala anlayamadık. Ama apaçık Türk ordusuna yönelik operasyon yapıldı. Birkaç gündür Esat güçleri El Bab köylerinin birkaç yüz metre yakınına kadar geldi. Esat ordusu, TSK’nın önündeki ÖSO’cularla (Özgür Suriye Ordusu) temas sağlamış durumdalar. İran güçleri de sahada. Böyle bir bombalamanın kazaen olması teknik olarak mümkün olamaz. Uzun zamandır Türkiye ve Rusya eşgüdüm sağlanarak ortak operasyon yapıyor. Unutmayın Erdoğan-Trump görüşmesinde Suriye meselesi de gündeme gelmiş. Erdoğan, El Bab ve Rakka’ya ilgili sözler sarf etmiş. Rusya’nın bundan rahatsız olacağı açık.”

Aydın Sezer, Türkiye’nin Rusya’nın Suriye anayasasında Kürtlere kültürel otonomi olabileceği yaklaşımından rahatsız olduğunun da altını çizdi.