Kamuda görevli 1. derecenin 4’üncü kademesinde bulunan mühendis, imza yetkisi ve sorumlulukları nedeniyle üstelik yoğun siyası baskı, tayin tehdidi altında bulunur. Aldığı ücret 4.800 TL civarındadır. Belediyede görevli mühendis 6-7 bin lira, kamudaki işçi de kamudaki mühendisten fazla aylık alır.

Siyasetçilerin, bazı meslek gruplarına 3600 ek gösterge vereceklerine ilişkin vaatlerinden sonra 27 Mayıs’ta “Bu vaat ikiye bölüyor” demiş, sorunlarından sadece bir kısmını ortaya koymuştuk. Bunların başında elbette ücretlendirmeler ilk sırada yer almıştı. Anlaşıldı ki kamu personeline ödenmesi gereken aylık ücretlerin belirlenmesi, “bir dokunup bin ah! işitilecek” çözümü kolay olmayan, kamu personelinin genelini ilgilendiren, çok yönlü/çok karmaşık büyük bir sorun.

DEĞİŞMEYEN, TEK MADDE KALDI

Kamu personelinin büyük bir bölümünü kapsayan 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda (DMK) tam 230 ayrı kanun/KHK veya Anayasa Mahkemesi kararı ile ek/değişiklikler yapıldı. Açıkçası, “Bu kanun hükümleri Bakanlar Kurulu tarafından yürütülür” maddesi dışında bütün maddeler değişikliğe uğradı. Kanuna ek ve değişikliklerin 124 adedi AKP iktidarları döneminde gerçekleştirildi. Üstelik bu tür değişiklikler hız kesmeden devam ettiriliyor. Örneğin son değişiklik 1 Şubat 2018 tarihinde gerçekleştirilmişti.

Personel rejimini yakından bilen, bu konuları araştıran Mülkiye Başmüfettişi Mahmut Esen’e göre yapılan değişiklikler kulis yapabilen/siyasi iktidarlar üzerinde etkisi olan belirli meslek mensuplarının sorunlarını çözmek amacı ile gerçekleştiriliyor. Genel sorunlara çözüm getirilmiyor. Bu yüzden, kamu personelinin mali hakları sorununun adalet/eşitlik ilkeleri bağlamında çözümlenmesi daha da ağırlaşıyor.

Aslında bu tarz yaklaşımlar siyasi iktidarların da işine geliyor. Son toplu sözleşme de saat ücreti 1,97 TL olan fazla çalışma, her şeyin üzerinde tutulduğu, en fazla düzenlenmiş madde sayısının fazla çalışma olduğu görülüyor. Aylık gösterge/ek gösterge tablolarında, ödenecek zam/tazminatlara ilişkin 2006 yılında kabul edilmiş Bakanlar Kurulu kararında kayda değer bir değişiklik yapılmadığından, aylığının ayrıntılı hesabından kamu personelinin çoğu da habersizdir.

BU ÖNERİLER TARTIŞILMALI

Kamu personelinin mali hakları konusu çok derindir. 1’inci derece kadroda bulunan genel müdür yardımcısı, daire başkanı, mühendis, doktor, denetim elemanı gibi kamu görevlilerine halen verilmekte olan 3600 ek göstergenin; öğretmen, polis, hemşire, din hizmetleri görevlileri ve bazı yöneticilere de verilmesine yönelik vaatlerde bulunuluyor. Bu yazıda tüm sorunların ele alınması/çözüm yollarının gösterilebilmesi olanağı yok. Konunun uzmanı Mahmut Esen’in önerilerini hatırlatalım:

“Kamuda aynı işi yapan ancak farklı statüde çalışan memur ve işçi mühendisler arasında ücret yönünden farklılıklar bulunuyor. Bu tür bir ayrımın olmaması, hangi işin memur, hangi işin de işçiler aracılığıyla yapılması gerektiği açıklığı kavuşturulmalı, cumhurbaşkanı adayları da önerilerimizi (Ayrıntılar 27 Mayıs tarihli yazımda) dikkate almalı. İşte önerilerin özeti:

1-Emekli aylık bağlama oranlarında 60 puanlık bir artış yapılmalı, göreceli olarak diğer emeklilerin gerisinde kalmış olan tüm kamu personeli emeklilerinin aylıklarında, aynı miktar, 482,61 TL artış sağlanmalı. Bu rakam, öğretmen ve polis memurlarına vaat edilen 3600 ek gösterge karşılığı ödenecek tutar olan 513,89 TL artış civarındadır.

2- Kamu personelinin halen almakta olduğu ek gösterge rakamları, bir basamak yükseltilmeli. Bu durumda herhangi bir haksızlık/dengesizlik olmaz.”

İLETİLERDEN BİR ÖRNEK

Kamu görevlilerinden onlarca ileti geliyor. Emniyet müdürleriyle polislerin aynı miktarda ek gösterge almasının müdürler acısından motivasyon sorunu yaratacağına dikkat çekmiştim. Polis memuru ise bu görüşe karşılık şunları yazıyor: “Her görevde sorumluluğu olan, onlarca müracaatta vatandaşla yüz yüze olan, her ifadeye saatlerce mesai harcayan, tahkikati yapıp fezleke düzenleyen bir polis memuru olarak, 3600 ek göstergeyi hak ediyoruz. Bunun aksi, bizde motivasyon eksikliğine yol açar.”

Kamu personelinin durumu derin ve içinden kolay çıkılacak gibi değil. Bizden şimdilik bu kadar.

sozcu-banner-1