Ciğeri etle kıyaslayan Dr. Yavuz Dizdar, “Etten protein; ciğerden ise proteinin yanı sıra vitamin ve mineral de alırsınız. Hazmı da kolaydır” dedi. İşte Dizdar’ın açıklamaları…
Lezzetli bir sakatat olan ciğer, sağlığımız için önemli bir kaynak… Genellikle kan yapıcı yönüyle biliniyor ama faydaları elbetteki bununla sınırlı değil…
NASIL BİR ORGANDIR?
Hayvanın kendini beslediği en kıymetli organı ciğeridir. Metabolizma işlevlerinin çok büyük bir bölümü aslında ciğerde gerçekleştirilir. Vücut ilk kan yapımını ciğerden sağlar. Bu iş daha sonra kemik iliğine devredilir. Bu özellik bizim için de geçerlidir. Karaciğer hastalanırsa bunun telafisi mümkün olmaz. Bu biçimde baktığınızda karaciğer aslında bitkinin kökü gibidir, bütün gövdeyi besler. İnsanda ve hayvanda da sistem benzer şekilde çalışır. Aslında ıspanak benzetmesi daha doğru olur… Karaciğer ıspanağın kırmızı yaprak dipleri gibidir. Bitkiler için buna meristem adı veriliyor, hayvanlarda ise karaciğere dönüşüyor. Meristem denen bölge yapraklarda sentezlenen bileşiklerin de depolanma alanıdır. O nedenle bazı bitkilerin özellikle kökleri değerlidir. Hayvanda ise bu karaciğere karşılık gelir.
FAYDALARI NELERDİR?
Etten daha kıymetlidir. İşlevi gereği bütün vitaminleri içerir. Safranın oluşumunu sağlayan taurin denen bileşik özellikle karaciğer ve kalp gibi sakatatta bol bulunur. Bu madde kedilerin göz gelişimi için elzemdir, anne sütünden alınır, alamazlarsa görme yetileri gelişmez. Taurin safranın akışkan olması için de gereklidir, eğer almazsanız safra çamuru ya da taşları oluşmaya başlar. Bu saydıklarımıza henüz bilinmeyenleri de ekleyin, ciğer olmadan sağlıklı kalmak pek olası değildir. Zira et bunları içermez. Hazmı da kolaydır.
NEDEN KOLAY HAZMEDİLİR?
Bir kere dokusuna bakın. Kuzu karaciğeri hemen pişer, zira gevrektir. İçindeki bileşikler kullanmaya hazır biçimdedir. O nedenle ayrı bir sindirim faaliyeti çok fazla gerekmez. Hatta çok fazla pişirilmemesi tercih edilir. Beş dakikada hazır olur, böylelikle besin değerini de kaybetmez. Aklınıza gelebilecek ne varsa bu sayede alabilirsiniz. Hafif tatlıdır, zira depolanmış bileşik şeker molekülleri de burada tutulur, buna glikojen adını veriyoruz. Bu bileşik moleküller bitkideki nişastaya karşılık gelir. Kök yumruları, mesela patates, bu nedenle tatlıdır. Dolayısıyla ciğer yendiğinde bir beslenme eksikliği beklenmesi olası değildir.
ÇOCUKLAR DA YEMELİ Mİ?
Evet, özellikle çocuklar için gereklidir. Hamilelerde beslenmeye özellikle katkı sağlar, vücudun fazladan gereksinimini başka kaynaklardan bu kadar mükemmel kapatamazsınız. Mikrobiyolojide en üstün besi yerleri de ciğer kullanılarak hazırlanır, çünkü hemen her şeyi besler. Üstelik hazırlanması da pratiktir, ama hak ettiği yöntem kızartmadır. Una bular kızartırsanız, muhtemelen içindeki şeker kısmen karamelize olur, daha lezzetli hale gelir. Soğanlı yahnisini de yapabilirsiniz. Soğan karaciğere özgü kokuyu alır. Benim kişisel gözlemim, teflonda ya da fırında yapmak da mümkün ama baharat kullanmalısınız.
KUZU MU DANA MI TERCiH EDiLMELi?
Kuzu ciğeri çok daha kolay pişer, yumuşak ve lezzetlidir. Ancak büyük miktarda yapılacaksa elbette dana da çok
iyi olur. Bunu ciğer ustaları çok ince yapraklar halinde kesiyorlar, unlayıp kızartıyorlar. Kızartma işlemi o nedenle çok hızlı oluyor. Benim çocukluğumda ise ya kuşbaşı ya da dilim yapılırdı, kuzu söz konusuysa ikisi de kolay kızarır. Hatta ekmek arasında öğle yemeği olarak beslenme çantasına bile konulabilir. Zira ciğer soğukken de yenebiliyor ve çevreye kokmuyor.
[old_news_related_template title="Onkolog Doktor Yavuz Dizdar: Doğal bir aşı, kokoreç" desc="Ünlü Onkolog Doktor Yavuz Dizdar'dan SÖZCÜ'ye çok özel açıklamalar: Kemik suyu, ciğer, kokoreç, paça çorbası, işkembe yararlı mı zararlı mı? Sağlıklı beslenme sırları bu yazı dizisinde..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/03/iecrop/kokorec-sozcu_16_9_1553498804.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2019/saglik/onkolog-doktor-yavuz-dizdar-dogal-bir-asi-kokorec-4116636/"]
[old_news_related_template title="Onkolog Doktor Yavuz Dizdar: İşkembe çorbası her derde deva" desc="Ünlü Onkolog Doktor Yavuz Dizdar'dan SÖZCÜ'ye çok özel açıklamalar: Kemik suyu, ciğer, kokoreç, paça çorbası, işkembe yararlı mı zararlı mı? Sağlıklı beslenme sırları bu yazı dizisinde..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/03/iecrop/shutterstock_475445284_16_9_1553336430.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2019/saglik/onkolog-doktor-yavuz-dizdar-iskembe-corbasi-her-derde-deva-4099381/"]
[old_news_related_template title="Onkolog Doktor Yavuz Dizdar: Eklem sıvınız azalmışsa paça çorbası için" desc="Ünlü Onkolog Doktor Yavuz Dizdar'dan SÖZCÜ'ye çok özel açıklamalar: Kemik suyu, ciğer, kokoreç, paça çorbası, işkembe yararlı mı zararlı mı? Sağlıklı beslenme sırları bu yazı dizisinde..." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2019/03/iecrop/02-paca-12cm_16_9_1553240411.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2019/saglik/onkolog-doktor-yavuz-dizdar-eklem-siviniz-azalmissa-paca-corbasi-icin-4016263/"]
