Suriye'de çatışmaların azaltılması ve bu ülkedeki ihtilafa kalıcı çözüm bulunması amacıyla başlatılan Astana Süreci’nin garantörleri Türkiye, İran ve Rusya Federasyonu’nun Dışişleri Bakanları arasındaki toplantıların yedincisi, 22 Nisan 2020 tarihinde telekonferans yoluyla gerçekleştirildi.

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, toplantıda Suriye bağlamında corona virüsü salgınıyla mücadele, İdlib ve Fırat’ın doğusu başta olmak üzere arazideki gelişmeler, siyasi süreç, insani durum ve sığınmacıların geri dönüşü konuları ele alındığı; Suriye’nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğine dair bağlılık vurgulandığı duyuruldu.

ÇAVUŞOĞLU’NDAN COVID-19’A KARŞI SURİYE’YE YARDIM ÇAĞRISI

Dışişleri Bakanlığı, toplantıda konuşma yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun açıklamalarını ve toplantı notlarını şöyle açıkladı:

* Sayın Bakanımız, toplantıda, COVID-19’un Suriye'de yayılmasının önlenmesine atfettiğimiz önemin ve bu amaca yönelik uluslararası çabaların eşgüdüm içinde artırılması gerekliliğinin altını çizmiştir.

* Bu çerçevede, Suriye’ye Türkiye üzerinden yürütülen insani yardım faaliyetlerinin kesintisiz şekilde sürdürülmesi ihtiyacına dikkat çekmiştir.

'KALICI ATEŞKES BİR GEREKLİLİKTİR'

* Toplantıda taraflar, 5 Mart 2020 tarihli İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesi’ndeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin Muhtıraya Ek Protokol sayesinde bölgede gerginliğin azaltılmasından duydukları memnuniyeti ifade etmişlerdir.

* Sayın Bakanımız, Ek Protokol’le tesis edilen ateşkesin kalıcı hale getirilmesinin önemini vurgulamış; bu çerçevede attığımız adımlar hakkında bilgi vermiş ve kalıcı ateşkesin siyasi sürecin ilerletilmesi bakımından da temel bir gereklilik olduğunun altını çizmiştir.

'PKK/YPG'Yİ MEŞRULAŞTIRMA' TEPKİSİ

* Sayın Bakanımız, PKK/YPG terör örgütünün Fırat'ın doğusunda oldubittiler yaratma teşebbüslerinin tarafımızca akim bırakılmasını takiben sahada yürüttüğümüz istikrarlaştırma faaliyetleri hakkında mevkidaşlarını bilgilendirmiştir.

* Ayrıca, 22 Ekim 2019 tarihli Muhtıra’da üzerinde mutabık kalınan bölgeden PKK/YPG'nin tamamen çıkartılamamış olmasının da etkisiyle devam eden terör eylemlerinden ve el'an süren PKK/YPG'yi meşrulaştırma girişimlerinden duyduğumuz endişeyi dile getirmiştir.

SOMUT İLERLEME BEKLENTİSİ

* Taraflar, görüşmede siyasi sürecin 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararı uyarınca ilerletilmesinin önemini vurgulamışlar ve BM Genel Sekreteri’nin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen'in kolaylaştırıcılığında, Anayasa Komitesi görüşmelerinin üçüncü turunun mümkün olan en yakın zamanda yapılması temennisini ifade etmişlerdir.

* Sayın Bakanımız, bu çerçevede, üçüncü tur görüşmelerde Anayasa Komitesi’nin, görev yönergesi çerçevesinde somut ilerleme kaydedilmesi beklentimizi hatırlatmıştır.

* Toplantıda Sayın Bakanımızca, siyasi sürecin sağlıklı şekilde ilerletilmesini teminen Suriyeli taraflar arasında güven artırıcı önlemlerin hayata geçirilmesine verdiğimiz önem de vurgulanmıştır.

* Bu bağlamda, Zorla Alıkonan/Kaçırılan Kişilerin Serbest Bırakılması, Cenazelerin Takası ve Kayıp Şahısların Akıbetinin Tespitine İlişkin Çalışma Grubu’nun faaliyetlerinin devamına olan desteğimiz yinelenmiştir.

SURİYELİLERİN GERİ DÖNÜŞÜ İÇİN ÇALIŞMA

* Toplantıda ayrıca, ihtilaf nedeniyle yerlerinden edilen Suriyeli sığınmacıların geri dönüşleri hususunda gerekli çalışmaları sürdüreceğimiz kaydedilmiş; bu konuda Astana ortaklarımızla çalışmaya hazır olduğumuz belirtilmiştir.