Merkez Bankası, 10 Ocak 2020’de yabancı para zorunlu karşılıklara komisyon uygulamasına başlıyor. TCMB’den bankalara gönderilen yazıya göre komisyon tutarları ABD Doları olarak tutulan mevduat/katılım fonu yükümlülükleri için yıllık 0.025 (binde 25) oranında, ABD Doları dışındaki döviz cinsinden yükümlülükler için yıllık 0.0025 (on binde 25) komisyon alınacak. Kıymetli maden depo hesapları (altın) ise komisyondan muaf tutuldu. Dolarizasyonu önlemek için atılan bu adımla TL’ye dönüş teşvik edilmek isteniyor. Ancak, uzmanlar bu tip uygulamalarla döviz tutma eğiliminin önüne geçilemeyeceğini aksine finansal sistemden yastık altına geçişi artırabileceğine dikkat çekiyor. Sonuçta yatırımcı faiz gelirini değil, dövizin değer kazanması ihtimalini değerlendirerek parasını dövize park ediyor.

Sözcü grafik


TL’YE DÖNÜŞE YOL AÇMAZ

Turkishbank Yönetim Kurulu Danışmanı Tuğrul Belli, Döviz Tevdiat Hesapları’ndaki (DTH)komisyon maliyetinin döviz mevduatı faizlerini aşağı çekeceğini ancak bunun TL’ye dönüşe yol açmayacağını belirtti. Vatandaşın faizi için dövizde durmadığına dikkati çeken Belli, “Dövizde Eurobond (hem kamu, hem özel sektör) ve altın alternatifleri de var. Diğer yandan, bugünkü TL faizleri TL’ye geçişi engelliyor. Aralığın son haftasında net mevduat getirisi yüzde 9 iken aralıkta enflasyon yüzde 11.84 oldu. Belki DİBS yatırımcısı uzun vadeli enflasyon beklentilerine bakarak hareket edebilir ama mevduat yatırımcısı (mevduat vadesi 31 gün olduğu için) bugünkü enflasyona bakar” diye konuştu.

Dolarizasyonun körüklenebileceğini vurgulayan Belli, “Ekonomi politikası tedbirleri, piyasalara güven vereceğine, belirsizlikleri artıran bir hal almaya başladı” dedi.

Tuğrul Belli-Sözcü

3.5 milyarlık ek maliyet yaratıyor


Oyak Yatırım analistleri komisyonun yol açtığı ek maliyetlerin mevduat sahiplerine yansıtılmadığı durumda, bu düzenlemenin bankacılık sektörü kârları üzerinde yaklaşık 3.5 milyar TL ek maliyet getirmesi ve bunun bankacılık sektörünün 2020 yılı kârları üzerine yaklaşık yüzde 7 oranında olumsuz etki yaratacağını hesaplıyor. MB’nin 27 Aralık 2019 haftası verilerine göre, bankalarda dolar cinsi mevduat tutarı 111.1 milyar dolara, yurtiçi yerleşiklerin toplam yabancı para mevduat tutarı ise 193.6 milyar dolara ulaşmış durumda.