İşletmelerde ekonomik sorunlar yaşanıyor. Örnek Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un ikizi Murat Ersoy’un 18 yıllık hava yolu firması Atlas Global iflas kararı aldı.
Son 1.5 yıldır içine düştüğü mali krizi atlatamadı ve bankalara, piyasaya, çalışanlara olan toplam borcu 780 milyon TL’ye ulaştı.
Perde arkasına geçelim. Gerçekten iflas mı ediyor, yoksa kurtarılıyor mu?
Atlas Global’in sorunu, sektörde paydaşları da etkiliyor.
Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Başkanı Mehmet Tevfik Nane ile Murat Ersoy, soluğu Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nde (SHGM) alıyor.
Belli ki “bürokrasiyi” ikna ediyorlar.
★★★
6 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete’de, SHY-6A olarak tanımlanan, “Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Yönetmeliği”nde yapılan şu değişiklik yayımlanıyor:
Madde 3: “(2) Bu yönetmeliğin 15’inci ve 16’ncı maddelerine göre ruhsatlandırılmış işletmelerin bütün aktif ve pasiflerini diğer bir işletmeye devretmesi sonucunda işletme ruhsatının iptal edilmesi halinde bu yönetmeliğin 19’uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında genel müdürlüğe sunulan teminat mektubu devralan işletmeye iade edilir.”
★★★
Bu maddenin Türkçesi, tasfiye edilen ya da iflas eden bir havayolu şirketinin hakları yeni şirkete devredilebiliyor.
Atlas Global’in de önünde AK bir seçenek beliriyor.
Murat ErsoyBakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde 16 Nisan 2020 tarihinde yapılacak iflas duruşmasında, “Tasfiyemi talep ediyorum” da diyebilir.
Yönetmelikte yapılan bu değişiklikle, yolcu taşımacılığında 15 yaşından büyük uçağı filoya katma imkanı verildiği gibi SHGM’ye verilen 500 bin dolarlık teminat da tasfiye edilen ya da iflas eden şirkete aktarılabilir.
26 Kasım 2019’da mali krize giren Atlas Global’in iflas başvurusunu, SHGM’nin 14 Şubat 2020 tarihli Twitter mesajından öğrenmiştik.
Bu tarihten 2 gün önce de Atlas Global tüm uçuşlarını durdurduğunu açıklamıştı.
★★★
Ersoy kardeşler 12 yıl önce turizm yatırımlarındaki ortaklıklarını ayırmışlardı. Atlasjet'in (AtlasGlobal) kontrolü Murat Ersoy’da, ETS Tur, Voyage ve Maxx Royal Otelleri Turizm ve Kültür Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’da kaldı.
★★★
Asıl mesele, Kredi Garanti Fonu’nun (KGF) nasıl yönetildiği...
2017 yılından beri kullandırılan 320 milyar liralık kredinin yüzde 5.5’i, yani 6.9 milyar lirası geri ödenmemiş.
Nice şirketler batıyor ama herkesin arkasında “Hazine” yok.
Bakkal amca sözüm sana değil...
Sen veresiye defterini kapatacak Robin Hood’u bekleyeceksin.
Çalışanlar AZAP çekiyor
Atlas Global’de bin 500 kişi işsiz kaldı.
Amsterdam, Düsseldorf, Paris, Erivan, Tahran, Lefkoşa, Erbil, Telaviv’de ofisleri kapandı.
Kiralık iki uçaktan oluşan filosunu tasfiye etti. Piyasada yaklaşık 250 milyon liralık çeki bulunuyor.
Yolculara yapılacak iade ödemeleri de 70 milyon liranın üzerinde.
Personel borçları 40 milyon lirayı aşıyor.
Bugüne kadar 8-9 havayolu şirketi batarken, izlenmeyen bir yol izlendi ve çalışanlar örgütlendi.
İşten çıkarılanlarla birlikte 3 bin kadar çalışanın haklarını koruma mücadelesi vermek üzere “Atlaszedeler Adalet Platformu” (AZAP) kuruldu.
★★★
Garip bir iflas başvurusu.
Bundan 3-4 ay önce havacılık Oscar’ı kabul edilen Skytrax’e başvurdu, oluk oluk para harcadı ve 4 yıldızı almayı başardı! Uçuşlar durduğu için derecesi açıklanamadı.
AZAP “Atlas Global işvereninin, planlayarak, son ana kadar oynadığı rol ile de binlerce çalışanı mağdur ederek, kendisini en az zararla süreçten kurtardığını görüyoruz” iddiasını öne sürdü.
Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülecek ilk duruşmada Ersoy’un da, çalışanların da, alacaklıların da izleyeceği yol ortaya çıkacak.
Şirketten kaptanların, kabin memurlarının ve genel müdürlük çalışanlarının 4 ay ile 1.5 ay arasında değişen sürelerde ücret alacakları içeride kaldı.
Ersoy, bu süreçte en az 7-8 kez toplantı yaptığı çalışanlarına “Hadi aslanlarım, uçacağız” gazı vermişti...
★★★
Diyelim ki Ersoy mahkemeye “iflas” kararını sundu, hakim de bu yönde karar verdi. Hazine bankaların kredi alacağını KGF’den karşılayacak, ya ücretliler ne olacak?
Gerçi Hazine parayı nereden bulacak; o da soru işareti...
Bankalar için de pek çantada keklik durumu yok...
İflas masasından alacakları mal yok, şirketin tahsil edeceği bir ödeme yok.
Ersoy’un eğer varsa kaçırdığı serveti/geliri onu kovalayacaklar.
Hazine kurtarıyor
Atlas Global bankalardan toplam 478 milyon TL kredi kullandı.
Bunun yüzde 50’sinin üzerinde KGF Hazine destekli kefalet kredi yükümlülüğü bulunuyor.
Böylelikle banka kredi borçlarının 222 milyon TL’sini Hazine ödeyecek.
Şirketlerin patır patır dökülmesini önlemek için 2016 yılında KGF Hazine destekli kefalet tutarı 25 milyar TL’ye çıkartılmıştı.
Selektif bir tutumla işe yaradığı dönemler olmadı değil...
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na şubat ortasında gelen yasa teklifine göre, KGF Hazine katkısının 25 milyar TL’den 35 milyar TL’ye çıkarılması öngörülüyor.
Bu artış 150-175 milyar TL kredi kefaletine karşılık geliyor.
Faizlerin düşmesi, ucuz ve erişilebilir kredi olanaklarının artmasının ekonomik kalkınma için yeterli olamayacağı anlaşılana kadar; boşalan Hazine’yi zamlar ve vergiler dolduracak!
