Hızla artan teknolojik gelişmelere ayak uydurmak artık su içmek yemek yemek gibi bir ihtiyaç. Tüketiciler her ne kadar ekonomik anlamda zor durumda olsa da bu gelişmelere ayak uydurarak ihtiyaçlara karşılık verecek cep telefonu kullanmak artık bir mecburiyet.

Fatura ödemeden alışverişe; dava takibinden vatandaşlık işlemlerine kadar her şeyin akıllı telefonlar tarafından yapıldığı günümüzde uygun fiyata cihaz alacağım derken mağdur edilen tüketici haklarının neler olduğunu gelin birlikte inceleyelim.

Geride bıraktığımız 2024 yılında kayıtlı mobil cihaz kullanıcı sayısı 94.320.271’e yükselirken sadece son beş yıl içerisinde 13.529.394 yeni mobil cihaz sisteme eklendi. Bu durum doğal olarak cep telefonuna olan talebin artmasına neden olurken fiyatların yüksekliği tüketicileri hem ekonomik hem de değişen teknolojilere ayak uyduracak akıllı telefon arayışına yöneltti.

Yeni Cep Telefonu Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

İyi telefonu biraz daha ucuza alacağım derken; cihazın kutusunun üstündeki seri numarası ile cihazın içindeki seri numaralarının uyumlu olup olmadığına, faturanın açıklama kısmında cihaza ait IMEI numarasının yazıp yazmadığına, cihaza ait kutunun açılmasını engelleyen barkodlar var olup olmadığına bakılarak cep telefonunun satıcıdan alınması önemli ölçüde mağduriyetlerin önüne geçecektir.

Öte taraftan her cihazın markasına ait garanti sitesinden cihazın seri numarasını yazarak telefonun hangi tarihte aktive edildiğini ve bu durumda yeni bir cihaz alıp almadığınızı sorgulayıp öğrenebilirsiniz.

Yenilenmiş Ürünler Sıfır Diye Satılamaz!

Bakanlıkça yetkilendirilmiş yenileme merkezleri tarafından yenilerek sertifikalandırıldıktan sonra tüketiciye satılan kullanılmış ürünler yenilenmiş üründür. Yenilenmiş ürünler Bakanlıkça onaylı yenileme merkezleri tarafından yenilenerek satışı sunulabilir. Yani mağazaya gittiğinizde size daha uygun fiyata yenilenmiş bir ürün sıfır cihaz diye asla satılamaz.

Yenilenmiş ürünler nasıl satılmalıdır?

Yenilenmiş ürünlerin ambalajında, etiketinde, reklam ve ilanlarında tüketicinin kolaylıkla algılayabileceği bir şekilde, “yenilenmiş ürün” ibaresine ve yenileme merkezinin bilgisine yer verilerek hologramlı sertifika formu ve karekodlu olarak satışa sunulması zorunludur.

Ayrıca yenileme işlemi yapılmadan ikinci el ticarete konu olan kullanılmış malların, tüketicinin kolaylıkla görebileceği ve okuyabileceği şekilde, malın mevcut durumunu ve varsa yapılan işlemleri gösteren bilgilendirme etiketi ile satılması zorunludur.

Yenilenmiş ürün satıcısının sorumluluğu nedir?

Yetkili satıcı yenilenmiş ürünü satarken ürüne ilişkin yapılan işlemler, değiştirilen parçalar ve garantiyle ilgili hususlar hakkında tüketiciyi bilgilendirir. Yetkili satıcı ürünü yenilenmiş ürün garantisi ile satmak zorundadır. Bu garanti malın teslimi ile başlamakta olup süresi 1 yıldır. Yetkili satıcı tüketiciye ürüne ait tanıtma ve kullanma kılavuzu vermek zorundadır.

Ayrıca yenileme merkezi ve satıcı tüketicinin yasal haklarından da sorumludur. Tüketici yasal haklarını yetkili satıcı veya yenileme merkezinden talep edebilir.

Yenilenmiş ürünün garanti süresi içinde arızalanması durumunda tüketici hangi hakları kullanabilir?

Yenilenmiş ürün garantisi kapsamında malın onarımı, değişimi, ödenen bedelin iadesi ya da bedel indirimi hakları kullanılabilir. Değişim veya onarım hakkının kullanılması durumunda bu talebin 20 iş günü içerisinde yerine getirilmesi zorunludur. Satın alınan malın bedelinin iadesi veya bedelden indirim talepleri ise derhal yerine getirilmelidir.

Tüketici Hakem Heyetine Başvurabilir

Usulüne uygun şekilde satılmayan ya da tüketicinin mağduriyetinin yaşanmasına sebebiyet verilmesinin ardından 2025 yılı için belirlenen 149.000 liraya kadar olan uyuşmazlıklarda ilçe tüketici hakem heyetlerine başvuruda bulunulması mümkündür. 149 bin lira ve üstünde ki uyuşmazlıklar için ise önce arabulucuya başvurmak suretiyle burada anlaşılmaması halinde tüketici mahkemesine başvuruda bulunulabilir.

Tüketici Hakem Heyetlerine Nasıl Başvuru Yapılır?

Şahsen veya avukat aracılığıyla; elden, posta yoluyla veya elektronik ortamda e-Devlet kapısı üzerinden Tüketici Bilgi Sistemi (TÜBİS) (https://tuketicisikayeti.ticaret.gov.tr) ile tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılabilir. Bu itibarla, tüketici hakem heyetlerine sözlü başvuru yapılamamaktadır.

Başvurular, uyuşmazlık konusunu içeren dilekçenin, varsa delil oluşturan ilgili belgelerle birlikte tüketici hakem heyetine verilmesiyle yapılır. Tüketici hakem heyetlerine yapılacak başvurular Ticaret Bakanlığı’nın internet sayfasında yer alan başvuru formu kullanılarak yapılabilir.

Başvurularda, başvuru sahibinin adı, soyadı veya unvanı, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için T.C. kimlik numarası, diğer ülke vatandaşları için pasaport numarası ya da yabancı kimlik numarası, başvuru sahibinin tüketici olmaması durumunda ise vergi kimlik numarası, adresi ve varsa diğer iletişim bilgileri ile varsa vekilinin adı, soyadı, vergi kimlik numarası ile adresi, uyuşmazlık konusu, talebi ve Türk Lirası cinsinden uyuşmazlık değeri ile şikayet edilene ilişkin bilgilere yer verilmesi zorunludur. Uyuşmazlık değerinin döviz cinsinden olması durumunda, söz konusu değer başvuru tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın belirlediği efektif döviz satış kuru esas alınarak Türk Lirası’na çevrilir.

Elektronik ortamda yapılan başvuruların TÜBİS ile yapılması zorunludur. Bu başvuruların geçerli olabilmesi için uyuşmazlıkla ilgili başvuru formunun eksiksiz olarak doldurulması, varsa bilgi ve belgelerin sisteme yüklenmiş olması gerekir.