Merkez Bankası Para Politika Kurulu bugün toplanacak ve 2024 yılının son faiz kararını açıklayacak. 22 Haziran 2023’ten bu yana art arda açılanan kurul kararlarıyla politika faiz oranı ya yükseltildi ya da en son açıklanan faiz oranı sabit tutuldu. Politika faizinde gerçekleştirilen artışlar ile sıkı para politikasının icra takipleri üzerinde yarattığı etkiyi, parasal sıkılaşma sürecinde açılan takip sayısını birlikte değerlendirelim.
İLK ARTIŞ 22 HAZİRAN 2023'TE GERÇEKLEŞMİŞTİ
Hafize Gaye Erkan’ın Merkez Bankası başkanlığına getirilmesinin ardından katıldığı ilk kurul toplantısında politika faizi yüzde 8,5’tan, 15’e yükseltilmişti. M.B tarafından tam 18 ay önce yapılan açıklamada; dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin başlayacağı vurgulanmıştı.
Sonrası malum 22 Haziran 2023 tarihinde başlayan faiz rallisi, 21 Mart 2024 tarihinde rekor bir seviyeye yükselerek politika faizi yüzde 45’ten, 50 seviyesine çıkarılmış ve 21 Kasım 2024 tarihine kadar bu seviye sabit tutulmuştu.
15 MİLYON İCRA TAKİBİ BAŞLATILDI
Merkez Bankası'nın almış olduğu sıkılaşma kararı sonrasında oluşan sıkı likidite koşulları başta küçük esnaf ve KOBİ'ler olmak üzere birçok esnaf ve orta ölçekli işletmeyi zor durumda bıraktı. 1 Temmuz 2023 tarihinden sonra hızlıca gerçekleştirilen faiz artışları sonrasında bankaların kredi musluklarını kapatması bir anda milyonlarca icra dosyasının açılmasına neden oldu.
Faiz artışlarının desteklendiği dönem içerisinde 1 Temmuz 2023- 25 Aralık 2024 tarihleri arasında 15 milyon 341 Bin 140 icra dosyası açıldı.
4 KİŞİDEN BİRİ BORÇLU HALE GELDİ
Ülke nüfusunun yüzde 26’sını çocuk nüfus oluşturmakta. 85 milyon 372 Bin 377 vatandaşımızın 22 milyon 606 bini 0-17 yaş arasında çocuk yani yalnız başlarına hareket ederek borçlanmaları çok zor. 18 yaş üstü nüfus sayımız 63 milyon 166 Bin 343 kişi. UYAP istatistik verilerine göre parasal sıkılaşma sürecinde açılan 15.341.140 icra dosyası dikkate alındığında neredeyse sokaktaki her dört kişiden birisi hakkında icra takibi başlatılmış.
Bu yönüyle M.B tarafından açıklanacak faiz kararı ile fiyat istikrarının sağlanması adına atılacak adımların doğrudan borç alacak ilişkilerine etkisi çok önemli olacaktır.