Asgari ücretin ne kadar olması gerektiğinin görüşülmeye başlandığı bugünlerde ülkenin en önemli sorunlarının başında işsizlik geliyor. İşçi iş bulamıyorum, iş veren ise çalışacak işçi bulamıyorum diyor. Kim dediğinde haklı onu bilmiyorum ancak açıklanan verilere göre ülkede işsizlik bir yıl içinde ikinci kez zirveyi zorluyor.
Son dönemde işsizlik oranının ne denli arttığını, sıkı para politikasının işsizlik üzerinde oluşturduğu baskıyı ve her geçen gün artan iflas ve konkordato süreçlerinin yakın zamanda nasıl bir işsizlik süreci oluşturabileceğini gelin hep birlikte inceleyelim.
DALGA DALGA İŞSİZLİK
Hane halkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2024 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 61 bin kişi artarak 3 milyon 175 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,1 puan artarak yüzde 8,8 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 6,9 iken kadınlarda yüzde 12,3 olarak tahmin edildi.
MEVSİM ETKİSİNDEN ARINDIRILMIŞ İSTİHDAM ORANI yüzde 49,9 OLDU
İstihdam edilenlerin sayısı 2024 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 156 bin kişi artarak 32 milyon 970 bin kişi, istihdam oranı ise 0,2 puan artarak yüzde 49,9 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 67,4 iken kadınlarda yüzde 32,8 olarak gerçekleşti.
MEVSİM ETKİSİNDEN ARINDIRILMIŞ ÂTIL İŞGÜCÜ ORANI YÜZDE 27,6 OLDU
Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan âtıl işgücü oranı 2024 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 1,9 puan artarak yüzde 27,6 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 18,5 iken işsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı yüzde 19,0 olarak tahmin edildi.
SIKI PARA POLİTİKASI ETKİLEDİ
Bu yıl haziran ayında yüzde 29,2 ‘ye kadar yükselen işsizlik oranı kısa bir düşüş eğilimi ardından 10 Aralık 2024 tarihinde yayınlanan rapora göre yeniden yükselişe geçti. Merkez Bankası tarafından ortaya konulan sıkı para politikası ile sağlanan dezenflasyon sürecinin, tüketicilerin enflasyon algılamalarını olumlu yönde etkilediğine vurgu yapılsa da aslında bu durum tüketicilerin tüketim alışkanlıklarından ödün verdiği anlamı taşımaktadır.
Düşünün sizin bir fırınınız var ve her gün 5.000 ekmek hazırlayıp satıyorsunuz. Tüm bu üretim sürecinde ise 10 işçi çalıştırıyorsunuz. Bir anda uygulamaya konulan para politikası nedeniyle bir sabah 2.500 ekmek üretmeye başlıyorsunuz. Ve artık işletmenizde 5 işçiye yer yok.
İşte tüm üretim bantlarında yaşanan daralmalar muhakkak ki daha büyük bir çerçevede işsizliğe yol açacak. Siz bu duruma ister sıkılaşma deyin isterseniz başka bir şey… Sonuç hep aynı…İşsizlik …
İFLAS + KONKORDATO = İŞSİZLİK
İflas ve konkordato davalarında yaşanan hızlı artış, nakit akışı bozulan işletmelerde kendini hemen işsizlik olarak gösteriyor. Ne yazık ki bazı işletmelerin ödeme dengelerinde yaşanan belirsizlikler nedeniyle verilmeyen maaşlar ya da çalıştırılamadığı için boşa düşen personel gözden ilk çıkarılanlar.
Bu yıl pek çoğu üretici olmak üzere 1504 firma yılın 11 ayında konkordato da geçici mühlet kararı aldı. Aynı dönemde 2024 yılının yine ilk 11 ayında sadece İstanbul’da 137 şirket iflas etti. Tabii bu konkordato kararı talep eden yahut hakkında iflas tasfiyesi devam eden şirketlerin birçoğunun mal varlığı var…
Bir de hiç mal varlığı olmayıp yada korunacak ciddi bir değeri olmayan dava açıp tedbir al(a)mayan sadece artık biz yokuz diyen kaç firma var biliyor musunuz? TOBB verisine göre; 64.425 şirket ya kapandı ya da kapatılmak üzere resmi olarak tasfiye işlemlerine başlandı. İşte binlerce şirketin kapatılmak için adeta sıraya girdiği bir dönemde ister nitelikli olsun ister niteliksiz en büyük problem işsizlik olacak!..
