Tarihinde birkaç kez Rus işgaline uğrayan Erzurum, son olarak 1916 yılının Şubat ayında işgal edildi. Bu işgal sırasında şehrin pek çok tarihi ve kültürel değeri, Ruslar tarafından tahrip edilmesi sonucu yok oldu. Ruslar, Erzurum müdafaasının yaşandığı Aziziye Tabyalarında, o dönemde ele geçirdikleri dokuz alay sancağı ile Pasinler'den ele geçirdikleri bir Pasin sancağını ülkelerine götürdü.
Erzurum ile Pasinler ilçesinden Rusya'ya götürülen ve 105 yıldır esir tutulan sancaklarla ilgili tarihçi- yazar Ümit Topal, çalışma başlattı. Topal, 1916'da şehre ilk giren Rus Komutan Yüzbaşı Konieff'in, Aziziye Tabyalarından ele geçirdiği sancakların şu an St. Petersburg'da bulunan Hermitage Müzesi depolarında olduğunu tespit etti. Topal, sancakların iadesi için avukatı Ömer Çelik aracılığıyla Erzurum 1'inci Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açtı.
BİZİ EN ÇOK ÜZEN ŞEY BAŞ AŞAĞI SERGİLENMESİ
Kanuni Sultan Süleyman'ın, Safevi Savaşı sırasında harap hale gelen Erzurum'un imarı için görevlendirilen Dulkadiroğlu sülalesinin evladı olduğunu belirten Ümit Topal, kent üzerine araştırmalar yaptığını söyledi. Osmanlı- Rus savaşlarında Erzurum'dan götürülen tarihi ve kültürel varlıkları bulmak için araştırma yaptığını anlatan Topal, şunları söyledi:
- Saat Kulesi'nden sökülüp götürülen saat, çeşitli eserler, çiniler, kale kapısı, Rusya kütüphanelerine götürülen el yazması kitapları bulduk. Aynı zamanda bizi ok gibi yaralayan, milli hislerimizi canlandıran sancakların izini de bulduk. Bizi bu araştırmada en çok üzen, dokuz sancağın baş aşağı sergilenmesi olmuştur. Sancaklar Türk ordusunun Türk milletinin şerefidir.
(DHA)
