Ülkemizde 500’ün üzerinde özel hastanede, yaklaşık 120 bin kişi çalışıyor. Hastaneler, yılda ortalama 10 milyar dolar gelir getiriyor. Günümüzde sağlığın yüzde 25’ini özel sektör sırtlıyor. Özellikle pandemi döneminde bu hastaneler büyük bir sorumluluk aldı. 30 Ocak’ta Özel Hastaneler Yönetmeliği’nde önemli değişiklikler oldu. Bakanlık yetkilileri, “reform” derken özel hastane yetkilileri ise yapılan düzenlemenin birkaç “üçkağıtçı” nedeniyle “özel hastanelerin geleceğini karartan” hükümler içerdiği görüşünde. 

Özel hastane yetkililerinin görüşlerine başka bir gün yer vereceğim. Sağlık Bakanlığı, 2002’den bu yana yürürlükte olan yönetmelikte kapsamlı değişiklik yaptı. Yetkililer, “yönetmeliğin sağlık hizmetinde para hırsının önüne geçilecek düzenlemeler” getirdiği görüşünde. Hastane sahibi olan eski Sağlık Bakanı Fahrettin Koca dönemini eleştiren, vatandaşı özel hastanelere yönelten uygulamalar olduğuna dikkat çekiliyor. Bir yetkili, “Fahrettin Koca döneminde vatandaşlara muayene olmak için ayları bulan randevu süreleri verilirdi.  Hekimler 5 dakikada bir hastaları muayene etmeye zorlanırdı. Niteliksiz sağlık hizmeti verilmesi nedeniyle hastaların özel hastanelere gitmesi için ne yapılması gerekiyorsa yapılırdı. Koca döneminde özel hastaneler doğru dürüst de denetlenmedi” diyor.

NELER GETİRİLDİ?

Yeni yönetmeliğin neler getirdiğini Sağlık Bakanlığı yetkilisi SÖZCÜ’ye şöyle açıkladı:

“Yeni yönetmelikte yalnızca kalite standartları açısından değil, tıbbi işlemlerin içerikleri de bilimsel komisyonlardan alınan görüşler doğrultusunda denetlenecek. Yeni yönetmelikte mevcut olağan ve olağan dışı denetimlerin yanında tıbbi endikasyon temelli denetimler de hayata geçiriliyor. Tıbbi endikasyon denetimleri ile birlikte ‘yenidoğan’ türü bir olayın yaşanmasının da önüne geçilecek. Şöyle ki, hastanın sadece dosyasına bakılmakla kalınmayacak, gerekirse hasta bilimsel komisyonlar tarafından tekrar muayene edilip tetkik ve tahlilleri istenecek, hastaya tıbbi işlemin doğru yapılıp yapılmadığı incelenecek.

FARK ÜCRETİ ALINMAYACAK

Yeni yönetmelikle özel hastanelerde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenen fark ücretleri dışında vatandaştan herhangi bir ücret talep edilmesi yasaklanıyor. Eğer ücret talep edilirse ruhsat iptaline kadar giden ağır yaptırımlar uygulanacak. Bu durum özel hastaneleri tedirgin edecek önemli bir maddedir.

Hekim ve yatak planlamaları bölgesel ihtiyaçlara göre düzenlenecek. Fahiş fiyatlandırma ve ekstra ücretlendirme konularına da müdahale edilecek. Buna göre gündelik yatak ücretine yemek, temizlik ve hemşirelik hizmetleri dahil olacak. İlaç ve tıbbi malzeme bedelleri piyasa rayiç bedellerinin üzerinde olamayacak.

Yönetmelik kapsamında özel hastanelere tahsis edilen yatak ve kadroların ücretli olarak devredilmesi dönemi kapanıyor. Her sene kadrolar planlanacak, toplumun o bölgedeki ihtiyacına göre düzenleme yapılacak. Tıpkı kamu hastanelerindeki gibi olacak. Böylece sağlık hizmeti sunumunda bir standart oluşturulacak.

YÜZ KIZARTICI SUÇTAN HÜKÜM GİYEN

Eski bakanlar Mehmet Müezzinoğlu ve Fahrettin Koca döneminde özel hastanelere sürekli ayrıcalık tanındı. Yeni yönetmelikle kâr hırsı ve vatandaşın aleyhine olan hükümler yürürlükten kaldırıldı.

Yataklı servislerin, yoğun bakımların ve kliniklerde sunulan hizmetlerin 3. kişiler eliyle yürütülmesinin tespiti halinde ruhsatları iptal edilecek. Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giyenler hastane açamayacak.

Vatandaşların özel hastanelerden aldığı sağlık hizmetinden memnuniyetini bildirebilmesi için ‘Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi’ ile entegre karekodlu etiketlerin özel sağlık tesislerine konulması zorunlu olacak. Buna ilave olarak özel hastaneler, 24 saat hizmet verecek ambulans servisine kayıtlı, denetlenebilir nakil ambulansı bulundurmak zorunda olacak.”

BİNALAR, STANDART OLACAK

Geçici maddelerle hâli hazırda sorun olarak gündemde olan yer seçimi, bina uygunsuzlukları vs gibi problemleri olan özel hastanelere belirli süreler verilerek eksikliklerini tamamlanması istenecek. 

Yönetmelik kapsamındaki en önemli değişikliklerden birisi de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/1-a maddesi kapsamında sigortalı olarak özel hastane kadrosunda bir sözleşmeyle çalışabilmek için açık bir düzenlemeye yer verildi. Bu maddenin doğal sonucu olarak hali hazırda özel hastanelerin şirket kurdurarak çalışmak zorunda bıraktıkları hekimler, özel hastane bünyesinde çalışmaya devam edecek.

SAĞLIKTA TÜSEB DÖNEMİ

Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığını (TÜSEB) etkin bir hale getirdi. TÜSEB, sağlıkta üretimi teşvik eden ve bir standart getiren birim. Özel hastanelerin ruhsatlandırıldıkları tarihten itibaren en geç üç yıl içinde TÜSEB’e bağlı bir birim olan Türkiye Sağlık Hizmetleri Kalite ve Akreditasyon Enstitüsü’nden (TÜSKA) akreditasyon belgesi alması zorunlu olacak.

Özel hastanelere; talep etmesi halinde ilgili mevzuatında tanımlanan standartlara uygun olmak şartıyla en az beş, en fazla ise toplam yoğun bakım yatak sayısının yüzde 20’si kadar palyatif bakım (Ciddi hastalıklarla yaşamak durumunda olan bireylere hastalıklarıyla baş etmelerini kolaylaştırmak amacıyla sunulan tıbbi bakım türü) yatağı ilave etmesine izin verilecek. Böylece, gittikçe artan palyatif hasta bakım yatakları sorununa çare bulunmaya çalışıldı.

Özel hastanelere atılan bu neşter vatandaşın yararına yenilikler getirdi. Peki neden şimdiye kadar beklendi? Uzun yıllardır ilk kez bir Sağlık Bakanı’nın özel hastanesi ya da özel hastane sahipleri ile bir bağının olmamasının bu durumda etkili olduğunu sanıyorum.