Yıl­lar bo­yun­ca tek bir sek­tör­de yo­ğun­laş­ma ya­şan­dı; İn­şa­at! El­de ne var­sa top­ra­ğa gö­mül­dü. Ki­mi­le­ri ina­nıl­maz pa­ra­lar ka­zan­dı, ki­mi­le­ri bat­tı.
AKP, ik­ti­da­rı bo­yun­ca, in­şa­at-ko­nut sek­tö­rü­nü, eko­no­mi­nin lo­ko­mo­ti­fi ola­rak ka­bul et­ti. Sek­tö­re ya­pı­lan dev­let do­pin­gi, kriz­le­ri aş­ma­nın bir yön­te­mi ola­rak gö­rül­dü.
Sek­tör­de fir­ma­lar ka­yı­rı­la­rak dev­let ola­nak­la­rıy­la des­tek­len­di. TO­Kİ ma­ri­fe­tiy­le ve kent­sel dö­nü­şüm­le ha­zi­ne ara­zi­le­ri üze­rin­de ya­ra­tı­lan rant­lar, bu fir­ma­lar­la pay­la­şıl­dı.

İŞ­LER İYİ AL­GI­SI

Ha­liy­le sek­tör sü­rek­li üret­me­ye teş­vik edil­di. Ye­ter­li ta­sar­ruf ol­ma­yın­ca ban­ka­cı­lık sek­tö­rü de yurt dı­şın­dan borç­lan­ma yo­luy­la sağ­la­dı­ğı dış kay­nak­la­rı hem fir­ma­la­ra hem de ko­nut kre­di­si va­sı­ta­sıy­la tü­ke­ti­ci­ye pom­pa­la­ya­rak bu sü­re­ce kat­kı ver­di.
Kent­sel dö­nü­şüm pro­je­le­ri, top­lu ko­nut pro­je­le­ri ve yol, ba­raj, köp­rü vb. bü­yük alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rı sü­rek­li ola­rak in­şa­at sek­tö­rü­nü can­lı tut­tu. Bu du­rum ge­nel eko­no­mi­ye iş­le­rin iyi git­ti­ği al­gı­sı ver­di. Bu sü­reç­te sa­na­yi üre­ti­mi ku­ru­du, can­sız­laş­tı.

SOS­YAL KO­NUT MU DE­Dİ­NİZ?

Ar­sa Ofi­si­’nin de TO­Kİ­’ye ka­tıl­ma­sıy­la İda­re, 7 mil­yar do­lar­lık ka­mu ar­sa­sı­na hük­me­der ha­le gel­di. De­ne­tim­den en uzak ka­mu ku­ru­mu olan TO­Kİ, de­ğer­li ka­mu ar­sa­la­rı­nı bü­yük mü­te­ah­hit­le­re ve­rip, bun­lar­dan pay al­dı. Ama­cı “sos­yal ko­nut üret­me­k” di­ye ifa­de edil­se de İda­re, ağır­lık­la lüks ko­nut in­şa­atı yap­tı, en de­ğer­li ka­mu bi­na­la­rı­na ve ara­zi­le­re el koy­du, ar­sa sat­tı, ya­rat­tı­ğı ran­tı yan­daş gi­ri­şim­ci­ler­le pay­laş­tı. Ge­çen yı­la ka­dar da faz­la bir so­run ya­şan­ma­dı.

NE­LER OLU­YOR?

Bu­ra­ya ka­dar ta­mam... Ta­mam da şim­di du­rum ne?
Ame­ri­ka, Tür­ki­ye gi­bi ge­liş­mek­te olan ül­ke­ler­den sı­cak pa­ra­yı ken­di­ne çek­me ope­ras­yo­nu ey­lül ayın­da baş­lı­yor. Ha­liy­le dö­viz kur­la­rı­nın bu pla­to­dan aşa­ğı in­me­si ar­tık çok zor... Ar­tan si­ya­sal is­tik­rar­sız­lık ve ile­ri­ye yö­ne­lik be­lir­siz­lik yü­zün­den tü­ke­ti­ci gü­ve­ni de hız­lı dü­şü­yor.
Kur­da­ki ar­tış ne­de­niy­le ma­li­yet­le­ri­n yük­sel­me­si, in­şa­at-ko­nut sek­tö­rün­de fi­yat­la­rı yük­selt­ti.

TA­LEP-Fİ­YAT DEN­GE­SİZ­Lİ­Ğİ

Bas­kı, ko­nut fi­yat­la­rın­da yüz­de 15-20’lik ar­tı­şı zo­run­lu ha­le ge­tir­di. Ni­te­kim ta­lep art­ma­dı­ğı hal­de fi­yat­lar ar­tı­yor. Stok­lar ve sü­ren ya­tı­rım­lar­la bir­lik­te ba­kıl­dı­ğın­da, kre­di­ler­de ve fa­iz­ler­de ya­şan­ma­sı ola­sı ge­liş­me­ler­le bir­lik­te sek­tör ka­çı­nıl­maz bi­çim­de sar­sı­la­cak.
Eğer il­la ye­ni ko­nu­ta ih­ti­ya­cı­nız var­sa da­ha ucuz di­ye top­rak­tan ya da ye­ni baş­la­mış pro­je­ler ye­ri­ne, bit­me­ye ya­kın ve­ya bit­miş pro­je­le­re “pa­zar­lık­la­” pa­ra­nı­zı ya­tı­rın. Hiç de­ğil­se ba­şı­nız ağ­rı­maz.