Prison Break'in yönetmeni çekimlere hazırlanma sürecini anlattı

“Lost”, “Prison Break”, “Miami Vice”, “Fringe” gibi pek çok kült dizinin yönetmeni Bobby Roth, eğitimini Berkeley’de Felsefe ve Yaratıcı Yazarlık, USC Cinematic Arts’ta Sinema, UCLA’da Film Yapımcılığı alanında tamamladı. Independent Feature Project’in kurucularından ve Amerikan Yönetmenler Birliği’nin ilk eş başkanı da olan Roth, Sundance’te Büyük Jüri Ödülü’nü kazanan “Circle of Power” (1981), “Heartbreakers” (1984), “Manhood” (2003), “Berkeley” (2005) gibi pek çok ödüllü filmleri çekti. Roth, “Lost” ve “Prison Break” başta olmak üzere aralarında “Miami Vice”, “Beverly Hills, 90210”, “Revenge”, “Grey’s Anatomy”, “Fringe”in de bulunduğu pek çok ünlü televizyon dizisini de yönetti. Sırlarını sadece Sözcü'ye anlattı. İşte dünyaca ünlü yönetmenin çekimlere hazırlanma süreci: HER FİLM YAPIMCISI AYRI BİR DÜNYA YARATIR  Yaratılan dünyayı özgüvenle inşa etmek çok önemlidir. Bunu son dakika, sete gittikten sonra yaratamazsınız. Önceden; aklınız ve hayal gücünüzle ön hazırlığınızı yapmış olmanız lazım. İyi bir iş yapmak istiyorsanız bu özeni göstermelisiniz. Çünkü seyirci bunu hakkediyor. O dünyanın içine girdiğinde, kendini oraya ait hissetmesi gerekiyor. İlk filmim ‘Boss’s Son’ u çektiğim zaman 28 yaşındaydım. Filmin Scripti o kadar iyiydi ki ünlü oyuncuları bile bu filmde yer almaları için ikna etmeyi başardım. Amerikalı Görüntü Yönetmeni Reed Moreno (academy award) ve Amerikalı oyuncu Piper Laurie (won academy award) başta olmak üzere.  Bu isimleri ikna etmeyi başardım başarmasına ama, inanın ne yapacağımı bilmiyordum. 4 yıl sinema eğitimi almış olmama rağmen o an ne yapacağımı bilemedim. Eğitimini almış olduğum için yapacağım işin, sadece sete gidip yönetmekten ibaret kolay bir şey olduğunu zannediyordum. Değilmiş! Sete gelmeden önce; oyuncuların nerede olacağını, kamerayı nereye koyacağımı düşünmem gerekiyormuş. Ben sadece filmin hangi mekanda çekileceğini biliyordum. Sete gittiğimde bütün oyuncular, benim; ‘’Orada dur, buraya geç, şu açıdan bak, kamera şuraya’’ gibi şeyler söyleyip filmi çekmeye başlamamı bekliyordu. O an kendimi çok beceriksiz hissettim çünkü ne yapacağımı bilemiyordum. O an hissettiklerimi hayatımın  sonuna kadar unutamam! Korkunçtu! Setten eve döndüğümde, bütün gece hiç uyumadım. Çekimleri yazdım, çizimleri yaptım. Bir sonraki sahneye nasıl devam ederim vs diye düşünmeye başladım. Bu yaşadığım bana büyük bir ders olmuştu. Bir daha asla böyle bir şey yaşamak istemedim.   Actor: Ming Na Wen Seninle çalıştığım zaman fark ettim ki gerçekten düzenli, sakin, sessiz bir yapın var. Araştırmalarını okumalarını yaptığın Ipad’de bile çekimlerin, yazıların hepsi bir düzen içinde. Sendeki bir şeye dahil olma isteğini görebiliyorum. O anda çalışılan üretilen her neyse. Bu gerçekten çok önemli. Actor: Clark Gregg Başarılı bir yönetmen işine önceden hazırlık yapar. Başarılı bir yönetmen, boşlukları ve engelleri görür bilir. Önemli sahnelere önceden bakar inceler. O sahneler için ne kadar çalışılması gerektiğini belirler. 1st AD : Maileen Williams Genç bir yönetmen olarak, çok fazla hazırlık ve ön çalışma yapman lazım. Kaynakların kısıtlı olabilir. Fakat unutma; bunun üstesinden gelmenin tek yolu olması gerektiğinden daha çok çalışman, daha çok hazırlık yapmandır. Çekim süresini, çekimi yaptığın gün senaryoyu oynattığın sürede belirlersin. Actor: Michael Emerson Çekim öncesi hazırlığın yerini hiç bir şey ile değiştiremezsin! Çekim listenin hazır olması, kullanacağın kamera çeşitlerini ve sürelerini vs. çoktan düşünüp ayarlamış olman gerekir. Şu sahneyi böyle çekersek böyle olabilir gibi biraz çevik ve zeki olman gerekir. Unutma; çalışma ortamının enerjisi en yukardan en aşağıya doğru iner ve hissedilir... Tanımlama, cesaret verme, kararlılık hepsi yönetmende biter... Sette yönetmen, tıpkı bir general gibi önemlidir... Actor: Nestor Carbonell Sen çok hazırlıklıydın, inanılmaz bir çekim listen vardı. Sen, sete geldiğinde ne çekmen gerektiğini ve ne çekmek istediğini hep biliyordun ve bu oyuncuları ve  set çalışanlarını baştan aşağı hazırladı. Bu yüzden de sen çok rahattın. Ve tabii bizlerde. Senin yönetmenliğini yaptığın setlerde bütün oyuncular ve bütün set çalışanları kendisini çok rahat hissediyordu. Çünkü her şey önceden hazır, sorunsuz bir şekilde ilerliyordu. Actor: Emily Vancamp Yönetmenin gözünden, senin açından baktığımda düşünülmesi gereken gerçekten de çok şey var. Bütün karakterleri bile sen tek tek düşünmüş olmalısın. Evet eğer elinde çekim listen önceden olursa ve sen hazırlığını yapmışsan her şey çok daha kolaylaşmış olur. Bir yönetmen olarak çekim esnasında; ‘’ahh bunu düşünmemiştik!’’ demek istemezsin. Actor: Henry Winkler Başarılı bir yönetmen ne istediğini bilmeli ki istediğini herkese iletebilsin. Unutma; ne istediğini bilen yönetmen sayesinde, sette oyuncu kendini rahat hisseder. Görüntü Yönetmeni: John Smith İşine önceden hazırlıklı gelen yönetmenleri severim. Scriptler yeniden de yazılır, yönetmen yapmasını ister oyuncu da yapar. Yönetmenin; planını önceden yapmış olması gerekir. Sette karşılaşılabilecek en ufak bir hataya bile hazırlıklı olması gereklidir. Actor: Peter Waller Bir oyuncunun başına gelebilecek en kötü şey; şüphesiz yönetmeninin ne yapacağını bilmemesidir. Actor: Thomas Gibson Ön hazırlık her şeyden önce gelir. BOOBY ROTH in a class: Düşünürken tasarlıyorsun, yazıyorsun, çiziyorsun vs. Bunları yaptığın zaman her şey daha da kolaylaşıyor. Bu ön hazırlığı yapman lazım ki; beğenmediğin sahneyi kolayca çıkartıp at. Nasıl bir şey çekeceğine dair fikrin olsun. Milyonlarca seçeneğin olabilir ama düşünmek ve planlamak ilk seçeneğin olmalı! Her şey planlı olsun ki; nerede nasıl çekeceğini önceden bil ve öyle başla çekimlere. Başka seçeneğin yok! Creator: Mike Kelley Eger bir senaryo yazarıysanız, sahnelere bambaşka bir bakış açısından bakmayı bilmeniz gerekir. Yazdığınız bir sahneyi gerçekten de çok sevmiş olabilirsiniz, fakat bu sahne çekilmeye elverişli değilse değiştirilmesi gereklidir. Yeni bir şeyler üretmeye açık olmalısınız. Actor: Peter Coyote Senaryoyu yazan ve yöneten kişi aynıysa, bilin ki bu kişi sette çalışılması en zor insandır. Çünkü o kişi; zaten sahneyi yazarken çekmeye başlamıştır. Oyuncu istediği oyunu veremezse bunu hemen fark ederler. Oyuncu her zaman onun hayalindeki karakteri çıkartamayabilir. Böyle durumlarda senaryoyu yazan yönetmenden beklenilen, oyuncuya da esnek oyun verme seçeneği sağlamaktır. Actor: Henry Winkler Yönetmenin ve senaristin görüşlerini bir tutmak çok önemlidir. Actor: Clark Gregg Bazı yönetmenler de planlarına çok bağlılar ve başka bir açıdan bakmayı kabul etmediklerinden ellerine geçen fırsatları zaman zaman değerlendiremiyorlar. Bu da; karşı koyma isteğinden kaynaklanıyor. Actor: Grillo Her şeyi planlıyoruz, önceden konuşuyoruz vs. Fakat bazen beklenmedik bir süpriz  karşımıza çıkıyor ve biz aptala dönüyoruz! Böyle durumlarda esnek olmak ve değişim yapmak kaçınılmaz oluyor. Direktor: Gregory Middleton Yanlış yöne gittiğini fark ettiğin anda değişim göstermelisin! İnan, yeni bir yol şeçmek hiç bir zaman geç değildir. Production Designer: Stephen Storer Ne kadar plan yapıyorsan o kadar görüş açın değişiyor. Fikirlerini değiştirebilme esnekliğini kendine yaratabilmelisin. BOOBY ROTH: Sinema eğitimi almış olmak bile yanlış giden şeyleri nasıl yoluna koyman gerektiği konusunda yeterli olmuyor. Kendin öğrenmen gerekir her adımını kontrol etmesini.  Her zaman bir şeyler yanlış gider. Kamera çalışmaz, güneşli çekim yapman gereken gün ani bir yağmur başlar vs. Her an her şey çıkabilir. Fakat sen, karşına ne kadar büyük engel çıkarsa çıksın, hepsine karşı hazırlıklı olmuş olmalısın! Manhood filmini çektiğim sırada başımdan geçen bir şeyi anlatmak istiyorum. Filmi çekmeye başlamama 15 gün vardı. Ve hiç param yoktu! Başarılı fotoğrafçı Nestor Carbonell, benim kahramanımdır, evine gider ve eşini intihar etmiş bir halde bulur. Baldızını arar. Eve ilk yardım ekipleri gelir. Karısını  merdivenlerden aşağıya indirir ve ambulansa bindirirler. Ben  de tam o sırada bunun belgeselini çekiyordum. Ve o an tekrar düşünmeye başladım: Ben bu adamın, karısının hayatını kurtarmaya çalıştığını göstererek sahneyi nasıl  baştan çekebilirdim diye. İlginç olan; scriptte de geçmeyen onun oğlu Charlie ‘nin okuldan gelme sahnesiydi.  Charlie’ye, babasına ölmemesini söylemesi gerektiğini, ona onu ne kadar çok sevdiğini anlatması gerektiğini söyledim. Ve bu şekilde kısa kısa diyaloglar hazırladık. Bu arada o sahnede Charlie’ yi oynayan da benim kendi oğlum. Sahne ilk yazdığımdan çok daha iyi oldu. Çünkü bu sahneye çok iyi hazırlanmıştım. Öyle ki ilk yardım ekiplerinin gelmeme ihtimali bile elimde hazırdı. Producer: Jack Baran Yolunda gitmeyen bir şeyler olduğunda, akışına bırakıp devam edebilirsan bu senin ön hazırlığın olduğunu gösterir. Olumsuzluklar karşısında akışına bırakmayı bilmelisin. Özellikle de genç yönetmenler için bu çok önemlidir. BOOBY ROTH: Hayatım boyunca çalışmayı hep çok sevdim. Aldığım projelerde hep elimden gelenin en iyisini yapmak için uğraştım. Tv showları yapmaya başladım. Prison Break, Criminal Minds, Without a Trace, Lost, Fringe, Revenge, Agent of Shields, Grace Anatomy gibi dünyaca ünlü bir çok dizide yönetmenlik yaptım. Zamanında asla yapmam dediğim tarzda projelerdi başta bunlar. Bu dizilerin tutacağından şüpheliydim. Sadece yaşlılar bu dizileri izler diye aklımdan geçirirken yanlıldığımı gördüm. Bu yüzden büyük konuşmayın! Yapmam dediğiniz projelerde çalışıp, onları en iyi haliyle seyircinin karşısına çıkartmak size bağlı.   Asla çalışmam deiğim 80 tane televizyon showunda çalıştım. Piyasa çok çekişmeli ve zor. Yaptığım projelerin sonunda başarılı olduğumu gördüm. Artık büyük konuşmuyorum. Ve kendime eskisinden daha fazla güveniyorum. 1st AD: Maileen Williams Episotic’e başlamadan önce; Indie türlerinde çok rol almıştım. Farklı bir tur orada yapımcı var, yönetmen var ve sen kendin ordasın. Misafir yönetmen var, 7 gün hazırlık yapıyor 8 günlük çekim için ve önceden ayarlanmış oyuncularla orada oluyorlar. Her Episotic yönetmeni kendi AD sine güvenmek durumunda, sahneden sahneye değişiklikler oluyor ve birbirimize ihtiyacımız oluyor böyle değişiklikleri ortaya koymada. BOOBY ROTH: Bir yönetmen hem lider olmalı, hem misafir. Executive Producer: Rob Corn Misafir yönetmenlere bir empatim var çünkü onlar beklenmedik bir anda sete gelirler ve sen bu insanla 8 gün boyunca çalışmak zorunda kalırsın. Ne konuşup, ne konuşmaman gerektiğini iyi bilmen gerekir. Bütün adımlarını politikacılar gibi düşünüp atmalısın. Onları sinirlendirecek bir hareketten kaçınman gerekir. BOOBY ROTH: Ne tarz bir yönetmen sana yardımcı olur? Actor: Chloe Bennet Oyuncusuyla film hakkında konuşmaya istekli olan yönetmen.  Çekimin devamını sağlayan, oyuncularına sahne hakkındaki fikirlerini soran, senaristin ve set ekibinin düşünceleri konusunda fikir sahibi olan yönetmen bana yardımcı olur. Çünkü bir sette ekip ruhu her şeyden önemlidir. Mutsuz bir ekiple çalışırsan, bunu başından sonuna hissedersin ve elinde olmadan hissettirirsin. Location Manager: Donovan Terranova Televizyon çekimi yaptığını bilen bir yönetmen olmasını isterim. Çekimleri bitirmek için 8 gün veriliyor. Üzerimizde büyük bir baskı oluyor. Shield gibi bir showu bir getirsenize gözünüzün önüne... Actor: Nestor Carbonell Lost’da 75 kişilik çok büyük bir ekip var. Her bir kişinin çekimleriyle ayrı ayrı uğraşman gerekiyor. Her bölümün kendine özgü farklılıkları var. Bunları tek tek hesaba katman gerekiyor. Televizyon için yaptığın çekimlerde kısıtlamalarla uğraşırken, bağımsız filmlerde bunlarla uğraşmıyorsun. Seninle çalışırken çok büyük keyif alıyorum. Adeta bağımsız filmler gibi özgürüz. Çünkü planlısın ve her şeyi önceden çalıştığın için hiç korkmuyorsun. Sakin ve rahat bir tavrın var. Bu seninle çalışanları rahatlatıyor. BOOBY ROTH: Annem film izlemeyi seven bir alkolikti. Film sevgimi annemden almış olabilirim. Opera’nın açıldığı gün beni okuldan erken almıştı. Elizabeth Taylor’ı dinlememi istiyordu. Annem bir alkolikti ve hep içerdi. Dışarıdan eve geldiğimde, masada yemek bulacağım yerine, annemi o masanın altında sızmış bulurdum. Sanırım bu durum bana büyümem konusunda çok yardımcı oldu. Çünkü hep en kötü ihtimalle karşılaşmaya bile hazırdım.  Daha küçük bir çocukken, eve dönerken ‘’ evde yemek yoksa ne yerim ‘’ diye düşünmeye başlardım. Açlığımın yanı sıra, annemi kötü ve bitkin bir halde görürsem, aynı hızda ambulansı aramam gerektiğini bile eve dönüş yolumda planlardım.  Bütün bu yaşadıklarım, farkında olmadan beni, bir sonraki adımı düşünmeye, olumsuzluklara karşı göğüs germeye hazırladı. Başarılı bir yönetmek olmak için hayatınızda trajediler olsun demiyorum. Sadece yanlış gidebilecek şeylerin farkında olmayı öğrenin. Önceden planınızı yapın ve her ihtimale hazırlıklı olun. Yönetmenlerin ‘’eğer/ya’’ ları düşünmesi önemlidir. Masterclass’larda öğrencilerime öğrettiğim ilk şey; ‘’Kendini bilmek, kişiliğini bilmek, başkalarının seni gördüğü gibi görebilmek.’’ İkinci olarak da; ‘’İletişim’’.  Doğru iletişimi kurabilmek için karşındakiyle bağ kurabilmenin yolunu bulabilmelisin. Bazı insanlar hikaye anlatmayı sever, bazısı komik, bazısı etkileyici, bazısı utangaçtır. Aynı anda hem çok başarılı bir yönetmen, hem de utangaç birisi olabilirisin. Sadece utangaçlık yönünü nasıl kullanman gerektiğini iyi bilmen gerekir. Korkma, bazen savunmasız olmak da iyi bir şey olabilir. Oyuncularınla, ekibinle, sponsorların ve finansörlerinle iletişim kurabilmen lazım. Her zaman ne yaptığını bilmen, yaptığının arkasından kendini nasıl savunacağını bilmen gerekir. İşte bu yüzden her zaman hazırlıklı olmalısın. Unutma, ne kadar hazırlıklı olursan o kadar rahat olursun. Producer: Jack Baran Ne zaman ne olacağı hiç belli olmaz. Yönetmen olarak, her ihtimali göze almış olmalısın ve bir B planın hep olmalı. Oyuncun hastalanmış olabilir, lokasyon o an için olmayabilir, ekipmanların bile kaybolmuş olabilir. Bütün bunlara hazır olmalısın. BOOBY ROTH: Size bir sahne göstermek istiyorum. Çünkü bu sahnenin arkasında çok ilginç bir hikayesi var. O zamanlar çekeceğim en büyük sahneyi çekmek için hazırlanıyordum. Yapımcım her konuda bana inanan ve destek veren Shileds’in de yapımcısı Gary Brown’du. Düşünün; sadece bir helikopterle çekim yapacağım bir sahne için; ‘’ Neden iki taneyle yapmıyoruz?’’ dedi ve gaza gelip Dallas’da filmi çektiğimiz koca otobanı kapatmak zorunda kaldık. Sahne büyüdükçe büyüyor, ben se durum karşısında inanılmaz derecede heyecanlanıyordum. O an hep daha da fazlasını, daha da iyisini hayal etmeye başladım. Hesapladığımda sahne büyümüş ihtiyacım olan kamera sayısı beşe çıkmıştı. İkinci helikopter de geldi. Çekimleri hazırladım. Oyuncularımın hepsi hazır çekimlerin başlamasını bekliyordu ki ani bir yağmur başladı. Ve biz beklemekten başka bir şey yapamadık. Saat 7’ydi. 8 oldu yağmur dinmedi. 9 oldu yağmur hala ilk anki şiddetinde devam ediyordu. Derken saat 10 oldu. Yağmur bu saatten sonra dursa bile artık karanlık olmuştu. İşte tam da o an, önceden her ihtimale hazırlıklı olmuş olmamın avantajını gördüm. Böyle olacağını daha önceden biliyormuş gibi beş kamerayı da hazırladım. Sahneyi 4 ayrı bölüme ayırdım ve bütün çekimleri o beş kameraya göre baştan hazırladım. 4 bölümü de ayrı ayrı inceledim. Bütün detayları ekiple paylaşmak için tek bir kağıda yazdım. Çekim listem geç de olsa hazırdı. Executive Producer: Nick Santora Sen o sahne için baya hazırlıklı gelmiştin. Bense sana, Show yaptığını düşünüp kızmıştım... Eskiden espiri yapardım. Ben işleri idare etmede yeterince iyi değilimdir diye ama şimdi düşündükçe kimsenin kusursuz olmadığını düşünüyorum. Yapabileceğim her hazırlık, benim sette daha özgür, daha güvende olmamı sağlıyor. Hazırlığın ilki bütün hikayeyi bir bütün olarak hayal edebilmektir. Parçalara bölmemeliyiz, bütün olarak düşünmemiz gerekir ki birinden diğerine geçişleri kolayca yapabilelim. Bu yüzden hazırlık en önemli şey. Sonraki etap ise scripte bakıp oynatmak.