9-10 MART’TA AÇIKLAR
İktidar, “seçim tarihini öne almak” yerine “tarih güncellemesi” diyor. Cumhurbaşkanının erken seçim kararı verebileceğini, bu durumda Erdoğan’ın üçüncü kez aday olamayacağını anlatan Türk, şunları söyledi:
“İktidar bunu tartışma konusu yapıyor. ‘Biz 2018 de sıfırladık şimdi cumhurbaşkanı birinci dönemindedir. İkinci döneminde Meclis kararı olmaksızın aday olabilir, aday gösterilebilir’ diyor. Bu doğru bir görüş değil. Türkiye’de 10 Ağustos 2014’te ilk defa halk tarafından cumhurbaşkanı seçildi. O da Recep Tayyip Erdoğan oldu. O zaman da ilk defa halk tarafından seçilen cumhurbaşkanı sloganı ile övünmüşlerdir ama şimdi o dönem bir bakıma inkar edilmiş oluyor. Bu Meclis’ten 5/3 çoğunlukla erken seçim kararı almanın zor olduğunu gördükleri için böyle bir yorum yaptıklarını düşünüyorum. Cumhurbaşkanı, seçimlerin yenilenmesine 9 ya da 10 Mart’ta karar verecek. Çünkü milletvekili seçimi kanununa göre oy verme gününden geriye doğru 60 gün saydığımız zaman bu, seçimin başlangıcı oluyor. 18 Mayıs’tan geriye doğru bu 15 Mart’a geliyor ondan önce seçim kararıyla seçimin başlangıcı arasında zaman olması gerekir. Sanıyorum ki 9 veya 10 Mart günü Erdoğan erken seçim kararını resmen açıklayacaktır.”
FESİH YETKİSİ YOK
Cumhurbaşkanının TBMM’yi feshetme gibi bir yetkisinin olmadığını belirten Türk, “Demokratik rejimlerde fesih yok, bizde de hiçbir zaman olmadı. Meclis seçimin yenilenmesine karar veriyor. Bu kararı vermek Meclis’in bir de cumhurbaşkanının yetkisindedir. Cumhurbaşkanı da seçimin yenilenmesine karar verebilir. Seçim yapılacak ama görev başındaki Meclis’in yetkileri devam ediyor. Örneğin, arada olağanüstü bir şey oldu, olağanüstü bir karar almak gerekti bu Meclis toplanıp karar verme yetisine sahip. Fesihte böyle olmuyor. Meclis’in tüm yetkileri de bitmiş oluyor” dedi.
Cumhurbaşkanının görev süresinin 5 yıl olduğunu, iki dönem seçilme hakkı bulunduğunu, bunun Anayasa’da çok açık bir biçimde yer aldığını hatırlatan eski Bakan sözlerini şöyle sürdürdü:
TEK İSTİSNA 116. MADDE
- 2017’de Anayasa’nın 70 maddesi değiştirildi ve ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ getirildi. Orada bir kişinin iki kez cumhurbaşkanı seçileceğine ilişkin madde yeniden konuldu. 2014’te de aynı hüküm vardı. Bir istisnası 116. madde ile getirildi. Bu 2017’de yapılan Anayasa değişikliği ile getirildi. Ona göre de cumhurbaşkanına 3. defa aday olma olanağı tanındı, Meclis’in 5/3 çoğunluğuyla. Bu da anlamlı nitelikli bir yeter sayısı olan 360 oy. Anayasa değişikliği için gerekli oy sayısı. Erken seçim kararı verildiği takdirde cumhurbaşkanı 5 yıllık görev süresini tamamlamamış olacağı için bir olanak daha yani 3. kez aday olması olanağı tanınıyor, temelindeki mantık bu.
- Bunu hiç kimse inkar etmiyor. Muhalefet partileri de “Meclis erken seçim kararı alırsa aday olabilir” diyor, buna itiraz yok ama bu kararın alınabileceğini bugünkü parlamento aritmetiğinde iktidar partisi olası görmüyor. Cumhur İttifakı’nın 335 milletvekili var. Diğer partilerden birinin destek olması gerekir. Bu olası görünmediği için “Birinci dönemdedir bu ikinci dönem değildir” deniyor.
DEVLET, SAVUNMA VE ADALET BAKANLIĞI YAPTIHukukçu, akademisyen ve siyasetçi Hikmet Sami Türk, İnsan Haklarından Sorumlu Devlet Bakanı, Milli Savunma Bakanı ve Adalet Bakanı olarak görev yaptı.
Meclis seçim kararı alırsa aday olabilir!
İktidar partisi ve Cumhur İttifakı ortağı MHP’nin mensuplarının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2018’de göreve başladığını, 3’üncü adaylığı değil, ikinci seçimi olduğunu iddia ettiğini söyleyen Hikmet Sami Türk, şu çarpıcı açıklamayı yaptı:
İNKAR MI EDİLİYOR?
- Burada başka bir şey daha var eğer cumhurbaşkanı 2028’de aday olursa işte o zaman bu hüküm işleyecek. Bu da şunu gösteriyor Erdoğan’ın 4. kez aday olma olasılığı var.
- 10 Ağustos 2014’te yapılan seçimi inkar mı ediyorsun? Bu Cumhurbaşkanı Erdoğan’a karşı da saygısızlıktır. 10 Ağustos 2014’te seçildi, 28 Ağustos 2014’te göreve başladı. Meclis önünde ant içti, 2018’e kadar görevde kaldı.
KARARLAR NE OLACAK?
- Bu süre içerisinde aldığı birçok karar var, imzaladığı kararnameler var, yayınladığı kanunlar var, yaptığı birçok işler hatta seçimler var. Eğer “Bu dönem yok” derseniz Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı bütün işlemleri geçersiz kabul ediyorsunuz demektir. Gerçek şu: Cumhurbaşkanı Erdoğan ikinci dönemindedir. Üçüncü kez kez aday olma hakkı var ama Meclis’in erken seçim kararı vermesi koşuluyla.
İnönü: Ben sizi babasız bırakmadım
Prof. Dr. Hikmet Sami Türk, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, televizyonda CHP döneminde ekmeğin karne ile verildiğine ilişkin açıklamalarını, şöyle yorumladı:
“Onlar, 2. Dünya Savaşı yıllarında olan uygulamalardır. Türkiye savaşa girmedi ama savaşın sıkıntılarını da yaşadı. Ekmek, gaz, şeker bir takım şeyler karneye bağlanmıştı. Cumhurbaşkanının o sözü söylemesi haksızdır. Çünkü o dönemin içerisinde değerlendirilmesi gereken bir konu. Bir çocuğu İnönü’nün karşısına çıkarıp ‘Biz savaş yıllarında ekmeği karne ile aldık’ gibi bir söz söylettiler. İnönü ‘Doğru ama ben sizi babasız bırakmadım’ dedi. İnönü’nün uyguladığı politika ile 2. Dünya Savaşı’na girmeden Türkiye’nin o dönemi öyle geçirmesi ve hemen çok partili hayata geçmesi işte bu İnönü’nün eseridir.”
YSK’nın “TBMM kararı nerede” diye sorması gerekir
Yüksek Seçim Kurulu’nun, aday isimleri önüne geldiğinde bunlar üzerinde inceleme yapacağını, seçilme engeli bulunmayanları ilan edeceğini anlatan Türk, bu süreçte yaşanacakları şöyle anlattı:
- Bu ilandan sonra bu geçici listeye itiraz olanağı var. YSK itirazları 3 gün içinde karara bağlayacak. Sonra kesin aday listesini ilan edecek. YSK kararı ile ilan edilmiş olacak ve itiraz hakkı yok. Cumhur İttifakı Erdoğan’ı aday gösterirse YSK’nın şunu sorması gerekir: TBMM’nin kararı nerede? İstemediği takdirde AKP’nin de savunduğu gibi ‘Birinci dönemdi, ikinci kez Meclis grubu aday gösterdi ve ilan ediyoruz’ dediği zaman Anayasa’yı çiğnemiş olur.
MEŞRUİYET TARTIŞMASI
- YSK’nın kararı önemli. Ancak geçici listeyi ilan ettiği zaman itiraz hakkı var. Sanıyorum ki çok yoğun bir itiraz olacak. Bir itiraz yağmuru olabilir. YSK’nın Anayasa’nın ilgili maddelerini yok sayarak bu adaylığı kabul etmesi hukukun çiğnenmesi olur. Erdoğan tekrar seçildiği takdirde ‘5 yıllık görev süresi meşru olmayan cumhurbaşkanı’ tartışmaları olacaktır. Türkiye’ye böyle bir haksızlığı yapmaya hiç kimsenin hakkı yoktur. YSK’nın, Anayasa’da, kanunlarda ne yazıyorsa onu uygulamasını bekliyorum.
12. Cumhurbaşkanı seçilen Erdoğan,28 Ağustos 2014’te mazbatasını dönemin TBMM Başkanı Cemil Çiçek’ten aldıktan sonra yemin ederek görevine başladı.
2014’TE SEÇİLEN KİMDİ?
Cumhurbaşkanı ile bağlantısı olmayan Anayasa hukukçularının Erdoğan’ın bu durumda üçüncü kez aday olamayacağını belirtmesine rağmen, cumhurbaşkanının yakın danışmanları, halen birinci dönemi olduğunu, 2023’te aday olursa ikinci dönem olacağını belirtiyor. Hikmet Sami Türk, bu iddialara karşı şunları sordu:
“Peki 2014 yılında seçilen kimdi? Bunun cevabını vermiyorlar. Onun adı neydi, Recep Tayyip Erdoğan değil miydi? Yaptığı görev cumhurbaşkanlığı değil miydi? Bunu inkar etmek en başta Erdoğan’a saygısızlıktır. Ama o da bunu benimsedi çünkü Meclis’ten bir karar çıkacağını düşünmediği için seçimleri yenileyecek.”