Çikolata, tropikal Theobroma kakao ağacı tohumlarından yapılır. Çikolatanın en erken kullanımı Azteklerdedir. Çikolata kelimesi Aztek dilinde, kakao çekirdeklerinin gürültülü bir şekilde havanda dövülmesinden dolayı gürültü anlamına gelen ‘choco’ ve su anlamına gelen ‘atle’ kelimelerinden türemiştir. İspanyolların Amerika’yı keşfetmeleriyle birlikte kıtadaki mevcut kitapların yakılmış olmasından ötürü kesin bir bilgi olmasa da, çikolatanın tarihinin İ.Ö. 1500 yılına kadar gittiği sanılmaktadır. Eski Amerika uygarlıklarından Mayalardan önce Olmeclerin kakao ağaçlarından yararlandıkları bilinmektedir. Zaten kakao kelimesi de Olmec dilinden gelmektedir. Amerika’nın keşfinden sonra çikolata, Avrupa’nın popüler yiyeceklerinden biri haline geldi ve çikolataya tüm dünyadan talep gelmeye başladı. Keşfedildiği ilk günden bugüne çikolata eşsiz, leziz tadıyla popüler bir gıda ürünü haline geldi.
Sağlığımıza yararları
Geçmiş yıllarda, içerdiği yağlar nedeniyle çikolatanın fazla tüketiminin obezite, akne ve diyabet dahil olmak üzere birçok tıbbi hastalıkla ilişkili olduğu öne sürülmüştü. Ancak yapılan son araştırmalar, kakaonun içerdiği fenolik bileşiklerinin, yaşlanma, stres ve tansiyon düzenlenmesi gibi olumlu sonuçlar doğurduğunu ortaya koymuştur.
Mutluluk kaynağı
Çikolatanın cinsel olarak uyarıcı ve keyif verici özelliği bulunmaktadır. Çikolata, beyindeki serotonin seviyesini artırır ve mutluluk hissi verir. Kadınlar erkeklere oranla çikolatanın bu özelliklerine karşı daha duyarlıdır. Çikolata, beyni rahatlatır, insanı gevşetir, mutluluk verir, beynin endorfin salgılamasına neden olur. Bu salgı, mutluluk hissinin oluşmasını sağlıyor...
Bitterin faydaları
Kolesterol seviyesini düşürmek, beyinde oluşan gerilemeyi önlemek ve kalp sorunları riskini azaltmak bitter çikolatanın olumlu etkileri arasındadır. Bu etkiler, bilimsel çalışmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Bitter çikolatanın faydaları konusundaki araştırmalar halen devam etmektedir.
Bazı önemli noktalar
Çikolatanın sağlığa yararlarının yanı sıra, farkında olmak istemesek de bazı riskleri ve yenme miktarıyla ilgili dikkat edilmesi gereken konular vardır:
1- Çikolata tüketimi, diyabet, koroner kalp hastalığı ve hipertansiyon gibi hastalıklarla ilişkilidir.
2- Çikolata, antioksidan içeriği nedeniyle bazı uzmanlar tarafından övülmektedir.
3- Bazı çalışmalar, çikolatanın kolesterol seviyesini düşürmekte ve hafıza kaybını önlemekte etkili olduğunu göstermektedir.
4- Çikolata yüksek kalorilidir.
5- Çikolatadaki yüksek şeker içeriği diş çürümesine yol açabilir.
6- Bir Amerikalı ortalama olarak yılda yaklaşık 4.5 kg çikolata tüketir. 2007 yılında İngiltere, yıllık kişi başına 11.5 kilogramlık çikolata tüketimiyle birinci sırada yer alırken onu İrlanda ve İsviçre izlemektedir. Türkiye’de ise çikolata tüketimi yıllık olarak kişi başına 1.3 kg’dır.
7- Çikolata, antioksidan olan antosiyanidol, flavanoit ve flavanol içerir. Bitter çikolatada diğerlerine göre daha fazla flavanoit ve flavanol bulunmaktadır.
Kolesterol seviyesini etkiler mi?
Çikolata tüketimi, LDL (kötü) kolesterol seviyesinin azalmasına yardımcı olabilir. Beslenme Dergisi’nde yayımlanan bir çalışmaya göre, bitki sterolleri (PS) ve kakao flavanoller (CF) içeren çikolatanın, kötü kolesterol seviyesini bir ayda 30 mg düşürdüğü rapor edilmiştir. Çalışmanın sahipleri, düşük yağlı diyetin bir parçası olarak PS ve CF içeren çikolatanın düzenli tüketiminin kolesterolü düşürüp, kan basıncını dengeleyerek kalp sağlığına olumlu etki yapacağını öne sürmektedir.
Riskler ve önlemler
Çikolata, fazla miktarda şeker içeren, yüksek kalorili bir besindir. Eğer kilonuzu düşürmeye veya korumaya çalışıyorsanız, çikolata tüketiminde bir sınır belirlemek iyi bir fikir olabilir. Aynı zamanda çikolata, içeriğindeki yüksek şeker oranıyla diş çürümesine de neden olabilir. Bütün bunlara ek olarak, çikolatanın zayıf kemik yapısına ve osteoporoza neden olabileceğini düşündüren söylemler de vardır. Lakin bu konuyla ilgili yayınlanan bir araştırma henüz yoktur.
