Üretimde en fazla payı yüzde 25.67 ile ithal kömür aldı. İthal kömürün payı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2.91 arttı. Bu dönemde linyitten elektrik üretimi de yüzde 7.55 arttı ve toplam üretimdeki payını yüzde 17.47’ye çıkardı. Bir diğer kömür türü olan taş kömürünün payı ise yüzde 23.67 artarak yüzde 1.34’e yükseldi.
DOĞALGAZ ATIL KALDI
EPDK’nın her ay düzenli yayınladığı Elektrik Piyasası Sektör Raporu, toplam kurulu güç içinde kömüre oranla daha az karbon salımı yapan santrallerin atıl bırakıldığını da gözler önüne seriyor. Doğalgaz kurulu gücü toplam kurulu gücün yüzde 30.53’ünü oluştururken, üretimde kapasitesinin altında yüzde 24.04 oranında pay aldı. Barajlı hidrolik de toplam kurulu güçten yüzde 24.28 pay alırken, üretimdeki payı ise yüzde 16.10’da kaldı.
Bu dönemde doğalgazda yap-işlet modeliyle çalışan ve 6 bin megavat kapasitenin üzerindeki santraller, sözleşmeleri bitmesi nedeniyle devre dışı bırakıldı. Bunların yerine de daha az maliyet düşünülerek kömürlü termik santrallerin payı artırıldı.
15 ÜLKE ÇIKIYOR
Türkiye’de kömürün elektrik üretimindeki payı artarken, son 4 yılda Avrupa’da kömürden çıkacağını duyuran ülke sayısı 15’e yükseldi. Kömürün Ötesinde Avrupa (Europe Beyond Coal) girişimi ile iklim çalışmalarıyla tanınan Londra merkezli düşünce kuruluşu Sandbag, “Kömür Bulmacasını Çözmek” adlı bir rapor hazırladı. Bu rapora göre, Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, İtalya, Portekiz, Slovakya, Hollanda, İsveç ve İngiltere 2030’a kadar önemli ölçüde kömürden çıkmış olacak. Bunlardan Finlandiya, Fransa ve Hollanda kömürden çıkış planlarını yasalaştıran ülkeler oldu. Giderek katılaşan hava kirliliği standartları, artan karbon fiyatları ile güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji teknolojilerinin ucuzlaması nedeniyle kömürden çıkacağını duyuran ülke sayısının artmaya devam etmesi bekleniyor.
Avrupa’da kömürden üretim yüzde 24 azaldı
Avrupa Birliği’nin (AB) elektrik üretiminden kaynaklanan sera gazı emisyonları, 1990 yılından bu yana en keskin düşüşü 2019’da yaşadı. Emisyonlar bir önceki yıla göre 120 milyon ton düşerek yüzde 12 azaldı. Düşüşün nedeni, AB genelinde taş kömürü ve linyit yakıtlı termik santrallerden elde edilen üretimin yüzde 24 azalması olarak belirtiliyor. Avrupa’daki bu gelişmelerle birlikte Türkiye’nin kömürden elektrik üretimini artırması, “Türkiye kömüre daha fazla bağımlı hale geliyor” eleştirilerini de beraberinde getirdi.
