CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer“İHRACATIMIZIN YÜZDE 60'INDAN FAZLASINI RUSYA'YA”
CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer, yakın zamana kadar toplam domates ihracatının yüzde 60'ından fazlasının Rusya'ya yapılırken, bugün yüzde 30'lara düştüğünü hatırlattı.
Bu gidişle Rus pazarının tamamının kaybedileceği uyarısında bulunan Özer, 2015'te Rus uçağının düşürülmesiyle Rusya'nın kendi domates üretimine yoğunlaştığının altını çizdi.
“RUSYA KENDİ İHTİYACINI KARŞILAMA YOLUNDA”
Türkiye'nin yıllardır domateste en iyi pazarının Rusya olduğunu hatırlatan Özer şu bilgileri verdi;
*Toplam domates ihracatında 2015'te Rusya'nın payı yüzde 62'ydi. O yıl Rusya'ya yaklaşık 337 bin 500 ton domates ihraç etmişiz. Sonra Rus uçağı düşürüldü ve ihracat sıfırlandı.
*Bizden domates almayan Rusya ne yaptı? Hemen o gün çalışmaya başladılar. Paraları var, binlerce dönüm arazileri var, bu sayede doğalgazlı, güneş ışığı sağlayan son derece modern seralar kuruyorlar.
*Rusya Tarım Bakanlığı'nın 2018'deki raporuna göre domates üretim kapasiteleri 52 bin tondu. Bizim İhracat Genel Müdürlüğüne göre Rusya 18 bin dönümlük sera kurulumu yaptı, bu yıl 47 bin dönümde sera yapımını sağlayacak.
*İhracatçılarımıza göre 60 bin dönüme yakın serada üretim planlanıyor. Kısacası Rusya kendi ihtiyacını karşılama yolunda hızla ilerliyor.
*Bu da elimizdeki en büyük pazarın yitirilmesi anlamına geliyor. Dolayısıyla ileriye dönük planlama yapmalıyız. Bizim kendi üreticimizi düşünmemiz gerekiyor.
“BUĞDAYDA RUSYA'NIN PAZARI HALİNE GELDİK”
Kalıcı çözümlere gidilmezse üreticinin bir gün buğday gibi domates üretmekten de vazgeçeceğinin altını çizen Özer, şu ifadeleri kullandı;
*Hatırlanacak olursa buğday ekim alanlarımız 2000'de 9,2 milyon hektar iken 2019'da 7 milyon hektara düştü. Bir baktık ki, buğday ithal etmeye başlamışız.
*Bu gün Rusya'nın pazarı haline geldik, 10 yılda ithalatımız 100 bin tonlardan 7 milyon tonlara çıktı. Umarım domateste de aynı tabloyla karşılaşmayız.
NE OLMUŞTU?
Türkiye ile Rusya arasında 2015'te yaşanan uçak düşürme krizinde, 2015'te Rusya'ya toplamda 337 bin 500 ton domates ihracatımız 2016'da sıfırlandı.
2017'de 50 bin ton olarak kota belirlendi ama 2 bin ton zar zor ihraç edebildik. 2018'de kota 100 bine çıktı ancak 36 bin 865 ton ihracat gerçekleştirdik.
Mayıs 2019'da ise kotamız 150 bin tona çıktı ve geçtiğimiz günlerde bu kotayı doldurduk. Rusya da alımı durdurdu.
Bu günlerde Rusya sınırına varan domates yüklü tırlar da kapılarda kaldı. Limanlarda ve serbest bölgelerde 150 civarındaki TIR dört gündür beklemeye koyuldu.
