İmparatorların her işi büyük olmalıdır. Saraylar, binalar, yollar, köprüler, devasa arenalar, piramitler… Hepsi, tarihe adlarını altın harflerle kazımak içindir. Tahta çıkışları da elbette unutulmaz olmalı.  

Ave Sezar! Latince, “Selam Sezar, yaşasın Sezar!” Roma İmparatorlarına sadakatle haykırılan bir selam. Şimdi ise tarih sahnesine bir başka figür çıkıyor… 

Amerika’yı “yeniden büyük yapacak” ikinci Trump dönemi başlasın! Trump’ın yemin töreni de o kadar görkemli olmalı ki tarih kitapları yazsın. Hal böyle olunca herkes törene davet almak, orada boy göstermek istiyor. 

★★★

Ancak 20 Ocak’taki yemin töreni, aşırı sağın ‘yıldızlar geçidi’ gibi olacak. İtalya’nın Mussolini hayranı kadın Başbakanı Meloni, Macaristan’ın milliyetçi Başbakanı Orban ve Arjantin’in 2.5 yaşındaki oğlan çocuğu saçlı lideri Milei, ön sıradan ilk biletleri kapmış gibi görünüyor.  

Avrupalı liderler ise denklemde yok. Fransa Cumhurbaşkanı Macron davetli mi belli değil, ama ülkesinde yabancı düşmanlığıyla bilinen Eric Zemmour adlı sağcı muhalif lider davetli... Avrupa Birliği’nin aslında ‘başbakanı’ olan Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen ise liste dışı. 

★★★

En kötü durumdaki ise ABD’nin müttefiki İngiltere. İşçi Partili solcu Başbakan Keir Starmer, neredeyse Trump’ın gözünde yok hükmünde. Starmer, geçen ay Trump ile arayı yumuşatmak için Washington’a adamlarını yollamış, ama nafile. Elon Musk bile onu muhatap almamış; hatta Kral Charles’a “Atın bu adamı”, mealinde bir tweet atmıştı. Şimdi yemin törenine davetli değil. Olsa bile, liderlerle yapılacak zirvede en arkalara itileceği kesin. Yerine ana muhalefetteki Müslüman ve göçmen karşıtı sağcı lider Nigel Farage, Trump’ın “Yakın dostumdur” kartvizitiyle sahneye en önden giriş yapacak. 

★★★

Putin davetli değil, gelse zaten tutuklanır. Ancak Ukrayna lideri Zelenskiy’nin de davet edilmemesi, ikisini eşitliyor. Hatta Trump’ın geçen hafta “Putin benimle görüşmek istiyor, bu savaş çok uzadı” demesi, yeni dönemde Zelenskiy’nin oyun dışı kalacağının sinyalini veriyor. 

‘İsrail Kasabı’ Netanyahu da liste dışı. Trump’ın sosyal medyada Netanyahu’yu hedef alan paylaşımları, ABD-İsrail ilişkilerindeki yeni dönemin işaret fişeği gibi. Trump, geçen hafta Netanyahu’yu “takıntılı biri” olarak tanımladı ve onu, ABD’yi sonsuz savaşlara (İran) sürüklemekle suçladı. 

★★★

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’e davet gönderilmiş, ancak Jinping, “Katılamayacağım”, demiş. Soğuk Savaş’ın devam ettiği açık. 

Brezilya’nın yeni devlet başkanı Lula davetli değil, popülist sağcı eski Başkan Bolsonaro, Trump’a davetiyesi için teşekkür etti. Ama pasaportuna el konulduğu için katılamayacak. Brezilya’da son seçimlerde kaybedince darbe yapmaya kalkıştı ve her an tutuklanabilir. 

★★★

Bu arada, teknoloji ve endüstri liderleri, yeni yönetimin gözüne girmek için bir VIP bileti kapmaya çabalıyor. New York Times’a göre, Trump’a 1 milyon veya 2 milyon dolar bağışta bulunanlar, balo, kahvaltı gibi 6 ayrı etkinliğe de bilet almış sayılacaklar. Bunların arasında yemin töreni öncesi 19 Ocak’ta Trump ile Melania’nın ev sahipliği yapacağı ‘mum ışığında akşam yemeğine’ katılma hakkı da var. Ne büyük onur! 

Türkiye’den Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da davetli olduğunu düşünüyorum. Trump’ın son dönemdeki Erdoğan övgüleri, Washington’da Suriye meselesi üzerine bir görüşme zemini yaratabilir. Diplomasi, bazen şaşırtıcı davet listeleriyle şekillenir. 

Trump’ın yemin töreni, yalnızca bir siyasi liderin iktidarını kutlaması değil, aynı zamanda dünya sahnesinde kendi kurallarını yazmaya yönelik bir manifesto. İmparatorların tahtlarını süsleyen ihtişamın yankısı, çağlar boyunca hiç değişmedi. Peki ya bu ihtişam, tarihin sayfalarında ne kadar kalıcı olacak? İşte asıl soru bu.