Cumhuriyetin Beşiği - Yekta Güngör Özden

ATATÜRK,
Türkiye’nin ve
Türklerin güneşi.
Her yönüyle çok
üstün, yoktur
dünyada eşi.

Büyük ATATÜRK’ün “erdemdir” ( fazilettir) diyerek nitelendirdiği cumhuriyetimizin doğuşu, 23 Nisan 1920’de açılan TBMM’nin varlığına dayanmaktadır.1927’de Türk Gençliği’ne seslenerek sonsuza değin koruyup savunarak bağımsız yaşatmak üzere emanet ettiği cumhuriyeti en büyük değer olarak belirlemiştir. Geleceğe yürüyüşün başlangıcı olan 23 Nisan’da ulusumuza bağlılığın, saygı ve güvenin vurgulanması olarak kuruluşa “Türkiye Büyük Millet Meclisi” adı verilmiştir. Padişahlık ve halifelik düzeninin yerine halkın halk tarafından yönetimin bayrağı açılmıştır. “Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türk halkına ‘Türk Ulusu’denir” sözüyle Atatürk’ün açıkladığı insancıl, eşitlikçi, birleştirici ve kaynaştırıcı olgunun ana kucağı 23 Nisan’dır.

27.5.1935 günlü, 2739 no.lu Ulusal Bayramlar ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’u yürürlükten kaldıran 17.3.1981 günlü, 2429 no.lu Kanun’un 2/A-1 maddesinde “23 Nisan günü Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı günüdür.” denilerek her yıl kutlanmaktadır. Bu düzenleme tek yasama ve yönetim güç kaynağının ulus olduğunu, başka bir güç olamayacağını gösterdiği gibi geleceğin büyüklerinin bu doğrultuda yetişip hizmet edeceklerini de vurgulamaktadır.

23 Nisan, Cumhuriyetimizin temelinin atıldığı gündür. Ulusun tek ve en yetkili temsil organı olan TBMM’nin yetkilerin kaynağı, dayanağı, sahibi ulus adına ülkeyi yönetmek üzere halkın temsilcilerinden oluşması cumhuriyet amacının demokrasiye yöneliş olduğunun da bir kanıtıdır. Amasya Genelgesi’nde “Bu milletin istiklâlini yine bu milletin azim ve kararı kurtaracaktır” diyen Mustafa Kemal’in Zafer’den sonra önerilen padişahlık ve halifelik önerilerini elinin tersiyle iterek cumhuriyeti ilân etmesi amacındaki içtenlik, soyluluk ve ilericiliğin bir kez daha açıklanmasıdır. Cumhuriyetin kurucusu TBMM’nin doğum günü olan 23 Nisan, tarihimizde özgün yeri olan bir övünç günüdür. Geleceğin güvencesi çocuklarımıza armağan edilişi de değerini ve anlamını artırmaktadır.

Atatürk’ün ulusumuza verdiği büyük değerin anlamlı biçimde yaşama geçişi, 23 Nisan 1920 günü Hacı Bayram Camii’nde kılınan Cuma namazından sonra tekbirler ve ilâhilerle gelinen Meclis’te saat 14’de dualarla yapılan törenden sonra açılışla olmuştur. 24 Nisan’da Mustafa Kemal Başkan seçilmiş, önerisiyle TBMM’nin yasama ve yürütme konularında en yetkili güç olduğu, Meclis Başkanı’nın aynı zamanda Hükûmet Başkanı sayıldığı sistem benimsenmiştir. Mustafa Kemal 24 Nisan’daki konuşmasında ulusal istencin ( iradenin) vatanın geleceğine doğrudan el koyacağını söyleyerek, Hükûmet kurmanın gereği üzerinde durmuştur. Osmanlı Meclis-i Mebusan’ı 18 Mart 1920’de kapanmıştı. TBMM, en yaşlı üye olan Sinop Milletvekili Şerif Beyin Başkanlığından ve 337 milletvekilinden oluşmuştu. Mustafa Kemal’in 21 Nisan’da illere gönderdiği genelgelerle bildirdiği açılış böyle gerçekleşmişti.

Atatürk’ümüz

Kurtarıcı, Kurucu, Devrimci Yüce Önder

Ne Mutlu Türküm diye
coşku dolu yürekler.

★★★

İnsanlık ülküsünün erişilmez anıtı

Devlet, ülke, ulusla
özdeş onur kanıtı.

★★★

Lâklik, demokrasi, ulusal
egemenlik

Uygarlık ve barışla
güçlenerek gönendik.

★★★

Sana minnetter vatan
kutsal emanetindir

Bağımsızlık, özgürlük
örnek karakterindir.