Hatta Cumhurbaşkanı Erdoğan da konuşmasında bu iki bölgedeki 'evet' oylarının yükselişine özel vurgu yaptı.
Aljazeera Türk'ten Gonca Şenay'ın haberine göre; Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, referandum gecesi Huber Köşkü'nde yaptığı açıklamada, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki oylara ayrı bir vurgu yaptı, "Partilerin halk oylamasındaki pozisyonlarını dikkate aldığımızda, Güneydoğu Anadolu bölgesindeki tüm illerde 10 ilâ 20 puanlık artışlar olduğunu görüyoruz" dedi. 1 Kasım seçimlerine bakıldığında, Ağrı, Van, Hakkari, Şırnak, Siirt, Bitlis, Muş, Tunceli, Bingöl, Diyarbakır, Batman, Mardin ve Şanlıurfa'da "evet bloğunun" oyu yaklaşık 450 bin arttı. Bu da Türkiye'deki oy kullanan toplam seçmen sayısının yaklaşık yüzde 1'ine karşılık geliyor.
2015'te yapılan 7 Haziran ve 1 Kasım seçimlerinde Kürt seçmenin tercihleri seçim sonuçlarının âkıbetini belirlemişti. Üstelik Türkiye’nin en önemli sorununun kalbinin attığı bu illerde seçmen tercihinin anlamı da başkaydı. Hendeklerle birlikte çatışmaların şehirlere taşınması, seçmenin 7 Haziran’dan 1 Kasım’a kısmen de olsa HDP'den kopmasına yol açtı. Ancak yine de HDP bölgede birinci parti olmayı sürdürdü.
Seçimlerden yaklaşık 1,5 yıl sonra siyasette gerilimin yükselmesi ve HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş ve milletvekillerinin tutuklanması, belediyelerin neredeyse tamamının kayyuma devredilmesine rağmen bölgede seçmenin tepkisizliği başka bir siyasi okumayı da beraberinde getirdi. HDP cephesine yakın bazı uzmanlar da isimlerini vermeden de olsa seçmenin HDP'den vazgeçmediğini ancak parti ile arasına mesafe koyduğunu söyledi.
İşte tüm bu yaşananlar Cumhurbaşkanlığı sistemi için gidilen referandum sürecinde Kürt seçmenin nerede duracağını, tercihinin ne olacağını önemli başlıklardan birini haline getirdi. Bölgede seçmenin HDP’ye hâlâ tepkili olduğu, tepkisini de AK Parti’ye oy vererek olmasa bile sandığa gitmeyerek göstereceği iddia ediliyordu.
Oy kullanmaya batı illerinden erken başlayan Doğu ve Güneydoğu illerinde sonuçlar da diğer illerden önce ortaya çıkmaya başladı. Genel tablo partisine tepkili de olsa HDP seçmeninin tercihini çok büyük ölçüde değiştirmediğini ortaya koydu.
Bazı illerde katılımın 5-7 aralığında düştü. Bazı illerde bu düşüş HDP’nin oy oranından düşerek sandığa “Hayır” olarak yansıdı. Hakkari, Şırnak gibi HDP’nin neredeyse tek parti olduğu bazı illerde ise AK Parti’de temsil edilen “Evet” oyları oransal olarak yüzde 25’in üzerine çıkarak HDP açısından sürpriz yaptı. Ağırlıkla Kürtlerin yaşadığı iller HDP’nin yanında duruşunu değiştirmedi ve “Hayır” dedi. Bölge "Hayır" dedi ama HDP'den yaşanan oy kaymaları Türkiye genelindeki "Evet" oylarına önemli katkı yaptı.
