Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından bugün açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, kaynağı belirsiz para girişlerini gösteren net hata ve noksan kalemi ağustosta 3,96 milyar dolar oldu. Bu rakam Ocak-Ağustos döneminde 28,31 milyar dolar olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz yılın ilk 8 ayında bu rakam 13,5 milyar dolar olmuştu.

Ülkeye kaynağı belirsiz para girişi 2022'nin ilk 6 ayında17,5 milyar dolarla rekor kırmıştı. Böylece kaynağı belirsiz para rekor seviyenin üstündeki seyrini sürdürdü.

NET HATA VE NOKSAN KALEMİ NEDİR?


Mahfi Eğilmez'in tanımına göre, Bir ülkenin dış dünya ile ekonomik ilişkilerini gösteren ödemeler dengesine ilişkin verilerin derlenmesinde ortaya çıkan hatalar ve eksikliklerin ödemeler dengesi tablosunda gösterildiği kaleme net hata ve noksan adı veriliyor

TCMB metinlerinde ‘net hata noksan' kalemi içinse “Verilerin değişik kaynaklardan elde edilmesi, değerleme, ölçme ve kayıt zamanı farklılıkları yaratmakta; sonuç itibarıyla oluşan farklar Net Hata ve Noksan (NHN) kalemine ‘kalıntı' şeklinde yansımaktadır. Bu kalem, finans hesabından, cari işlemler hesabı ve sermaye hesabının çıkarılmasıyla elde edilmektedir” ifadeleri yer alıyor.

Ödemeler dengesi istatistikleri ve dolayısıyla net hata ve noksan kalemi de, hem geçici nitelikteki verilerin zaman içinde kesinleşmesi hem de yeni bir kaynaktan veri derlenmeye başlanması nedeniyle geriye dönük olarak güncelleniyor.

İthalat ve ihracattaki gümrük ve banka kayıtlarındaki farklılıkların yanı sıra turizm gelir ve giderlerinin izlenebilmesi için yürütülen anket çalışmaları sonucunda hesaplanan gelir veya gider, bankaların döviz varlıklarına artış veya azalış olarak yansımamışsa, aradaki fark ‘net hata noksan' kalemine yansıtılıyor.

Yastık altında saklanan para ve değerli metallerin sisteme giriş ve çıkışları da kaynağı belirsiz giriş ve çıkışlar olarak kayda geçiyor.

NET HATA VE NOKSAN KALEMİ NEDEN ARTIYOR?


Sermaye girişlerinin zayıfladığı, TL'de değer kayıplarının yaşandığı, vergi ve varlık barışı olduğu dönemlerde yerleşiklerin yurtdışı mevduat kaynaklı sermaye hareketlerinin artması da net hata ve noksan kaleminde rakamları artırıyor.

Türkiye'de yerleşik kişilerin yurtdışı mevduat verilerinin kapsanmasındaki eksiklikler ve Türk sahipli yabancı bayraklı gemiler ve navlun verileri de net hata ve noksan kaleminde etkili oluyor.



[old_news_related_template title="Yıllık cari açık 40 milyar doları aştı" desc="Geçen sene ağustosta 1 milyar 75 milyon dolar fazla veren cari işlemler hesabı, bu yıl ağustosta 3 milyar 112 milyar dolar açık verdi. 12 aylık cari işlemler açığı 40 milyar 889 milyon doları oldu." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/10/11/iecrop/thumbs_b_c_2eda92c4f8545bd97d6baa09e1308094_16_9_1665471262.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/yillik-cari-acik-40-milyar-dolari-asti-7411645/"]