sozcu.com.tr/DIŞ HABERLER
İnsan vücudunda yenilenmeyen sinir hücrelerini laboratuvar ortamında geliştiren bilim adamları, yapay sinir hücrelerini gerçek hücrelerle sinyal alışverişine soktu. Sonuç ise başarılı! Bilimsel çalışmalarda çığır açacak olan bu yeni gelişme, insanlık tarihine de damga vurabilir.
İsveç Karolinska Institutet'te gerçekleştirilen çalışmada, birbirleri arasında iletkenlik fonksiyonu olan yapay nöronlar, insan nöronlarıyla laboratuvar ortamında iletişime girmeyi başardı.
Ancak sentetik nöronların geliştirilmesi, bu deneyden çok daha fazlasını vaadediyor. Yapay sinir hücrelerinin hasta hücrelerle yer değiştirerek yaraları ve hastalıkları tedavi edebileceği düşünülüyor.
PROTEZ, DOKU YA DA ORGAN YAPILABİLECEK
Sentetik nöronlar protez endüstrisini etkileyeceği gibi, ameliyatlarda da zarar gören doku ya da organların yerine kullanılabilecek.
Sinir hücreleri ya da sinirler, hücreler arası bilgi ve uyarıların aktarılmasını sağlıyor. İletişimlerini kimyasal sinyaller vererek sinir taşıyıcıları (neurotransmitters) ile gerçekleştiren nöronlar, bunu sinapslar üzerinden gerçekleştiriyor.
Aktarılan kimyasallar komşu hücre tarafından elektrik sinyallerine, diğer bir deyişle 'eylem akımı'na dönüştürülüyor. Bu da iletilerin aktarılarak çoğaltılmasına imkan sağlıyor. Tüm bu süreç, bir hücreden diğerine aktarılırken hızlı bir şekilde tekrarlanıyor.
İsveç Carolyn's Instituted'de görev yapan bilim insanları, sinir hücresi oluşturmak ve bu süreci yapay yollardan geliştirmek için iletken moleküller ve polimerler kullandı.
Yapay nöronlardaki sensörler önce kimyasal değişiklikleri tespit etti, ardından da bunu iyonların dağılımını kontrol eden elektronik bir pompa yoluyla hücre çeperleri gibi elektrik sinyaline dönüştürmeyi başardı. Elektrik akımı aynı şekilde diğer hücrelerde de kimyasala, sonra yeniden elektrik akımına dönüştü.
ÇALIŞMANIN 'MİNYATÜRLEŞMESİ' GEREKİYOR
İleriki gelişmeler ve sürecin 'minyatürleşmesi', laboratuvar ortamında gerçekleşen bu çalışmanın insan vücuduna da aktarılabileceğini gösteriyor.
Çalışmanın baş araştırmacılarından Agneta Richter-Dahlias, "Kablosuz iletişim teknolojisinin çalışmaya entegre edilmesiyle birlikte, gelecekte biyosensörlerin vücudun herhangi bir bölgesine yerleştirilebileceğini düşünüyoruz. Yapay nöronlar böylece vücudun uzak bölgelerindeki sinirleri tetikleyebilecek" şeklinde konuştu. Agneta Richter-Dahlias, "Kendiliğinden duyarlılık gösteren ve iletim sağlayan ya da uzaktan kumandalı olacağı düşünülen yapay nöronların, gelecek araştırmalarda ve nörolojik hastalıkların tedavisinde yeni ve heyecan verici fırsatlar getirdiğini" de sözlerine ekledi.
