Tek bir ilaçla kemiklerini güçlendirmeyi, diyabete, kansere, depresyona ve kalp hastalıklarına karşı korunmayı hatta kilo vermeyi kim istemez ki? Araştırmalar, bütün bu konularla ilgili D vitamini kapsüllerinden çok umutlu. Şimdi D vitamini hakkında bilgi edinip, kimin D vitamini eksikliği konusunda risk altında olduğunu öğrenelim...
Kalbinize dikkat!
Düşük D vitamini seviyesi, kalp krizi ve kalp hastalıkları riskini artırır. Hangi seviyenin kalp hastalıklarını daha çok etkilediği ve kalp hastalıkları riskini azaltmak açısından yeterli D vitamini seviyesinin ne olduğu hâlâ tam olarak kanıtlanamamıştır. Kandaki kalsiyum seviyesini yükselttiği için çok yüksek dozda D vitamini almak kalp hastalıklarını tetikleyebilir.
Kemikleri kuvvetlendirir
D vitamini özellikle kemikler için çok önemlidir çünkü kemiklerin kalsiyumu absorbe etmesine yardımcı olur. Özellikle yetişkinlerde, alınan günlük kalsiyum ve D vitamini dozu artık güçsüzleşmeye başlayan kemikler açısından çok önemlidir. Çocuklarda D vitamini kemikleri güçlendirir ve gelecekte oluşabilecek kemik hastalıklarını önler.
MS hastalarına öneriliyor
MS, güneş eksikliğinden etkilenen bir hastalıktır. Bilim adamları yıllardır yapılan çalışmalar sonucunda, D vitaminin ve güneş ışığının bağışıklık sistemi hastalıklarıyla direkt olarak alakalı olduğunu ve bunların yoksunluğunun MS hastalığına neden olduğu belirtmişlerdir. Yeni araştırmalar da D vitamini seviyesinin düşüklüğünün MS riskini gen yapısına bile taşıdığını ortaya koymuştur. Gerek MS’ten korunmak gerek hastalığın tedavisi esnasında D vitamini desteği almak uzmanlar tarafından önerilmektedir.
Diyabetle ilişkisi
Tip 2 diyabet ve D vitamini düşüklüğünün birbiriyle ilişkili olduğu bilimsel olarak da ortaya konmuştur. D vitamininin, tip 2 diyabet hastalığından tamamen sizi koruduğuna dair net bir kanıt olmamakla birlikte, vücut yağı ve D vitamini seviyelerinin birlikte diyabet hastalıklarında büyük rol oynadığı bilinmektedir.
Kilo almayı engelliyor
Obez kişilerde D vitamini eksikliği sıklıkla görülmektedir. D vitamini eksikliğinin obeziteye neden olduğu tam olarak kanıtlanmış bir bilgi değildir. Diyetisyenler tarafından yapılan ufak çaplı bir araştırmaya göre diyetine D vitamini eklenen kişiler, D vitamini eksikliği olanlara göre çok daha rahat kilo vermişlerdir.
Depresyonu önler mi?
D vitamini, beyin fonksiyonları ve gelişimi açısından önemli rol oynar. Bir araştırmaya göre D vitamini takviyesi almak depresyon belirtilerinde azalmaya neden olmaktadır.
Güneşin katkısı
Birçok insan D vitaminini güneşten alabilir. Güneş ışığı cildinize değdiğinde, vücudunuzda D vitamini oluşmaya başlar. Fakat büyük ihtimalle bundan çok daha fazlasına ihtiyacınız vardır. Açık tenli kişiler haftada bir kaç kez, 5-10 dakika güneş ışığında durarak vücudun ihtiyacı olan D vitamininin çoğunu alabilir. Fakat bulutlu havalar, güneşsiz geçen kış günleri ve kullanılan yanlış güneş koruyucuları D vitamini alımını engeller. Koyu tenlilerin ve kaslı kişilerin güneş ışığından yeterli miktarda D vitamini almaları zordur. Birçok uzman böyle durumlarda beslenmeye dikkat edilmesini ve D vitamini takviyesi alınmasını önerir.
Güne başlarken
Sağlığınız için kahvaltınıza D vitamininden zengin gıdalarla başlayabilirsiniz. Soya sütü veya badem sütüyle zenginleştirebilir miktarlara dikkat ederek portakal suyu, tam tahıllı ekmek ve yoğurt tüketebilirsiniz.
D vitamini takviyeleri
Takviye için en etkili yöntem D vitamininden zengin besinler tüketmektir. Yine de daha fazlasına ihtiyaç duyuyorsanız iki çeşit D vitamini vardır. D2 (ergocalciferol) besinlerden alınan D vitamini türüdür. D3 (cholecalciferol) ise gün ışığından alınan D vitaminidir. İçeriklerine göre birçok D vitamini takviyesi bulunmaktadır. Sizin için en uygun D vitamini takviyesini doktorunuzdan öğrenebilirsiniz.
D vitamini eksikliğinizi test edin
D vitamini eksikliği riski olanlar şöyle sıralanabilir:
- 50 yaş üstü kişiler,
- Koyu tenliler,
- Kuzey ülkelerde (az güneş alan bölgelerde) yaşayanlar,
- Laktoz intoleransı ve süte alerjisi olan kişiler,
- Çölyak ve crohn hastalığı olan kişiler.
Ölçüm testle mümkün
D vitamininizi ölçebileceğiniz, hidroksitriptamin D denilen bir test bulunuyor. D vitamini seviyenizi ilaçlarla ayarlamak, ayarlarken de 1 ml başına 20 nanogram olarak belirlemek hem kemik sağlığınız hem genel sağlığınız açısından çok önemli. Fakat bazı doktorlar bu ölçünün 1 ml başına 30 mg olarak ayarlanmasının vücut sağlığı açısından çok daha etkili olduğunu belirtiyor.
D vitamini içeren gıdalar
Birçok gıda D vitamini içermez. Somon, kılıç balığı D vitamini açısından zengin olmakla beraber, emilimi sonucunda çok az miktarda D vitamini vücudunuza geçer. Ton balığı ve sardalya gibi yağlı balıklar da D vitamini açısından diğerleri kadar olmasa da zengindirler. Yumurta sarısı da düşük miktarda olsa da D vitamini içerir. Bu yüzden gıdalardan yeterli miktarda D vitamini almak mümkün değildir.
İhtiyacınızı belirleyin
70 yaşına kadar olan yetişkinlerde günlük 600 IU, 70 ve üzeri yetişkinlerde 800 IU D vitamini alınmalıdır. Bazı araştırmalara göre aşırı D vitamini alınması ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Bazı araştırmalar, sağlıklı yetişkinlerin günlük olarak 600IU D vitamini tüketmeleri gerektiğini savunmaktadır. Daha fazlası tehlikeli olabilir. Çok yüksek dozda D vitamini, damarlar, kalp ve böbreklerde çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Güneşten, günlük ihtiyacınız olan tüm D vitaminini almanız mümkün değildir çünkü belli bir süre sonra deriniz D vitamini emilimini durdurur.
Hangi ilaçlarla kullanılmamalı?
Bazı ilaçlar, vücudunuzun daha az D vitamini absorbe etmesine neden olabilir. Bunlar, çeşitli laksatifler, kalp ilaçları, kolesterol ilaçlarıdır. Bu tür ilaçlar kalsiyum seviyesini yükselterek kandaki kalp ritminde bozukluğa neden olabilir. D vitamini takviyesi alırken kullandığınız başka ilaçlar varsa mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
