‘BU İŞ TAMAMEN İTHALATA BAĞLI’
Her iş gibi dövmeciliğin de teçhizat ve ham maddeye ihtiyacı var. İğne ve mürekkep olmazsa olmaz. İstanbul'daki dövmecilerin yarısından fazlasına Ömer Yılmaz malzeme sağlıyor. “Dövme malzemelerinin yüzde 99’u ithal ürünler.” diyen Yılmaz, “Ağırlıkla ABD’den alım yapıyoruz. İğneler ise Uzakdoğu’dan geliyor. Zaten sektörün önemli markaları üretimlerini Uzakdoğu’da yapıyorlar. Kurların yükselmesi bizi yüzde 100 etkiliyor.” açıklamasında bulundu.
Ömer Yılmaz‘SON BEŞ SENEDE ÇOK CİDDİ GELİŞTİ’
“Getirilen boyaların hepsinin Dünya Sağlık Örgütü tarafından onaylı olduğunun altını çizen Ömer Yılmaz, “Biz sektörle alakalı birçok markanın distribütörlüğünü yapıyoruz. Bu sektör son beş senede çok ciddi şekilde gelişti. Türkiye’de beş sene öncesine kadar dövme uygulamaları biraz daha farklı algılanıyordu. Bu biraz da bizim bakış açımızla alakalıydı. Şimdilerde bu durumun değiştiğini söyleyebiliriz. Yeni jenerasyonlar dövme sanatını benimsedi ve bu işi yapanlar dahil çok ciddi bir ivme kazandı. Türkiye’de bu işi çok profesyonel yapan arkadaşlarımız artık yurt dışına açılmaya başladı. Çok yetenekli genç arkadaşlar ortaya çıktı. Orada kendi stüdyolarını kuran arkadaşlar var. Tüm bunlarla dövmecilik artık ciddi bir sektör konumuna geldi. Ama yine de Avrupa ya da ABD ile yarışmamız söz konusu değil.” dedi.
Makine bobinleri‘YAZ VE BAHAR DÖNEMİNDE YOĞUNLUK OLUYOR’
Yaz ve bahar döneminde işlerin daha fazla olduğunun altını çizen Yılmaz, “Ekonomik göstergelere baktığımız zaman sektörde dönem dönem bir sıçrama oluyor. Yaz ve bahar dönemlerinde dövme yaptıran kişilerin sayısıyla doğru orantılı olarak sektörde bir hareketlilik yaşanır. Turizme yönelik de bir dövme sektörü var. Ege ve Akdeniz bölgelerinde turistlere hitap eden dövme stüdyoları mevcut. Kış döneminde biraz daha işlerimiz yavaşlıyor.” İfadelerini kullandı.
‘BAZI BELEDİYELER DÖVME STÜDYOSU DENİNCE NEREDEYSE KAPISINI KAPATIYOR’
“Türkiye’de dövmecilik ticari bir sektör, meslek, iş statüsünde algılanabilmiş değil.” diyen Ömer Yılmaz, “Bir yıl öncesine kadar dövme stüdyolarının ruhsatlandırma işi bile soru işaretiydi. Ruhsatları vermek belediyelerin inisiyatifinde. Bazı belediyeler dövme stüdyosu denince neredeyse kapısını kapatıyor. Arkadaşlarımız bu tarz sıkıntılar yaşıyorlar. Son iki yılda bu tablo biraz daha iyi. Ancak yine de çok sıkıntı yaşıyoruz. Tam bir denetim ve kontrol mekanizması yok. Bana göre stüdyoların denetlenmesi için bir departman olmalı. Avrupa’da her açıdan onaylanmış stüdyolar var. Bizde de böyle olması gerekiyor. Dövme yaptırmak isteyenlerin de bilinçli olması gerekiyor. Merdiven altı stüdyolara gitmemeliler. Araştırmaları, sormaları gerekiyor. Bu bilinci insanlara aşılamamız lazım. Biz şuan gelip isteyenlere ürün satıyoruz. Ama Avrupa’da öyle değil. Avrupa’da lisansı olmayanlara ürün satılmaz. Bu bilincin bizde de yerleşmesi lazım. Ama biraz daha zaman alacağa benziyor.” açıklamasında bulundu.
'BU SEKTÖRDE ÇALIŞANLAR STÜDYONUN ORTAĞI GİBİDİR'
2008 yılından itibaren stüdyolarda çalıştığını söyleyen ve konu hakkında sozcu.com.tr’ye açıklamalarda bulunan dövme sanatçısı Soner Kurak, o tarihten itibaren bu işten başka bir iş yapmadığını söylüyor. “Ben burada çalışan durumundayım ama bu sektörde genelde çalışanlar stüdyonun ortağı gibidir.” diyen Kurak, “Mesela ben çalıştığım yerin yüzde 35 ortağıyım. Bu durum stüdyodan stüdyoya göre değişir. Yüzde 25 veren de var, yüzde 50 veren de var. ‘Malzemeni kendin karşıla yüzde 70 vereyim’ diyen de var. Bu kendi müşterini oluşturmakla alakalı. Mesela sen çalıştığın stüdyonun kapı müşterisine bel bağlıyorsan alacağın yüzde 25-30’dur. Genelde Instagram’dan sosyal medyadan ya da arkadaşının arkadaşı vasıtasıyla müşteri portföyümüz oluşuyor.” ifadelerini kullandı.
Dövme sanatçısı Soner KurakORTALAMA BİR STÜDYOYU 15-20 BİN TL’YE KURABİLİRSİN
Bir dövme stüdyosu kurmanın maliyetinin mekânın açılacağı konuma göre değiştiğini belirten Soner Kurak, “Orta seviye bir stüdyoyu içindeki malzemelerle birlikte ortalama 15-20 bin liraya kurabilirsin. 300 bin liraya da stüdyo açabilirsin. İçine 20 tane dövmeci koyabilirsin. Stüdyolar arası transferler de oluyor. Daha iyi şartlarda başka stüdyolara gidebilirsin. Çalışma saatleri stüdyodan stüdyoya göre değişebiliyor. Mesela ben burada 13-20 çalışıyorum. Ama 10-12 saat çalışılan yerler de var. Tabi ona göre de para kazanırsın” dedi.
Dövme sanatçısı Soner Kurak'ın çalışmaları‘REASLİSTİK, MİNİMAL, OLD SCHOOL GİBİ BİRÇOK TARZ VAR’
Dövmenin iyileşmiş halinin yapılışından çok daha önemli olduğunun altını çizen Soner Kurak, “İnsanlar sosyal medyada gördükleri fotoğraflara göre karar veriyorlar. Ama aslında dövme kötü, fotoğrafı güzel. Sosyal medya bu işi çok fazla etkiliyor. Ben genellikle günde en fazla iki kişiye dövme yapıyorum. Ufak tefek işler olursa eğer 4-5 kişiye çıkıyor. Ama tek bir dövmeyle bütün bir günü bitirdiğim de oluyor. Realistik, minimal, old scholl gibi birçok tarz var dövmede. Ben genellikle neo traditional denilen tarzda çalışıyorum. Bu tarzın özellikleri kalın kontur, bol renk. Çizimlerin yüzde 80’ini kendim tasarlıyorum.” açıklamasında bulundu.
DÖVME SANATÇILARININ SÖYLEDİKLERİ ÖNEMLİ
Dövme konusunda insanların çok yanlış düşünceleri olduğunu söyleyen Kurak, “Ünlü birinde görmüş dövmeyi ‘bana da ondan yap’ diyor. Ama o adamın kolları ile senin kolların bir değil ki. ‘Sende böyle görünmez’ diyoruz. ‘Hayır ben istiyorum’ diyor. Sonra da ‘bende niye öyle durmadı? diye soruyor. Bu konuda sanatçının tavsiyelerini kulak ardı etmemeliler.” dedi.
FİYATLAR NEYE GÖRE DEĞİŞİYOR?
Dövme fiyatlarının, dövmeyi yapan kişiye göre değiştiğini söyleyen Soner Kurak, “Sanatçı kendine 500 lira da değer biçer bin lira da. Bunda tamamen özgürdür. İstediği gibi satabilir yaptığı işi. Örneğin benim fiyatım 150 TL. Bir nokta da olsa, harf de olsa ya da 6-7 santimlik bir yazı da olsa 150 TL. Aslında dövmenin boyutundan ziyade dövmenin sizi ne kadar uğraştıracağı fiyatın belirlenmesinde etkili oluyor. Genelde iyi kazanıyoruz ama iyi de harcıyoruz.” ifadelerini kullandı.
‘BU İŞİN EN BÜYÜK GİDERİ…’
Dövme sektöründe en büyük giderin kullanılan makine olduğunu ve bu makinelerin genellikle ithal edildiğini belirten Soner Kurak, “Şu anda bu işin en büyük gideri makine. İğne fiyatları düştü. Eskiden çok pahalıydı. Makineye bir defa yatırım yaparsın ama 8-10 sene kullanırsın. Şimdi rotary denen makineler çok kullanılıyor. Bunlar motorlu makineler. Ben geçen gün 3 bin TL ödeyip bir tane aldım. Ne tarz çalışıyorsan ona hitap eden makineler var. Örneğin ben, rengi yedirmek için daha sert makineler kullanıyorum. Realistik iş yapıyorsan daha soft makinelere ihtiyacın var. Orta seviye bir makine 2 bin ila 2 bin 500 TL arasında değişiyor. Pedalıyla adaptörüyle falan şuan en pahalı cihazlar 4 bin lira diyebiliriz.” dedi.
NASIL DÖVME SANATÇISI OLUNUR?
Dövme sanatçısı olmak için diplomalı bir eğitimin söz konusu olmadığını belirten Soner Kurak, “Bu işte insanlar genellikle alaylı dediğimiz şekilde yetişir. Stüdyolarda sanatçıların nasıl çalıştığını izlerler. Burada hangi malzemeyi nerede kullanacağını öğrenirler. Daha sonra suni deri üzerinde çalışırlar. İkna edebilirlerse bir arkadaşını getirip ona dövme yaparlar.” açıklamasında bulundu.
‘GELENEKSEL DÖVME İLE POPÜLER DÖVMEYİ KARIŞTIRMASINLAR’
İnsanlar geleneksel dövme ile popüler dövmeyi çok karıştırdıklarını söyleyen Soner Kurak, “O sene martı popülerse herkes martı yaptırmak istiyor. Ya da Rihanna’nın parmağındaki ‘Shhh…’ dövmesi, ya da sonsuzluk işareti… Bir süre sonra bunların modası geçince insanlar sildirmeye başlıyorlar.” dedi.
‘AVRUPA’DA ÖDÜL ALMIŞ ARKADAŞLARIMIZ VAR’
“Bu işi yapıp çok zengin laolan arkadaşlarım da var, orta seviye olan da var, çok iyi işler çıkarıp para kazanamayan arkadaşlarım da var.” diyen Soner Kurak, “Bu tamamen sosyal çevre ile alakalı. Yaptığı işlerle çok önemli başarılar yakalamış insanlar var. Avrupa’da ödül alan arkadaşrımız var. Bence dövmede en önemli nokta estetik durması. Yani istediği kadar anlamlı olsun eğer vücutta iyi durmuyorsa bence olmamış demektir. “ ifadelerini kullandı.
‘TEORİK OLARAK 4 İLA 10 SEANSTA SİLİNİR’
Son yıllarda dövme yaptıranların sayısında yaşanan artışa bağlı olarak dövme sildirenlerin sayısında da bir artış yaşanıyor. Medikal Estetik Tıp Derneği ( MESTDER) Başkanı Doktor İbrahim Devrim Gürsoy konu hakkında sozcu.com.tr’ye açıklamalarda bulundu. "Dövme konusu batıda çok daha popüler. Bizde son yıllarda bir artış gösterdi." diyen Dr. Gürsoy, "Kamuda çalışmak için dövmelerinizin görünmeyen bir yerde olması isteniyor. Dövme yaptıranların sayısında bir artış olduğu gibi sildirenlerin sayısında da bir artış var.” ifadelerini kullandı.
Dövmenin çıkarılmasına yönelik süreçlerin dövmenin özelliklerine göre değişiklik gösterdiğini belirten Dr. Gürsoy, “Bu özellikler dövmenin yeni ya da eski oluşu, kullanılan boyanın rengi, silinecek olan dövmenin altında başka bir dövme olup olmadığı, büyüklüğü gibi özellikler. Teorik olarak 4 ila 10 seans arasında bir dövme silinebilir.” açıklamasında bulundu.
