ORANLAR DÜŞÜRÜLDÜ
Döviz açığını kapatmakta ciddi zorluklar yaşayan hükümet, yabancılara parayla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma kapısını iyice açtı. Türkiye’den gayrimenkul alan, bankaya para yatıran, istihdam içerikli yatırım yapanlara uygulanan ülkeye döviz getirme şartı, 4’te 1’e, hatta 6’da 1’e varan oranlarda düşürüldü.
2018 yılına kadar bankaya en az 3 milyon dolar para yatıran ya da Türkiye’den en az 1 milyon dolar değerinde gayrimenkul satın alanlara aileleriyle birlikte vatandaşlık verilirken, mevduat şartı 500 bin dolara, gayrimenkul şartı 250 bin dolara çekildi. Vatandaşlık şartının gevşetilmesi İstanbul, Antalya ve Ankara başta olmak üzere ülke genelindeki konut ve iş yerlerine büyük bir yabancı akını başlattı. 2018’den bu yılın mayıs sonuna kadar geçen yaklaşık 2.5 yılda yabancılara satılan gayrimenkul sayısı 143 bin 229’a ulaştı. Ön sıralarda ise Irak, İran, Rusya, Afganistan ve Suudi Arabistan halkı yer aldı.
TEPKİ ÇEKİYOR
TC vatandaşlığı için gereken gayrimenkul alım şartları 2018’in Eylül ayında düşürüldü ve bir önceki yıla göre yabancıya satılan gayrimenkul sayısı yüzde 96.4 gibi olağanüstü düzeyde arttı. 2017’de 22 bin 428 konut satın alan yabancılar, 2018’de 40 bin, 2019’da 46 bin 2020’de 41 bin, bu yılın mayıs ayına kadar geçen 5 aylık dönemde de yaklaşık 16 bin konut aldılar.
Yabancılara kolay yoldan vatandaşlık hakkı verilmesi tepki de çekiyor. CHP Balıkesir Milletvekili Dr. Fikret Şahin, 250 bin dolarlık gayrimenkul satın alma şartının 1 milyon dolara tekrar yükseltilmesi için TBMM’ye yasa teklifi verdi.
İstikrarsızlık içindeki ülkelerden geliyorlar
CHP Balıkesir Milletvekili Dr. Fikret Şahin, özellikle siyasi istikrarsızlık içinde olan ülkelerin maddi durumu elverişli vatandaşlarının Türkiye’den mülk satın alıp Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunu vurguladı. Şahin, “2020 yılında yabancılara 41 bin 298 konut satışı yapıldı. Bu konutların ağırlıklı olarak İran, Irak, Afganistan, Libya ve Yemen gibi siyasi istikrarsızlıkların, hatta iç savaşların yaşandığı ülkelerden olduğu görülmektedir” dedi.
IRAK VE İRAN BAŞI ÇEKİYOR
Türkiye’den konut alan ülkeler sıralamasında ilk iki sırayı açık ara farkla Irak ve İran alıyor. 1 milyon dolarlık gayrimenkul şartının devam ettiği 2017 yılında Iraklılar 3 bin 805, İranlılar da 792 bin konut satın aldı. Bu sayı sınırın 250 bin dolara düşürüldüğü 2018’de fırladı. 2017’den bu yana yabancılara satılan 165 bin 657 konutun 28 bin 526’sını Irak, 19 bin 443’ünü İran vatandaşları aldı. 11 bin konutla Rusya, 8 bin 309 konutla Afganistan, 7 bin 619 konutla Suudi Arabistan izledi. Ürdün, Yemen, Filistin, Azerbaycan, Kuveyt, Mısır gibi ülkeler de ilk 15 ülke arasında yer aldı. Bu dönemde yabancıların en çok konut aldığı il ise 70 bin 335’le İstanbul oldu. Onu Antalya 32 bin 415 satışla izledi. Ankara 9 bin 211 konutla üçüncü olurken Bursa, Yalova, Sakarya, Mersin, Trabzon, Samsun, İzmir ve Muğla yabancıların çoğunlukla tercih ettiği iller arasında yer aldı.
