Her organ gibi prostatın da birtakım hastalıkları var; iyi huylu ya da kötü huylu büyümesi, prostat enfeksiyonu gibi... İdrar akışını bozan prostat büyümesi, idrarda kanama, idrara çıkma zorluğu, mesane taşı, idrar yolu enfeksiyonu ve mesanede şekil bozuklukları gibi sorunları da beraberinde getirir. Üroloji Uzmanı Dr. Elnur Allahverdiyev, iyi huylu prostat büyümesinde son yıllarda tercih edilen lazer ameliyatı HOLEP ile ilgili merak edilenleri şöyle anlattı...

Elnur Allahverdiyev


İLAÇLA TEDAVİ EDİLİR Mİ?

Prostat büyümelerinde (iyi huylu) hastanın şikayeti olmadığında herhangi bir şey yapmaya gerek yoktur. Hasta ilaçla tedavi olabiliyorsa ameliyat tercih edilmez. İdrar akış süresinin hızını ölçen üroflowmetri testi, olası zaman kayıplarının önüne geçilmesi açısından çok önemlidir. Verilecek ilaçlar, idrarın akış yönünde, hastaların şikayeti açısından yüzde 25 oranında bir düzelme sağlar. Ancak hastaları iyi analiz edip ilacın yetersiz kalacağı sonucuna varılmışsa, zaman kaybetmeden ameliyat çok daha iyi bir karar olacaktır. Çünkü 3-5 yıl ilaç tedavisi alan bir hasta 70 yaşına geldiğinde, genel sağlık sorunları nedeniyle ameliyat olamaz ve sonda kullanmak zorunda kalır.

AVANTAJLARI NELERDİR?

Literatüre göre, 80 gramın üzerindeki prostatlarda açık ameliyatlar önerilirken; 80 gramın altındaki prostatlarda kapalı TURP denilen ameliyatlar uygulanıyor. Bu grup hastalarda HOLEP adlı yöntem oldukça umut vaat edici. Bu yöntem, prostatın lazerle kesilmesi esasına dayanan bir ameliyattır. Kanamanın ve anestezi açısından diğer risklerin açık ameliyatlara göre daha az olması ve hastaların ameliyat sonrası dönemde hızlı iyileşmesi açısından üstündür.

HERKESE UYGUN MUDUR?

HOLEP, prostat büyümesi teşhisi konan her hastaya rahatlıkla yapılabilirken, özellikle büyük prostatlar için uygundur. Çünkü açık ameliyatlara göre çok daha güvenli sonuçlar verir. Ancak bu yöntemde, çıkarılan doku patolojiye gönderilememektedir. Oysa bazı durumlarda alınan dokunun patolojiye gönderilmesi önemli bir husus ve aile genetiğinde olmasa bile patolojiye gönderilen dokuda kanser tespit edilebilir. TURP tekniği dokuların patolojiye gönderilmesi açısından önemlidir.

İŞLEM NE KADAR SÜRER?


İşlemin süresi prostatın büyüklüğüne göre değişir. Ancak prostat ameliyatları ortalama 40-60 dakika sürmektedir. Prostat çok büyük ise temizlenecek alan da geniş olacağı için bir miktar daha uzun sürebilir.


KANSER NASIL ANLAŞILIR?


Her prostat büyümesi prostat kanseri anlamına gelmediği gibi, her prostat büyümesi prostat kanseri ihtimalini de artırmaz. Prostat kanserinin günümüzde en yaygın kullanılan belirleyicisi PSA testidir. Ancak PSA yükselmesi prostat kanserine işaret etse de, bu da her zaman prostat kanseri demek değildir. Cinsel ilişkinin, oturarak uzun süre seyahat etmenin, prostat bölgesine bir travmanın (at binme, bisiklet kullanma gibi), bir enfeksiyonun ve iyi huylu büyümenin de PSA’yı yükseltebileceği unutulmamalıdır. Amca ve yakın akrabalarda prostat kanserinin olup olmaması da önemli bir faktör. Eğer ailede varsa BRCA genetik test analizi yapılabilir. Mutasyon söz konusuysa, hasta prostat kanseri açısından risklidir. Böyle bir durumda hastanın daha yakından takibi gerekecektir. Şüphede kalınan durumlarda çekilen multiparametrik prostat MR’ı sonucunda prostat kanseri açısından riskli bir nodül veya lezyon varsa, MR füzyon prostat biyopsisi uygulanmalıdır.