Milli Savunma Bakanlığı eski Genel Sekreteri Ümit Yalım, Ukrayna-Rusya savaşını değerlendirdi...


Rusya Devlet Başkanı Putin’in hedefinin eski Sovyetler Birliği topraklarına ulaşmak olduğunu kaydeden Ümit Yalım “Sonrasında sıra maalesef Türk cumhuriyetlerine geliyor. Onlara da saldırır ve alırsa, tutulamaz hale gelecek” dedi


Rusya-Ukrayna savaşı devam ediyor ve başta yapılan “çok uzun sürmez, Rusya Batı’ya ve NATO’ya gereken gözdağını verdikten sonra biter” veya “Ukrayna fazla dayanamaz” tahminlerinin aksine kısa sürede bitecek gibi de görünmüyor. Bu arada tarafsızlığını büyük ölçüde korumayı başaran Türkiye acaba savaşın bölgeye ve dünyaya olan etkisinden en çok zarar gören ülke mi olacak, şimdi döviz kurlarının bir de savaş etkisiyle artması her gün gelen zamları daha da arttırdığına göre bu enflasyon hızına nasıl dayanacağız, kısacası yüzlerce sorunun içinde dönüp duruyoruz. Bu sorunlarla meşgulken üzerinde yeterince düşünmediğimiz çok önemli bir konu daha var; yıllardır burnumuzun dibindeki Türk adalarını alarak buralara binlerce asker, yüzlerce zırhlı araç silah yığan, buna rağmen Hükümet tarafından hiçbir tepkiyle karşılaşmayan Yunanistan acaba savaş karmaşasından yararlanarak daha ileriye gidebilir mi, Cumhurbaşkanı Erdoğan Pazar günü Türkiye’ye gelecek olan Yunanistan Başbakanı Miçotakis’e “Türkiye’ye birkaç kilometre mesafedeki adalara neden tümen ve top koyup topların namlusunu bize çeviriyorsunuz” sorusunu soracak mı?

Yunanistan’ın el koyduğu Türk adaları ile ilgili haberler hep neredeyse tek bir kaynaktan çıktı bugüne kadar; gerçek bir vatansever olan Milli Savunma Bakanlığı eski Genel Sekreteri Sayın Ümit Yalım’dan. O yıllardır tek kişilik bir ordu gibi çalışarak hükümeti, toplumu ve Yunanistan ilgililerini uyarmaktan hiç vazgeçmedi. Uluslararası İlişkiler Uzmanı da olan Sayın Ümit Yalım’ın Ukrayna savaşı ve Yunanistan sorunu hakkında anlattıklarını ilgiyle okuyacağınıza eminim.

- ABD ve NATO başta tek cümleyle “Ukrayna NATO’ya girmeyecek” deseydi, bu savaş çıkmayacaktı. Bir NATO karargahında “harekat planlama başkanı” görevinde bulundunuz, sizce bunu neden yapmadılar?

Rusya’ya aba altından sopa göstermek için yapmadılar. “Ukrayna’ya bir müdahalede bulunursan onu NATO’ya kabul edebiliriz” dediler. ABD ve AB’nin hedeflerinden biri hem Ukrayna’yı, hem de Gürcistan’ı NATO’ya almak, yani Rusya’yı tamamen çepeçevre kuşatmak. Rusya, NATO’ya girer endişesiyle 2008’de Gürcistan’a saldırdı ve üçe böldü. Burada da Ukrayna NATO’ya girecek endişesiyle saldırdı. Putin’in ana hedefi eski Sovyetler Birliği topraklarına ulaşmak, bir müddet sonra Moldova’ya da saldıracak, sonrasında çok tehlikeli şekilde maalesef Türk cumhuriyetlerine geliyor. Onlara da saldırır ve alırsa tutulamaz hale gelecek.  Bunun işaretlerini veriyor. İlk sinyalini Kazakistan krizinde gösterdi, orada iç karışıklık olunca asker gönderdi. Rusya; Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan, Azerbaycan ve Kırgızistan’ı da aynı şekilde egemenliği altına almak ister. Bu nedenle de Ukrayna işgalinin sonucu ayrı bir önem taşıyor. Rusya başarısız olursa Putin iktidarını kaybeder.

- Rusya Ukrayna’da birçok kente girmiş durumda, Putin “askeri alt yapıyı yok etme çalışması neredeyse bitti” diyor.

İki taraf da kendisinin strateji bakımından çok üstün olduğunu gösterecek söylemlerde bulunabilir, bunlara itibar etmemek gerekiyor. Gerçeği görmüyoruz. Görebildiğimiz kadarıyla askeri hedefler vuruluyor, aynı zamanda sivil hedefler de vuruluyor.

Zelenski haklı, Ukrayna düşerse Avrupa düşer


- Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski “Ukrayna düşerse Avrupa düşer” dedi. Bu sözdeki haklılık payı nedir?

Çok haklıdır. Eğer Rusya Ukrayna’da durdurulamazsa, Putin Polonya, Belarus, Moldovya istikametinde yayılmaya devam edecektir. Yani 3 ülke topun ağzında. Nitekim son haberde ABD’li bir yetkilinin “ABD’nin Ukrayna’ya gönderdiği mühimmat konvoyunun Rusya tarafından Polonya’da vurulma ihtimalinden” söz etmesi var. Putin de “Ukrayna’ya yardım eden devletleri düşman ülke saydığını” söylemişti. ABD silah konvoylarının Polonya’da vurulması bu ülke için de tehlikeyi başlatabilir.

Emekli Kurmay Albay Ümit Yalım, Bosna-Hersek NATO Karargahı’nda Hareket Planlama Başkanı, Amman’da Askeri Ataşe olarak görev yapmıştır. Genelkurmay Başkanlığı’nda çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 2009-2010 yıllarında Milli Savunma Bakanlığı Genel Sekreteri olmuştur.

Bu savaşın galibi olmaz sürdürülemez hale gelecek


- Sizce bu savaşın galibi kim olacak ve bu sonuç bizi, bölgeyi nasıl etkileyecek?

Bana göre galibi olmayacak gibi, çünkü iki taraf da ağır zayiat veriyor, bu savaş Ukrayna’nın da Rusya’nın da aleyhine olacak. Rusya şu anda dünyadan soyutlanmış durumda, yaptırımlar geliyor ve bu yaptırımlar sonrasında Rusya da çok büyük ekonomik sıkıntılar çekecek. Bir müddet sonra artık yiyecek sıkıntısı başlayacak ve bu savaş sürdürülemez hale gelecek. Bu Pirüs zaferi gibi olacak, belki Rusya toprak kazanır ama onun kaybı da büyük olur. Putin her şeyi göze almış gibi görünüyor ama sonrasında ne olacak bilmiyoruz. Ukrayna’ya şu anda devamlı silah yardımı yapılıyor. Ukrayna karşı atağa geçerse Rusya ne yapacak bilinmiyor. Fazla sayıda askeri var ama çoğu acemi askerler, bir de Kuzey bölgeye giren silah ve zırhlı araçlarına, uçaklarına baktığımız zaman bunlar son derece eski ve öyle çok kolay şekilde ilerlemiyor, karşısında da Ukrayna direnişi var. Rusya gözünden bakanlar Rusları överek göklere çıkarıyor, Ukrayna tarafından bakanlar Ukraynalıları övüyorlar. Tarafsız gözle baktığımızda bu savaş belli bir süre sonra stabil hale gelecek.

Rusya, Odessa’yı işgal hedefini gerçekleştirirse büyük sıkıntı yaşarız


- Ukrayna ile Rusya’nın 3’üncü müzakeresinden de “ateşkes” çıkmadı ve Rus ordusu birkaç kenti ele geçirdi, Kiev’e iyice yaklaştı. Ukrayna’nın “uçuşa yasak bölge” isteğine Putin “Uçuş yasağını savaş ilanı olarak görürüz” dedi, Zelenski ise bu isteği kabul etmeyen NATO’yu suçluyor. Savaş zaten sürdüğüne göre Putin’in bu tepkisi ne anlama geliyor, NATO neden reddetti?

Hava sahası açık olduğu için Rusya savaş uçaklarını gönderiyor ve maalesef askeri hedeflerle birlikte sivil hedefleri de vuruyor. NATO’nun “uçuşa yasak bölge” ilan etmesi halinde buna uyulmazsa, NATO’nun müdahale hakkı doğar. Putin NATO’yu tehdit ediyor, NATO ülkelerine de saldıracağını ima ediyor. NATO ile birlikte Birleşmiş Milletler’in de ilan etmesi gerekir ve bunu yaparsa Rusya savaşı kaybeder. Çünkü hava desteği olmadan yapılan bir kara harekatı başarısızlığa mahkumdur.

- Rus, Ukrayna ve Türkiye dışişleri bakanları yarın Antalya’da toplantı yapacaklar. Bu toplantıdan bir ateşkes sonucu çıkabilir mi?

Bu toplantıdan da büyük ihtimalle sonuç çıkmayacaktır. Rusya’nın istekleri çok ağır; “Kırım’ın bağımsızlığını tanıyın ve Ukrayna ordusu silahtan arındırılsın” diyor. Ukrayna ordusu silahsızlandırıldığı anda Putin her yeri işgal eder. Putin şunu yapmak istiyor: Kiev’i hedef almakla birlikte güneyde Odessa bölgesinden Batı istikametine giderek Ukrayna’nın Karadeniz’le olan irtibatını kesmek istiyor. Zaten 2014’te Kırım’ı işgal ve ilhak etmişti, şimdi Ukrayna’nın Karadeniz’e çıkışını tümüyle engelleme amacında. Karadeniz’e çıkışı olmayan bir Ukrayna ihracatını, ithalatını yapamaz, başka yollardan yapmak zorunda kalır, o da çok pahalıya gelir. Biz de buğday alamayacağımız için büyük sıkıntı yaşarız. Yani, Rusya’nın Odessa’yı alması Türkiye için de büyük risktir.  Elimizdeki buğdayın bizi ne kadar süre idare edeceği belli değil.

İncirlik’teki nükleer başlıklar Rusya’ya karşı caydırıcı olabilir


- Erdoğan ile Putin görüştüler ve Putin Azak Denizi’nde bekletilen 30 yağ gemisinin Türkiye’ye gelmesi için talimat verdi. Karşılıksız olarak iyilik yapmayacağına göre bunun karşılığında Erdoğan ne teklif etmiş olabilir? Boğazlardan Rus gemilerinin geçirilmesi söz konusu olabilir mi?

Boğazlardan Rus gemilerinin geçmesi için anlaşma mümkün değil. Muhtemelen Putin “SİHA desteğini kesin, bize zayiat verdiriyor” demiş olabilir. Ukrayna, silahlı hava araçlarını kullanarak önemli ölçüde zayiat verdiriyor ve Rusya bundan rahatsız.

- NATO ve ABD Ukrayna’ya savaş uçakları vereceklermiş. Polonya’daki eski model uçakları Polonya Ukrayna’ya verecek, ABD onun yerine Polonya’ya F-16 verecek. ABD neden F-16’ları doğrudan Ukrayna’ya vermiyor acaba?

Rus uçaklarına karşı yine Rus uçakları kullanılsın diye yapıyor, Amerikan yapımı uçakların kullanılmasını istemiyor. Kendi silahlarını doğrudan Ukrayna’ya vermiyor. Türkiye burada bir hata yaptı... Türkiye, Ukrayna’ya silahlı insansız hava araçlarını (SİHA) sattı, üzerinde de imalatçı firmanın ismi geçiyor. Ukrayna her seferinde “Türk SİHA’ları ile Rus konvoylarını
vuruyoruz” diyor, öyle olunca Türkiye taraf oluyor, bu ilerleyen zamanlarda sorun yaratabilecek yanlış bir strateji.

- Rus Dışişleri Bakanı Lavrov “3’üncü Dünya Savaşı nükleer ve yıkıcı olacak” dedi. Bu ihtimal hala var mı?

Türkiye’de İncirlik bölgesinde nükleer başlıklar var. NATO’nun mukabele hakkından dolayı ABD’ye kullanma hakkı doğar ve biz NATO’da olduğumuz için bundan dolayı sorumlu tutulamayız. Ben şahsen İncirlik’teki nükleer silahların Rusya’nın nükleer silah kullanmasında caydırıcı olacağını düşünüyorum. Kolay kolay kullanamaz çünkü kullanırsa artık dünya bitmeye doğru gider.


Ege’de kendi adamızda top namluları bize çevrilmiş Türkiye tehdit altında


- Yunanistan Türkiye’ye ait adalara silah ve asker yığdı, bunları kime karşı kullanacaklar? Bu Pazar Yunanistan Başbakanı Miçotakis Türkiye’ye gelerek Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşecek, sizce Erdoğan ona “Türkiye’ye birkaç kilometre mesafedeki adalarımızı neden işgal ettiniz, buralara silah ve asker yığdınız, topların namlusu neden Türkiye’ye çevrildi” sorularını sormalı değil mi?

Limni, Midilli, Sakız’ın aralarında bulunduğu 9 ada, bize ait olan fakat Yunanistan’a “silahsız olmak kaydıyla” kullanma hakkını verdiğimiz burnumuzun dibindeki adalar. Yunanistan’ın bu kuzey Ege adaları ve 12 ada üzerinde “egemenlik hakkı” yok. Ayrıca burada birkaç silah değil, yüzlerce silah, tank, zırhlı araç, top ve binlerce asker var. Ve tanklarının namlusunu bize çevirmişler, Türkiye için büyük bir tehdit var! Hatırlayalım 15 Mayıs 1919’da Yunanistan Midilli Adası’na bir tümen konuşlandırmıştı ve bunları 14 nakliye gemisiyle İzmir’e getirerek İzmir’i işgal etmişti, şu anda aynı tehlikeyle karşı karşı karşıyayız, yine şu anda Midilli’de bir tümen var. Çanakkale, İzmir, Aydın, Muğla, Antalya boyunca Yunanistan her türlü hazırlığı yapmış. Bizim İzmir’de Ege ordusu var, bu bir eğitim ordusu, bir muharip birliği yok ama karşımızda bize çok yakın ve gayri askeri statüde olan adalarda yaklaşık 2 ordu kuvvetinde birlik var. Yunanistan, Türkiye’ye yönelik harekatta ana kıta yerine daha yakın olan adalardan kuvvet aktarması yapacak ve bu da Çanakkale’den Antalya’ya kadar Türkiye’ye devasa bir tehdit yaratıyor.  Türkiye yıllardır adalarımızın işgaline ve silahlandırılmasına sustu, durum giderek daha kritik bir aşamaya geldi, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yunanistan Başbakanı Miçotakis’e bu soruların hepsini mutlaka sormalıdır. Girit Adası’nın dörtte üçü bize ait, oraya yerleşme hakkımız var ama bu siyasi iktidar 20 ada ve 2 kayalık vermiş, bunu mu isteyecek?